مقایسه عملکرد جت فن با سایر تجهیزات تهویه

با پیشرفت تکنولوژی، استانداردهای زندگی انسان‌ها نیز بهبود یافته است. هر روز شاهد ساخت بناهای بزرگ و بلندتر هستیم که استانداردهای جدیدی را معرفی می‌کنند. در این میان، ایمنی همیشه یکی از مهم‌ترین جنبه‌ها است و رقابت زیادی برای رسیدن به بالاترین سطح ایمنی وجود دارد. هر کسی می‌خواهد مطمئن باشد که هم جان و سلامت و هم سرمایه‌اش در امان است.

یکی از خطرات بزرگ در ساختمان‌ها، آتش‌سوزی است. با وجود نام آتش‌سوزی، خطر اصلی معمولاً خود آتش نیست، بلکه دود و محصولات دیگر ناشی از آتش هستند که آسیب‌های جدی به همراه دارند. دود می‌تواند به سرعت گسترش پیدا کند و خسارت‌های جانی و مالی زیادی ایجاد کند. به همین دلیل، مدیریت دود در حوادث آتش‌سوزی اهمیت زیادی دارد.

مدیریت دود شامل کنترل و هدایت دود به مکان‌های مناسب، جلوگیری از تماس دود با افراد و اجزای مهم ساختمان، و خروج امن دود از ساختمان است. این مدیریت باید بر اساس عوامل مختلفی مانند نوع آتش، روش‌های خاموش کردن، طراحی ساختمان و شرایط حاضران انجام شود. با کنترل مؤثر دود، می‌توان از آسیب‌های بیشتر جلوگیری کرد و ایمنی ساختمان و ساکنان آن را تضمین کرد.

فن های تخلیه و کنترل دود

فن تخلیه (Exhaust fan): این فن‌ها برای مکش هوا یا گازهای ناشی از حریق از داخل فضا به بیرون استفاده می‌شوند. این فن‌ها باید از نوع مقاوم به آتش باشند.

فن مقاوم به آتش کلاس F300: این فن‌ها برای انتقال هوا یا گازهای ناشی از حریق طراحی شده‌اند و باید حداقل یک ساعت در برابر دمای ۳۰۰ درجه سانتی‌گراد مقاومت کنند و عملکرد خود را حفظ نمایند. این نوع فن‌ها باید گواهینامه معتبر داخلی یا بین‌المللی (مثل UL، Vds و غیره) داشته باشند.

فن هوای جبرانی (Supply fan): این فن‌ها برای وارد کردن هوای تازه و بدون آلودگی از محیط به داخل فضا استفاده می‌شوند.

جت فن

جت فن نوعی فن است که برای تزریق هوای تازه به داخل پارکینگ‌ها استفاده می‌شود. این فن‌ها باعث می‌شوند که هوای تازه به تمامی نقاط و زوایای پارکینگ برسد و جریانی هماهنگ از هوا ایجاد کند. به این ترتیب، هوای آلوده به مونوکسید کربن توسط فن‌های تخلیه دود (که به آن‌ها فن‌های تخلیه یا اگزاست فن گفته می‌شود) به خارج از پارکینگ هدایت و تخلیه می‌شود.

جت فن ها به دلیل طراحی خاص پروانه‌ها و بدنه‌شان، می‌توانند به سرعت‌های بالا برسند و حجم زیادی از هوا را با فشار زیاد جابه‌جا کنند. این ویژگی آن‌ها را برای فضاهایی که نیاز به تهویه زیاد در فضای کم دارند، مثل پارکینگ‌ها و تونل‌ها، مناسب می‌کند.

یکی از ویژگی‌های دیگر جت فن ها، توانایی آن‌ها در پرتاب هوا و ایجاد جریان هوای قوی است. این ویژگی به جت فن‌ها کمک می‌کند تا در شرایطی که به جریان سریع هوا نیاز است، مؤثر عمل کنند.

پروانه جت فن ها با موتور الکتریکی به گردش درمی‌آید. نوعی خاص از این فن‌ها به نام جت فن دود وجود دارد که در هنگام آتش‌سوزی به جلوگیری از تجمع دود کمک می‌کند، تا بتوان دود را تخلیه کرد و آتش‌نشان‌ها بتوانند در محیطی عاری از دود به کار خود ادامه دهند.

