شیر تخلیه یا شیر اطمینان

شیر تخلیه یا شیر اطمینان

شیر تخلیه یا شیر اطمینان پکیج، قطعه مهمی در سیستم گرمایشی است که زیر اتصالات پکیج نصب می‌شود و برای کنترل فشار داخلی سیستم استفاده می‌شود. اگر این شیر به دلایلی مانند فرسودگی یا تغییرات حاد دچار خرابی شود، ممکن است نشتی رخ دهد.

این شیر به عنوان یکی از قطعات محافظتی اصلی در پکیج‌های گرمایشی عمل می‌کند. وقتی که دمای آب در داخل پکیج افزایش می‌یابد، فشار آب نیز افزایش می‌یابد. اگر فشار آب به میزان زیادی بالا رود، این شیر به صورت خودکار باز می‌شود و اجازه می‌دهد که فشار اضافی از سیستم خارج شود تا به دستگاه آسیب وارد نشود.

انواع شیر اطمینان پکیج

انواع شیر اطمینان پکیج را می‌توان بر اساس نوع حساسیتی که از خود نشان می‌دهند، در دو گروه قرار داد:

• شیرهای حساس به فشار؛ که تنها به تغییرات فشار حساس هستند و طبق آن عمل می‌کنند.
• شیرهای حساس به دما و فشار؛ که هم به تغییرات هردوی اینها حساس‌اند و طبق آنها باز و بسته می‌شوند.

ساختار و جنس شیر اطمینان

شیرهای اطمینان قدیمی از جنس آلیاژ برنج بودند و شیارهای مارپیچی داشتند، اما مدل‌های جدید از پلاستیک ساخته شده و بدون روزه هستند.

شیر اطمینان پکیج از سه قسمت تشکیل شده است: دیسک، نازل و فنر؛ و شبیه یک لوله سه‌راهی است، اما با این تفاوت که قسمت تخلیه آن بزرگتر است.

وقتی فشار داخلی پکیج بیش از حد مجاز می‌شود، نازل فشار را دریافت می‌کند. در این صورت، فنر شیر اطمینان باز می‌شود و دیسک بالا می‌رود تا شیر باز و آب از مدار گرمایش تخلیه شود. این فرآیند باعث کاهش فشار پکیج به زیر 3 بار می‌شود.

نحوه ی عملکرد شیر تخلیه ی پکیج

شیر اطمینان پکیج دیواری برای کنترل فشار دستگاه آبگرمکن نصب می‌شود. این قطعه کمک می‌کند تا فشار آب در دستگاه در حد معقولی باقی بماند و زیادی یا کمی شدن آن جلوگیری شود. قطعات داخلی دستگاه آبگرمکن قادر به تحمل فشار بیشتر از ۳/۵ بار نیستند. بنابراین، برای جلوگیری از آسیب دیدگی آنها، شیرهایی مانند شیر سه بار یا شیر اطمینان نصب می‌شوند.

شیر اطمینان پکیج دارای یک فنر و یک دیافراگم لاستیکی است که می‌تواند فشار را تا حدود ۲/۵ بار تحمل کند. عملکرد این شیر به این صورت است که اگر فشار آب در دستگاه بیش از حد مجاز شود، فنر کم کم فشرده می‌شود و باعث می‌شود دیافراگم راه شیر اطمینان را باز کند. در نتیجه، آب اضافی از دستگاه خارج شده و فشار دستگاه به حالت معمولی باز می‌گردد.

دلایل خرابی شیر اطمینان پکیج

شیر تخلیه پکیج یا شیر اطمینان پکیج یک قطعه مهم در سیستم گرمایشی است. این شیر زیر اتصالات دستگاه پکیج قرار دارد و برای کنترل فشار آب داخلی طراحی شده است. در بعضی موارد، به دلیل فرسودگی، تاثیرات حرارتی زیاد یا ضربه‌های غیرمنتظره، این شیر ممکن است خراب شود و نشتی ایجاد کند. اگر شیر تخلیه پکیج خراب شود، بهترین راه برای تعمیر آن تعویض آن با یک مدل مشابه است، که باید توسط تعمیرکاران ماهر انجام شود.

