فهرست محتوا
- 1 دستگیره درب ضد حریق یا دستگیره آنتی پنیک چیست؟
- 2 انواع دستگیره آنتی پنیک
- 3 انواع دستگیره های خروج اضطراری
- 4 خرید دستگیره درب ضد حریق
- 5 عملکرد عمومی دستگیره درب های ضد حریق
- 6 راه های خروج و اجزای آن در ساختمان ( دسترس خروج، خروج ، تخلیه خروج )
- 7 جنس درب ضد حریق
- 8 میزان مقاومت در برابر حریق
- 9 اجزای درهای مقاوم در برابر حریق
- 10 نکات خرید درب ضد حریق
- 11 نکات نصب درهای مقاوم در برابر حریق
- 12 نکات تعمیر و نگهداری درهای مقاوم در برابر حریق
دستگیره درب های ضد حریق و همچنین درب های ضد حریق این روزها توجه به حوادث ساختمانی بیشتر از گذشته شده است. با توجه به تجربیات تلخی که در سالهای اخیر داشتهایم، طبیعی است که بیشتر به حوادث آتشسوزی توجه کنیم.
یکی از مواردی که میتواند جان افراد را نجات دهد، دربهای ضد حریق هستند که برای هر ساختمان بزرگ ضروری به حساب میآیند. بدون این دربها، احتمال تلفات جانی بیشتر میشود.
اما دربهای ضد حریق چیستند و چه ساختاری دارند؟ یکی از مهمترین اجزای این دربها، دستگیرههای مخصوص آنهاست. همانطور که میدانید، نمیتوان از دستگیرههای معمولی برای دربهای ضد حریق استفاده کرد. به همین دلیل، دستگیرههای این دربها ساختار ویژهای دارند و عملکرد آنها در نجات جان افراد در هنگام آتشسوزی بسیار مهم است.
دستگیره درب ضد حریق یا دستگیره آنتی پنیک چیست؟
قبل از معرفی انواع دستگیره درب ضد حریق، باید به ضرورت آن اشاره کنیم. امروزه تعداد خانههای ویلایی کاهش یافته و با افزایش جمعیت، بسیاری از مردم مجبورند در ساختمانهای چند طبقه زندگی کنند.
بنابراین، لازم است که ایمنی این ساختمانها بیشتر شود. یکی از تدابیر ایمنی مربوط به مواقعی است که حادثههایی مثل آتشسوزی رخ میدهد. در این شرایط، باید بتوانیم به سرعت ساکنین طبقات بالاتر را تخلیه کنیم بدون اینکه به آنها آسیبی برسد.
در اینجا اهمیت دربهای ضد حریق مشخص میشود. این دربها در همه ساختمانهای بزرگ اداری، تجاری یا مسکونی وجود دارند. اما نکته مهم این است که یراق آلات دربهای ضد حریق باید به گونهای باشند که خروج اضطراری سریع را ممکن کنند. به همین دلیل، دستگیرههای درب ضد حریق که به نام دستگیره آنتی پنیک نیز شناخته میشوند، بسیار مهم هستند.
دربهای ضد حریق فقط در مواقع حوادثی مثل آتشسوزی یا زلزله استفاده میشوند. بنابراین، یراق آلات آنها نیز باید ویژه باشد. برای مثال، دستگیرههای آنتی پنیک طوری طراحی شدهاند که بهترین سازگاری را با دربهای ضد حریق داشته باشند و خروج سریع و بدون مشکل ساکنین طبقات بالای ساختمانهای بلند را ممکن سازند.
وقتی حوادثی مثل زلزله یا آتشسوزی رخ میدهد، مهمترین نکته این است که راهی برای خروج اضطراری ساکنین طبقات بالا فراهم کنیم و در عین حال از سرایت آتش به طبقات دیگر جلوگیری کنیم.
این کار را میتوان با استفاده از دربهای ضد حریق و دستگیرههای خاص آنها انجام داد.