در محیط‌هایی که جت فن ها نصب شده‌اند، اگر میزان گاز مونوکسید کربن بیشتر از حد استاندارد شود، این جت فن‌ها به طور خودکار عمل می‌کنند. آن‌ها با استفاده از سنسورهای حساس به دود، غلظت گاز را اندازه‌گیری کرده و پیامی به پنل کنترل مرکزی ارسال می‌کنند. سپس، پنل کنترل پروانه جت فن را فعال کرده تا دود را تخلیه کند.

جت فن ها به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند، بر اساس میزان هوادهی، نحوه عملکرد، و اندازه‌شان.

• پروانه اصلــی

پروانه‌های جت فن ها وظیفه تأمین جریان هوای لازم را بر عهده دارند. به دلیل سرعت بالای این پروانه‌ها، شکل مناسب پروفیل آن‌ها بسیار مهم است و تأثیر زیادی بر عملکرد بهتر آن‌ها دارد.

• موتــور الکتریکــی

موتورها در جت فن ها مسئول ایجاد چرخش پروانه‌ها هستند و کیفیت بالای آنها تأثیر زیادی بر قیمت جت فن‌ها دارد. این موتورها باید بتوانند بارهای مداوم، گرما و شرایط خاص محیطی را تحمل کنند.

برای ارزیابی کیفیت موتورها، انجمن بین‌المللی الکتروتکنیک (IEC) یک استاندارد جهانی برای تست موتورها ایجاد کرده است. این استاندارد موتورها را بر اساس کارایی به چهار دسته تقسیم می‌کند و هر موتور یک کد IE دریافت می‌کند که نشان‌دهنده میزان مصرف و بهره‌وری انرژی آن است.

استاندارد IE بخشی از استراتژی مصرف بهینه انرژی UE/27/2012 است که هدف آن کاهش مصرف انرژی تا ۲۰ درصد و افزایش استفاده مجدد از انرژی‌های مصرف شده تا ۲۰ درصد تا سال ۲۰۲۰ است. از ابتدای سال ۲۰۱۷ در اروپا استاندارد IE3 اجباری شده است، اما به‌عنوان گزینه‌ای دیگر، استفاده از موتورهای IE2 نیز مجاز است.

• بدنــه

بدنه جت فن ها به‌عنوان پایه و محافظ برای قطعات داخلی عمل می‌کند. بسته به نوع جت فن، ممکن است امکان تغییر زاویه ورودی و خروجی وجود داشته باشد. این قابلیت به سیستم کنترل کمک می‌کند تا تهویه مناسبی را در شرایط مختلف جوی فراهم کند.

انواع جت فن

– جت فن معمولی (Normal Jet Fan)

– ویژگی‌ها: شامل بدنه، موتور الکتریکی، پره‌ها و اجزای برقی.
– کاربرد:برای تهویه تونل‌ها، زیرگذرها، پارکینگ‌ها، سوله‌ها و ایجاد جریان هوای سریع در کاربردهای خاص.

– جت فن معکوس شونده یا دو جهته (Reversible Jet Fan)

– ویژگی‌ها: قادر به تغییر جهت جریان هوا. موتور و پره‌های این جت فن دارای ویژگی‌های خاصی هستند.
– کاربرد: بیشتر در پارکینگ‌ها، تونل‌های کوتاه و بعضی زیرگذرها.

– جت فن قابل تنظیم (Banana Jet Fan)

– ویژگی‌ها: جهت ورودی و خروجی هوا می‌تواند به صورت جداگانه تنظیم شود و زاویه مناسب بین آن‌ها ایجاد کرد.
– کاربرد: مناسب برای تونل‌های با قوس زیاد، زیرا تغییر زاویه ورودی و خروجی کمک می‌کند تا جریان هوا با محور تونل هم‌راستا شود.

– جت فن سانتریفیوژ (Centrifugal Jet Fan)

– ویژگی‌ها: دارای فرم هندسی متفاوت از سایر جت فن‌ها و جریان هوا را با استفاده از فن سانتریفیوژ ایجاد می‌کند. ورودی هوا در زیر و خروجی هوا در جلو است.
– کاربرد: به‌ویژه برای تهویه پارکینگ‌ها به دلیل اشغال ارتفاع کمتر، که به بهینه‌سازی فضای مفید کمک می‌کند.

تهویه هوای پارکینگ ها

– برای پارکینگ‌ها:
– به طور کلی، باید در شرایط عادی، حداقل ۶ بار در ساعت هوا تعویض شود تا گازهای خروجی خودروها و آلاینده‌های محیط کاهش یابد.
– برای تخلیه دود و محصولات حریق، حداقل ۱۰ بار در ساعت هوا باید تعویض شود.

– برای پارکینگ‌های عمومی، تجاری و اداری:
– طراحی و محاسبات باید به گونه‌ای باشد که در صورت افزایش غلظت آلاینده‌ها، با استفاده از حسگرهای مونوکسید کربن، ظرفیت تخلیه هوا به میزان مناسب برای هر طبقه افزایش یابد.

– غلظت گاز مونوکسید کربن:
– در پارکینگ‌ها، غلظت این گاز نباید در مدت ۳۰ دقیقه از ppm 50 بیشتر شود. برای پارکینگ‌های مسکونی، می‌توان از استانداردهای دیگری برای محاسبه ظرفیت تخلیه استفاده کرد.

– هوای جبرانی:
– مقدار هوای جبرانی باید ۵۰ تا ۷۰ درصد هوای تخلیه باشد و فشار در پارکینگ همیشه باید منفی نگه داشته شود.

– تقسیم طبقات پارکینگ:
– اگر مساحت ناخالص هر طبقه از پارکینگ بیش از ۲۰۰۰ مترمربع باشد، باید هر طبقه به دو قسمت تقریبا مساوی تقسیم شده و هر قسمت به دو راه خروج دسترسی داشته باشد. راه خروج دوم می‌تواند شامل آسانسور یا پله برقی باشد.

– زون بندی در پارکینگ:
– اگر نیاز به تقسیم طبقات به زون‌های دود باشد، فضای هر طبقه باید به زون‌های مجزای دود با مساحت حداکثر ۳۰۰۰ مترمربع تقسیم شود. هر زون باید سیستم تخلیه و تأمین هوای تازه جداگانه داشته باشد.

– سیستم اعلام حریق:
– سیستم باید بتواند وقوع حریق در هر زون را شناسایی کرده و اعلام کند و همچنین سیستم کنترل دود را به درستی راه‌اندازی کند. برای پارکینگ‌های با مساحت هر طبقه بیش از ۹۰۰۰ مترمربع، زون بندی باید با هماهنگی سازمان آتش‌نشانی تهران انجام شود.

– فن‌های موازی:
– اگر از دو فن برای یک کانال استفاده می‌شود (یک فن برای شرایط عادی و یک فن برای شرایط حریق)، این فن‌ها باید به سیستم تعویض خودکار (Shift switch) مجهز باشند تا از خرابی و عدم کارکرد طولانی‌مدت جلوگیری شود.

– طراحی کانال‌ها:
– دهانه‌های ورودی و خروجی هوا باید حداقل ۳ متر از یکدیگر فاصله داشته و روبروی هم نباشند. طراحی باید به گونه‌ای باشد که هوای تخلیه شده مجدداً توسط فن هوای جبرانی به داخل بازنگردد.

– ابعاد کانال‌ها:
– محاسبات ابعاد کانال‌ها باید بر اساس حداکثر سرعت ۱۲ متر بر ثانیه (معادل ۲۴۰۰ فوت بر دقیقه) انجام شود.

– کانال‌های مشترک بین طبقات:
– در صورت استفاده از کانال‌های مشترک بین طبقات، باید با استفاده از دمپر موتوردار مناسب و تأیید شده، از انتقال دود و حرارت به قسمت‌های دیگر جلوگیری شود.

تهویه مکانیکی به روش کانالی

– سیستم تهویه:
– سیستم تهویه باید به گونه‌ای طراحی شود که هر بخش آن حداقل دو فن داشته باشد. اگر یکی از فن‌ها خراب شود، فن‌های باقی‌مانده باید همچنان ۵۰ درصد از ظرفیت مورد نیاز را تأمین کنند. همچنین، نحوه برق‌رسانی و راه‌اندازی باید به شکلی باشد که خرابی یک فن بر عملکرد سایر فن‌ها تأثیر نگذارد.