انواع دستگیره آنتی پنیک
اما سوالی که پیش میآید این است که دستگیرههای درب ضد حریق چگونه کار میکنند و چه تفاوتی با دستگیرههای معمولی دارند؟
باید بگوییم که دستگیرههای درب ضد حریق نیازی به باز شدن با دست ندارند. کافی است با هر قسمتی از بدنتان که میتوانید، درب را هل دهید تا باز شود. اگر به ساختار دستگیرههای آنتی پنیک نگاه کنید، میبینید که یک میله افقی دارند. این میله را همه افراد با هر میزان توانایی میتوانند به راحتی هل داده و درب را باز کنند.
حالا با توجه به همه این نکات، میخواهیم برخی از مهمترین مدلهای دستگیره درب ضد حریق یا همان آنتی پنیک را به شما معرفی کنیم:
- دستگیره خروج اضطراری Exi-Eco touch3 سارو
- دستگیره خروج اضطراری فشاری مدل RUSTIC-304
- دستگیره خروج اضطراری فشاری مدل STRONG CHANG
- دستگیره درب ضد حریق برند کاله مدل Arco
- دستگیره خروج اضطراری میلهای سارو – ساخت ایتالیا
- دستگیره خروج اضطراری میلهای مدل ISEO-9414000504
- دستگیره خروج اضطراری فشاری مدل SGS
- دستگیره درب ضد حریق مدل GH
- دستگیره درب ضد حریق مدل ISEO
- دستگیره خروج اضطراری میلهای مدل KALE_EN1125
- دستگیره خروج اضطراری فشاری مدل RUSTIC_304
انواع دستگیره های خروج اضطراری
در میان انواع دستگیرههای ضد پنیک، دو نوع دستگیره کاربرد بیشتری دارند: دستگیرههای پنیک اهرمی و دستگیرههای خروج اضطراری میلهای. این دو نوع دستگیره در جاهای مختلفی استفاده میشوند و کاربردهای گستردهای دارند. برخی از آنها در دربهای خروج اضطراری به کار میروند و برخی دیگر مخصوص دربهای ضد حریق هستند. در ادامه به انواع آنها اشاره کردهایم:
دستگیره خروج اضطراری فشاری
یکی از رایجترین و محبوبترین دستگیرههای آنتی پنیک، دستگیرههای فشاری هستند که معمولاً روی دربهای خروج اضطراری نصب میشوند. این دستگیرهها علاوه بر داشتن کیفیت بالا، امنیت ساختمان را نیز به خوبی تأمین میکنند و به همین دلیل بسیار پرکاربرد هستند. دستگیرههای آنتی پنیک فشاری دارای یک میله فنری فلزی هستند که در جهت مخالف باز شدن درب قرار دارد. وقتی این میله فلزی را فشار میدهید، زبانه قفل آزاد میشود و درب باز میشود. به این ترتیب میتوان به سرعت از ساختمان خارج شد. به دلیل امکان خروج سریع، به این دستگیرهها دستگیره تاچ نیز میگویند، چون با یک لمس میتوان سریعاً درب را باز کرده و خارج شد.
وقتی میخواهید یک دستگیره برای درب ضد حریق انتخاب کنید، باید به چند نکته توجه کنید. اول اینکه باید بدانید این دستگیرهها فقط بر روی دربهای ضد حریق نصب میشوند، پس اگر درب ساختمان شما معمولی است، نمیتوانید از این نوع دستگیره استفاده کنید.
همچنین، هر چقدر که تکنولوژی ساخت این دستگیرهها پیشرفتهتر باشد، عملکرد بهتری هم خواهند داشت. بنابراین باید به نوع تکنولوژی استفاده شده در دستگیرهها دقت کنید.
زمانی که یک ساختمان آتش میگیرد، ممکن است شعلههای آتش به همه جا سرایت کنند و دستگیرهها به راحتی قابل دسترسی نباشند. به همین دلیل دستگیرههایی که با لمس یا فشار کار میکنند بهترین انتخاب هستند. به این ترتیب کافی است با پا یا هر وسیله دیگری درب را باز کنید.