– کنترل فن‌ها:
– سیستم کنترل فن‌ها باید به‌گونه‌ای طراحی شود که فشار در پارکینگ همواره در شرایط منفی باقی بماند، چه در حالت عادی و چه در شرایط حریق.

– راه‌اندازی در شرایط حریق:
– سیستم تهویه پارکینگ باید بتواند در شرایط حریق با دو روش زیر راه‌اندازی شود:
– از طریق سیستم کشف و اعلام حریق (با استفاده از دودسنج، حسگر حرارت، کاشف چند منظوره، فلوسوئیچ اسپرینکلر و غیره)
– از طریق سوئیچ مخصوص آتش‌نشانی که به‌صورت دستی قابل راه‌اندازی است.

– کنترل دستی:
– سیستم تهویه پارکینگ باید به‌گونه‌ای طراحی شود که بتوان آن را به‌صورت دستی نیز کنترل کرد. سوئیچ دستی باید در مکان مناسبی نصب شود و دارای سه حالت خاموش، روشن و اتوماتیک باشد.

تهویه مکانیکی به روش جت فن

1. راه‌اندازی تدریجی:
– وقتی وضعیت پارکینگ از حالت عادی به حالت حریق تغییر می‌کند، ابتدا باید با مدت زمان تأخیر مناسب، فن‌های اصلی تخلیه راه‌اندازی شوند. بعد از آن، فن‌های هوای جبرانی و در نهایت تعداد مورد نیاز از جت فن‌های سقفی فعال شوند. مدت زمان تأخیر باید بر اساس طراحی مسیرهای خروج محاسبه شود و باید تأیید نهاد قانونی مسئول را داشته باشد. تأییدیه به عوامل زیر بستگی دارد:
– ابعاد و شکل پارکینگ
– تعداد و محل فن‌ها و جت فن‌ها
– تعداد و نوع افرادی که در محل هستند
– تعداد و محل خروج‌های مناسب

2. توجه به مقررات:
– برای محافظت از ساختمان‌ها در برابر حریق، باید با مقررات سازمان آتش‌نشانی تهران آشنا شوید و سیستم تهویه را مطابق با این مقررات طراحی کنید. هدف اصلی از سیستم‌های تهویه پارکینگ، تخلیه حرارت، دود و محصولات ناشی از حریق و همچنین تهویه گازهای سمی ناشی از کارکرد خودروها است.

3. سیستم‌های تهویه مکانیکی:
– در پارکینگ‌های بسته یا نیمه‌باز که امکان تهویه طبیعی وجود ندارد، باید هوای تازه به‌صورت مکانیکی وارد شده و هوای آلوده خارج شود. سیستم‌های کانال‌کشی معمولاً جاگیر و نازیبا هستند و به‌خصوص در پارکینگ‌های بزرگ، افزایش ارتفاع سقف برای جا دادن کانال‌ها لازم می‌شود.

4. سیستم نوین تهویه:
– استفاده از فن‌های تأمین و تخلیه هوا به همراه جت فن‌های پارکینگی، به‌جای سیستم‌های کانال‌کشی، راهکار مناسبی است. این سیستم‌ها بدون نیاز به کانال‌کشی، تهویه مؤثری را فراهم می‌کنند و مصرف برق را کاهش می‌دهند. با حذف کانال‌کشی، فضای بیشتری برای خودروها و تجهیزات دیگر باز می‌شود و هزینه‌های مربوط به سقف کاذب کاهش می‌یابد.

5. عملکرد جت فن‌ها:
– جت فن‌ها با اندازه کوچک و صدای کم، قادرند جریان هوای مناسبی را در پارکینگ ایجاد کنند و هوای تازه را به نقاط تخلیه منتقل کنند. فن‌های تخلیه دود و تزریق هوای تازه و لوازم جانبی آن‌ها (مانند سایلنس‌ساز) می‌توانند در مکان‌هایی مثل شفت، پشت‌بام یا اتاق فن نصب شوند. اگر فن‌های مشترک برای طبقات مختلف استفاده شوند، با دمپرهای موتوری، میزان هوای تزریق و تخلیه تنظیم می‌شود.