دستگیرههای درب ضد حریقی که به روش فشاری کار میکنند، به ساکنین امکان خروج راحتتر را میدهند. به همین دلیل، این دستگیرهها بسیار محبوب شدهاند و تعداد خریداران آنها روز به روز بیشتر میشود.
خرید دستگیره درب ضد حریق
هر وقت قراره دستگیره درب ضد حریق رو انتخاب کنید، باید دقت کنید که:
- استاندارد UL رو رعایت کنه، که معمولا به دلیل مقاومت به درستی در دماهای بالا مورد استفاده قرار میگیره.
- زبانههای دستگیره باید در برابر گرما و حرارت مقاومت خوبی داشته باشن که استاندارد NFPA برای اینکار معیارهای خاصی داره.
- باید جلوگیری کنه از باز شدن خود به خود در زمان حریق و به راحتی باز شدن در زمان آتشسوزی.
- مواد ساخت از جنسهایی مثل چدن یا آلیاژهای مقاومی باشن که در برابر حرارت و گرما مقاومت داشته باشن.
- ظاهر جذاب و اندازه مناسب داشته باشه.
- بشه از هر دو طرف قفلش کرد و در زمان نیاز به سادگی بازش کرد.
- نیازی به لمس کردنش نباشه و با فشار یا هل دادن بشه درب رو باز کرد.
به این نکات توجه کنید و دستگیره درب ضد حریق رو با دقت انتخاب کنید.
عملکرد عمومی دستگیره درب های ضد حریق
همه درها در ساختمانها وظایف مختلفی رو دارن که از اونها میتونیم به این موارد اشاره کنیم:
- ایجاد ارتباط بین فضاهای مختلف داخلی و خارجی.
- امکان عبور نور و هوا.
- ایجاد مقاومت و پایداری.
- فراهم کردن ایمنی و امنیت.
- عملکرد عایق حرارتی و صوتی.
درهای مقاوم در برابر حریق وظیفهٔ خاصی در محافظت از افراد و جلوگیری از گسترش آتش دارن. این درها با مواد مقاوم و ساختاری مناسب از گسترش آتش جلوگیری میکنن و میتونن فضاها رو از هم جدا کنن. از این رو، نقش مهمی در افزایش ایمنی افراد و کاهش خسارات ناشی از حریق ایفا میکنن.
راه های خروج و اجزای آن در ساختمان ( دسترس خروج، خروج ، تخلیه خروج )
دربهای ضد حریق در انواع مکانها نصب میشوند تا امنیت افراد را در مواقع حریق حفظ کنن. این دربها معمولاً در پلکانهای مجتمعهای مسکونی و تجاری، ساختمانهای اداری، ورزشگاهها، پالایشگاهها، نیروگاهها، بخشهای ارتباطی بیمارستان، سالنهای همایش، فضاهای تجمعی، فرودگاهها، اتاقهای امن، لابیهای آسانسور، اتاقهای تاسیسات و موتورخانه، اتاقهای پمپ آتشنشانی، انبارها و سایر مکانهایی که احتمال وقوع حریق و گسترش آن وجود دارد و ایمنی این مکانها از اهمیت بسیاری برخوردار است، استفاده میشوند.
جنس درب ضد حریق
دربهای مقاوم در برابر حریق معمولاً از جنس آهن یا فولاد بیرونی ساخته میشوند. اما ساختار داخلی آنها میتواند از مواد مختلفی مانند پشم سنگ، شبکه مشبک هانی کامب، صفحه پرلایت، صفحه پلی استایرن، صفحه فیبرسرامیک یا فوم پلیاورتان باشد. این دربها میتوانند به صورت تک لنگه یا دو لنگه و به صورت لولایی یا کشویی طراحی شوند، که این تنوع در طراحی برای استفاده در مکانهای مختلف ارائه میشود.
میزان مقاومت در برابر حریق
هر در مقاوم در برابر حریق، زمان معینی را که میتواند در برابر حرارت و آتش مقاومت کند، دارد. این زمان ممکن است از چند دقیقه تا مدت زمان بیشتری باشد. با مطالعه قوانین مربوطه در مبحث سوم مقررات ملی ساختمان، میتوانید میزان مقاومت مورد نیاز درها را براساس مکان قرارگیری و نوع فضاها، تعیین کنید.
اجزای درهای مقاوم در برابر حریق
خود بسته شو
دربهایی که مقاومت در برابر آتش دارند، میتوانند خود بهخود بسته شوند بعد از اینکه باز شدهاند. وقتی از اصطلاح “خودبسته” در مورد درهای حریق یا درهای دیگر صحبت میکنیم، منظورمان این است که آنها در حالت عادی بسته هستند و بعد از عبور از آنها، بهصورت خودکار بسته میشوند. برای اطمینان از این که این عمل صورت میگیرد، دربها به یک مکانیزم تایید شده مجهز میشوند. این نوع درها ممکن است در گذرگاههای خروج، پلکانها، خروجیهای طبقات، موانع دود، یا دیگر مکانهایی که خطراتی دارند، استفاده شوند.
خودکار بسته شو
اصطلاح “خودکار” برای وسایل و تجهیزاتی استفاده میشود که در مقابل مواد قابل احتراق، خود بهطور خودکار و بدون نیاز به دخالت انسان فعال میشوند.
دستگیره آنتی پنیک
برای افزایش سرعت و آسانی در خروج افراد در زمان خطر و اضطرار، دربهای مقاوم در برابر حریق معمولاً دارای یک نوع دستگیره به نام “آنتی پنیک” هستند. این دستگیرهها بر روی درها نصب میشوند و جزء تجهیزات ضروری در درهای مقاوم در برابر حریق محسوب میشوند. آنتی پنیک به دلیل مکانیزم و نیازهای مختلف، میتوانند به انواع مختلف تولید و نصب شوند.
محل قرار گیری دستگیره آنتی پنیک
در درهای مقاوم در برابر حریق، اجزای مختلفی وجود دارند که هر کدام وظایف مهمی را انجام میدهند. این اجزا شامل دستگیره و قفل، لولا و اتصالات، چارچوب، نوار پف شونده و لنگه در میشوند. نوار پف شونده به یک نوع نوار اشاره دارد که در صورت بروز حریق، پف میکند (نه سوخته و شعله ور شد) و از انتقال دود و مواد مضر از یک فضا به فضای دیگر جلوگیری میکند.
نمونه ای از لولا، قفل و نوار پف شونده درب ضد حریق
اهمیت بزرگی دارد که همه اجزای در، مطابق با استانداردهای مشخص شده باشند و در آزمایشگاههای معتبر، اثرات حریق را با موفقیت پاسخ داده باشند. این استانداردها و آزمونها معیارهایی هستند که ما را مطمئن میکنند که درها، در مقابل حریق، مقاومت مورد نیاز را دارند.
نکات خرید درب ضد حریق
پس از ثبت درخواست شرکتهای تولیدکننده درهای مقاوم در برابر حریق، سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران مدارک و مستندات مربوطه را بررسی میکند و به کارخانهها مراجعه میکند. پس از تایید صلاحیت، شرکتها در لیست ارائه دهندگان تجهیزات قرار میگیرند. لازم به ذکر است که این شرکتها بدون رتبهبندی در لیست قرار میگیرند. بنابراین، مالکان میتوانند از این لیست برای انتخاب درهای مورد نیاز خود استفاده کنند و پس از استعلام، گزینه مناسب را انتخاب کنند.