6. سیستم کنترل دود:
– برای اطمینان از ایمنی ساختمان در هنگام حریق، نصب یک سیستم کنترل دود قوی ضروری است. این سیستم باید به‌گونه‌ای طراحی شود که به‌طور مؤثر دود را مدیریت کند و ایمنی ساختمان را تضمین کند.

مزایای سیستم تخلیه هوای پارکینگ به کمک جت فن

این سیستم دارای قابلیت عالی در کنترل دود هنگام آتش‌سوزی است. پارکینگ به بخش‌های جداگانه تقسیم می‌شود و با طراحی و چیدمان مناسب جت فن‌ها و تجهیزات دیگر، سیستم به‌گونه‌ای عمل می‌کند که در صورت وقوع آتش‌سوزی، دود را از منطقه حادثه‌دیده بیرون نمی‌برد و آن را از مسیرهای مشخص شده به خارج هدایت می‌کند.

این سیستم با استفاده از چرخش دود، به خنک کردن نسبی فضای آتش‌سوزی کمک کرده و از آسیب به ساختمان جلوگیری می‌کند. یکی از ویژگی‌های مهم جت فن، حذف نیاز به کانال در فضای پارکینگ است. این ویژگی مزایای زیر را به همراه دارد.

مزایای استفاده از جت فن‌ها به جای سیستم کانال‌کشی در پارکینگ به شرح زیر است:

– صرفه‌جویی در فضا: با نصب جت فن‌ها بین تیرک‌های سقف، می‌توان ارتفاع سقف را کاهش داد.
– کاهش وزن: جت فن‌ها نسبت به سیستم کانال‌کشی وزن کمتری به ساختمان وارد می‌کنند.
– پیشگیری از تجمع گرد و غبار: جت فن‌ها از تجمع گرد و خاک، حشرات و عنکبوت در بالای کانال‌ها جلوگیری می‌کنند.
– هزینه کمتر: هزینه خرید، نصب و راه‌اندازی جت فن‌ها بسیار کمتر از سیستم کانال‌کشی است.
– نصب سریع و آسان: نصب جت فن‌ها سریع و ساده است و می‌توان آن‌ها را با هر نوع سازه و معماری تطبیق داد.
– صدای کم: جت فن‌ها بسیار کم صدا هستند و باعث آلودگی صوتی نمی‌شوند. در صورت نیاز، میزان صدا با استفاده از SILENCER کنترل می‌شود.
– تهویه کامل: استفاده از جت فن‌ها به جای مکش، از ایجاد نواحی تهویه‌نشده که در سیستم‌های کانال‌کشی ممکن است پیش بیاید، جلوگیری می‌کند.
– صرفه‌جویی در انرژی: مصرف انرژی با تنظیم سرعت جت فن‌ها بر اساس میزان آلودگی کاهش می‌یابد.
– هزینه نگهداری پایین: هزینه‌های نگهداری جت فن‌ها پایین است.
– زیبایی: جت فن‌ها ظاهر بهتری نسبت به سیستم‌های کانال‌کشی دارند.

طراحی سیســتم تخلیه دود پارکینگ به وسیله جت فن

جت فن‌ها نوعی فن هستند که با تزریق هوای تازه به داخل پارکینگ، باعث می‌شوند که هوای تازه به تمامی نقاط و زوایای پارکینگ برسد و جریان یکنواختی ایجاد کند. این جریان کمک می‌کند تا هوای آلوده به منواکسید کربن توسط فن‌های تخلیه دود (که به آن‌ها فن‌های تخلیه گفته می‌شود) از پارکینگ خارج شود.

برای طراحی دقیق سیستم تخلیه دود با استفاده از جت فن‌ها، باید شرایط خاص پارکینگ را به دقت بررسی کرد. تحلیل CFD (که در این پرونده به تفصیل توضیح داده شده) می‌تواند به تأیید نتایج طراحی کمک کند. در برخی موارد، ممکن است نیاز باشد تعدادی از فن‌ها را خاموش کرده یا تعدادی دیگر را اضافه کنیم. همچنین، ممکن است نیاز به تغییر جهت فن‌ها باشد. برای هر پارکینگ، با توجه به شرایط خاص آن، می‌توان یک سیستم تخلیه مناسب طراحی کرد. قبل از تعیین مکان فن‌ها، باید به طور کامل طرح سیستم را شناسایی کرد.

• بررسی هندسه پارکینگ

برای طراحی سیستم تهویه پارکینگ، شناسایی نقاط ورود و خروج هوا بسیار مهم است تا مسیر حرکت هوا به طور مؤثر و هماهنگ با جریان طبیعی هوا انجام شود. توجه به ویژگی‌های طراحی می‌تواند تأثیر زیادی بر کارایی سیستم داشته باشد. نکات زیر را در نظر بگیرید:

1. نقاط ورود و خروج هوا: برای سیستم‌هایی که جریان هوا به صورت خطی است، بهتر است نقاط ورود و خروج هوا در طول پارکینگ قرار گیرند.
2. ورودی‌های هوای تازه: باید نقاط ورود هوا شامل رمپ‌های دسترسی به بیرون باشد.
3. همخوانی با جریان طبیعی هوا: طراحی سیستم تخلیه نباید با مسیر طبیعی جریان هوا در پارکینگ تداخل داشته باشد.

• تعداد جت فن ها

برای تعیین تعداد جت فن‌ها، به طور کلی در شرایط معمول، برای هر ۱۰۰ مترمربع از کف پارکینگ باید حداقل ۵ نیوتون تراست (نیروی خنک‌کنندگی) در نظر بگیریم. استفاده از تعداد کمتری جت فن با تراست بالا معمولاً به صرفه‌تر است نسبت به استفاده از تعداد بیشتر جت فن با تراست کمتر. با این حال، برای پارکینگ‌های با شکل و طراحی غیرمعمول و پیچیده، ممکن است نیاز باشد تعداد بیشتری جت فن با تراست مشابه استفاده شود.

• ویژگی سقف ها

برای بهبود عملکرد سیستم تهویه پارکینگ، جت فن‌ها باید در راستای تیرهای سقف نصب شوند. اگر نصب جت فن‌ها در راستای تیرها امکان‌پذیر نباشد، باید به صورت عمود بر تیرها نصب شوند که ممکن است کارایی کمتری داشته و نیاز به تعداد بیشتری فن باشد.

جت فن‌ها باید در ارتفاعی نصب شوند که فاصله کافی از کف پارکینگ وجود داشته باشد تا طراحی انعطاف‌پذیر باشد. نصب جت فن‌ها بین تیرهای سقف می‌تواند ارتفاع مورد نیاز سیستم را کاهش دهد.

اگر مجبور به نصب جت فن‌ها در مقابل تیرها یا دیگر موانع باشید، باید فاصله کافی از آن‌ها رعایت شود. به طور معمول، فاصله مناسب برابر با ۸ برابر ارتفاع موانع است. نازل‌ها و زاویه خروجی جت فن‌ها برای این منظور طراحی شده‌اند.

موقعیت جت فن‌ها باید به گونه‌ای باشد که تجهیزات مکانیکی و دیگر اجزا مانند اسپرینکلر، لوله‌ها و تابلوها در محدوده جریان خروجی جت فن‌ها قرار نگیرند.

فاصله بین فن‌ها باید به گونه‌ای باشد که سرعت هوای خروجی از یک فن هنگام رسیدن به فن بعدی کمتر از ۰.۲ متر بر ثانیه نشود. همچنین، سرعت هوای تهویه در بیشتر مناطق باید بیشتر از ۱ متر بر ثانیه باشد. این موارد را می‌توان با استفاده از تحلیل عددی بررسی کرد. در شرایط ایده‌آل، می‌توان فاصله‌های بیشتری را در نظر گرفت.

سیستم‌های تخلیه هوای پارکینگ می‌توانند در زمان آتش‌سوزی و پس از آن به دو روش عمل کنند:

1. تخلیه دود (Smoke Clearance): پس از خاموش شدن حریق توسط آتش‌نشانی، سیستم تهویه شروع به کار کرده و دود را از محیط خارج می‌کند تا پارکینگ برای استفاده آماده شود. در این حالت، سیستم خاموش شده و از اختلاط دود با لایه‌های هوای دیگر جلوگیری می‌شود.