برای اطمینان از اصالت کالا، میتوانند به سایت شرکتهای تولیدکننده درهای مقاوم در برابر حریق مراجعه کرده و آنلاین گواهی اصالت کالا را بررسی کنند. همچنین، خریداران باید از تبلیغات ناروا و اطلاعات غلط در فضای مجازی و واسطههای نادرست دوری کنند. به علاوه، مسئولیت رعایت این نکات بر عهده مالکان است.
مالکان و کارفرمایان محترم باید به تاریخ بهروزرسانی لیست تجهیزات درهای مقاوم در برابر حریق که در سایت سازمان آتش نشانی تهران قرار دارد، توجه کنند.
نکات نصب درهای مقاوم در برابر حریق
- در سطوح درها یا قاب آنها نباید سوراخ یا شکاف وجود داشته باشد.
- پنجرههای شیشهای در درهایی که دریچه دید دارند، نباید شیشه داشته و یا ترکهایی داشته باشند.
- تمامی یراق آلات باید بدون زنگ زدگی یا آسیب ظاهری باشند و باید به راحتی عمل کنند.
- هیچ گونه خوردگی، زنگ زدگی، تورفتگی، تاب خوردگی یا شکستگی در درهای مقاوم در برابر حریق مجاز نیست.
- در هنگام نصب نوار دودبند، سطح زیرکار باید کاملاً تمیز باشد تا نوار بهدرستی نصب شود. همچنین، نوار دودبند باید بهصورت فارسی در لبهها و گوشهها نصب شود و نباید سوخته و شعله ور شود.
- هنگام نصب درها، باید به فاصله بازشو و فاصله گردش آنها توجه شود تا راه خروج کم نشود.
سیستم یراق آلات درها شامل قسمتهایی مثل خودبستهشو یا خودکار بستهشو، فواصل و تعداد لولاها، قفل و دستگیره (آنتی پنیک) باید بر اساس گزارشهای آزمایشگاهی نصب شود. هر شرکتی که درهای داخلی تولید میکند و در لیست مرکز تحقیقات، راه، مسکن و شهرسازی ثبت شده است، گزارش آزمایشگاهی مربوط به آن را دارد.
. علائم و تابلوهای راهنما را به درستی بر روی در نصب کنید.
. پلاکهای تأیید شده توسط آزمایشگاه را بر روی جارچوب و لنگه در نصب کنید.
. تمامی درها (تولید داخلی و خارجی) باید دارای پلاک تأیید شده از مرکز تحقیقات، راه، مسکن و شهرسازی باشند. با وارد کردن کد درب به نرمافزار مربوطه در سایت شرکت تولید و تأمین، میتوانید از صحت خرید خود اطمینان حاصل کنید. (کد شناسه درب باید بر روی پلاک درب، گواهی اصالت کالا و سایت شرکت یکسان و مطابق با یکدیگر باشد و هیچ اختلافی نداشته باشد)
. چارچوب درها باید در مرحله سفتکاری توسط سه شاخک به اندازه حدود یک سانتیمتر از هر طرف داخل دیوار نصب شود. همچنین پشت چارچوبها باید بهطور کامل با مصالح پر شود.
. برای ارائه گواهی اصالت کالا، درهای مقاوم در برابر حریق باید تمام موارد مندرج در گواهینامه را تکمیل و به مهر و امضا شرکت، مهندس فنی شرکت، و مالک پروژه ارسال کنید.
نکات تعمیر و نگهداری درهای مقاوم در برابر حریق
. برای نظافت درها بهتر است از دستمال و آب گرم استفاده کنید.
. هیچ وقت از رنگ، اسپریهای رنگی و یا روکشهای چوبی، PVC و … استفاده نکنید.
. درها نباید با پرده، آویز، تزئینات و یا با آینه یا سایر موادی که نور را منعکس میکنند، پوشیده شوند.
. اگر نیاز به تعمیر یا رگلاژ دارید، بهتر است از شرکتی که درها را خریداری کردهاید، کمک بگیرید.
. هیچ وسیلهای نباید از بسته شدن درها مانع شود. این میتواند باعث خستگی و آسیب به سیستم خودبسته شو شود.