2. مدیریت دستی: دمپرهای مختلف پارکینگ بسته به دستور سازمان آتش‌نشانی باز یا بسته خواهند بود و آتش‌نشانی می‌تواند جت فن‌ها را به صورت دستی راه‌اندازی کند و بر اساس نیاز خود از آن‌ها استفاده کند.

ویژگی‌های سیستم‌های تخلیه دود به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود:

1. تخلیه دود (Smoke Clearance): این قابلیت نیازی به تجهیزات اضافی ندارد و مشابه تجهیزاتی است که برای تخلیه هوای آلوده ناشی از تردد خودروها استفاده می‌شود. برای پارکینگ‌های معمولی که اهمیت اقتصادی بیشتر است، استفاده از این قابلیت مناسب‌تر است.

2. کنترل دود (Smoke Control): در این حالت، وقتی حسگرها آتش را شناسایی کنند، سیستم برای ۳ تا ۵ دقیقه خاموش می‌شود تا دود داغ جمع شود و مانع خروج افراد از پارکینگ نشود. بعد از این مدت، سیستم با حداکثر قدرت شروع به کار می‌کند. این سیستم به گونه‌ای طراحی شده که پارکینگ را به مناطق مختلف تقسیم کرده و تنها یکی از این مناطق را آلوده به دود می‌کند، در حالی که سایر مناطق تمیز باقی می‌مانند.

این قابلیت می‌تواند قبل از رسیدن آتش‌نشانی به محل حادثه شروع به کار کند، اما در زمان حضور آتش‌نشانی، امکان کنترل دستی آن نیز وجود دارد. چون سیستم کنترل دود نیاز به تجهیزات اضافی دارد و هزینه بیشتری نسبت به سیستم‌های تخلیه دود معمولی دارد، پیشنهاد می‌شود از آن فقط در پارکینگ‌های خاص مانند خزانه‌های بانک، موزه‌ها، ساختمان‌های مهم سیاسی و برج‌های بلند استفاده شود.

سامانه تخلیه و کنترل دود و محصولات ناشی از حریق

سامانه‌های کنترل دود شامل تجهیزاتی مانند فن‌های تخلیه، جت فن‌ها، کانال‌ها، دریچه‌ها، دمپرها، و سیستم‌های کنترل هستند که برای تخلیه و کنترل دود و محصولات ناشی از آتش‌سوزی طراحی شده‌اند. این سامانه‌ها در انواع مختلفی در ساختمان‌ها استفاده می‌شوند، اما هدف اصلی آن‌ها معمولاً مشابه است. اهداف کلیدی این سامانه‌ها عبارتند از:

– پاک نگه‌داشتن مسیرهای فرار از دود: به این ترتیب، افراد می‌توانند به راحتی از ساختمان خارج شوند.
– کمک به آتش‌نشانی: با ایجاد مسیرهایی بدون دود برای تخلیه، به تأخیر انداختن یا جلوگیری از پخش گسترده آتش کمک می‌کند.
– کاهش آسیب به سازه: با کاهش آسیب‌های ناشی از آتش به اجزای سازه‌ای ساختمان.
– کاهش آسیب‌های ناشی از دود و گازهای سمی: با کاهش خطرات ناشی از دود و گازهای سمی در زمان آتش‌سوزی.

به طور کلی،سیستم تخلیه دود پارکینگ با جت فن‌ها برای بهبود تهویه و کنترل دود در مواقع آتش‌سوزی به کار می‌رود. این سیستم باید به‌گونه‌ای طراحی شود که هوای تازه را به تمام نقاط پارکینگ برساند و در عین حال دود و گازهای آلاینده را به خارج هدایت کند. با استفاده از جت فن‌ها و طراحی مناسب سیستم تخلیه دود، می‌توان به بهبود ایمنی پارکینگ‌ها کمک کرده و از خطرات ناشی از آتش‌سوزی و آلودگی هوا جلوگیری کرد.