منظور از افت فشار پکیج چیست؟

یکی از مشکلاتی که ممکن است در دستگاه پکیج رخ دهد، افت فشار است. این به این معناست که دستگاه نمی‌تواند فشار لازم برای گرم کردن آب را فراهم کند. این مشکل ممکن است به دلیل نشتی در مدار آب دستگاه یا نشتی آب اتفاق بیفتد. در این حالت، وقتی شیر آب را باز می‌کنید، مشعل روشن نمی‌شود و آب گرم نمی‌شود. این ممکن است به دلیل عدم عملکرد منبع انبساط دستگاه یا وجود هوا در لوله‌ها باشد.

علائم خرابی شیر تخلیه ی پکیج

خرابی شیر اطمینان پکیج دارای علائم خاصی است که باید به آنها توجه کنید. این علائم عبارتند از:

۱. افزایش نامناسب فشار در دستگاه پکیج.

۲. نشت آب از شیر اطمینان پکیج.

وقتی شیر اطمینان پکیج خراب است، فشار در دستگاه پکیج بیش از حد معمول بالا می‌رود. در این حالت، سوزن فشارسنج به بیش از ۲ بار فشار نشان می‌دهد و فشارسنج در محدوده رنگ قرمز قرار می‌گیرد. اگر پکیج به کار خود در فشار بالا ادامه دهد، ممکن است شیر اطمینان پکیج خراب شده باشد و آب از محل شیر تخلیه پکیج نشت کند، در این صورت نیاز به تعمیر سیستم گرمایشی پکیج است.

شیر اطمینان پکیج کجاست؟

این قطعه زیر اتصالات پکیج قرار دارد. در بیشتر پکیج‌ها اعم از ایران رادیاتور و بوتان، شیر اطمینان در بلوک بازگشت و در قسمت میانی شیلنگ برگشت شوفاژ و شیلنگ آب سرد است. در سایر دستگاه‌ها هم در بلوک رفت و دقیقا زیر پکیج دیواری قرار دارد.

در صورت نشت آب از شیر اطمینان چکار کنیم؟

پیش از هرکار، یکبار ولوم پلاستیکی شیر اطمینان را بچرخانید. وقتی اینکار را انجام می‌دهید، مقداری آب خارج می‌شود. همچنین اگر بین دیافراگم شیر اطمینان رسوباتی گیر کرده باشد که باعث نشتی شده باشد، خارج می‌شود.

این اتفاق معمولا باعث قطع شدن نشتی می‌شود. اما اگر این اتفاق نیفتاد، سریعا برای تعویض و تعمیر شیر اطمینان پکیج اقدام کنید.

تعمیر شیر اطمینان پکیج

همانطور که گفتیم، این قطعه معمولاً نیاز به تعویض دارد، اما گاهی ممکن است بشود آن را تعمیر کرد. به دو حالت زیر توجه کنید:

۱. وقتی شیر اطمینان به دلیل استفاده طولانی مدت خراب شود، فنر داخل آن خاصیت خود را از دست می‌دهد. در این صورت می‌توان مغزی شیر اطمینان را تعویض کرد که هزینه‌ی کمتری دارد اما تعویض کل قطعه توصیه می‌شود. ۲. وقتی نشتی مداوم وجود دارد، ممکن است مشکل از شیر اطمینان باشد و به دلیل تجمع رسوب بین دیافراگم و آن ایجاد شده باشد. در این صورت می‌توانید شیر اطمینان را باز کنید، آن را بشویید و سپس مجدداً نصب کنید. اگر نشتی به دلیل خرابی دیافراگم باشد، بهتر است قطعه را تعویض کنید.

نحوه تعویض شیر اطمینان پکیج

می‌توانید از این راهنما برای تعویض شیر اطمینان پکیج برندهای مختلف استفاده کنید. اما به دلیل اینکه محل نصب قطعات در هر برند ممکن است متفاوت باشد، پیشنهاد می‌شود قبل از شروع، دفترچه راهنمای مربوط به دستگاه خود را مطالعه کنید.

مراحل زیر بیانگر تعویض قطعه می باشد:

1. ابتدا پکیج را خاموش کنید.
2. شیر پرکن پکیج را ببندید تا آبگیری متوقف شود و فشار در پکیج کاهش یابد. چون آنطور که گفتیم، آبگیریِ بیش از حد منجر به افزایش فشار می‌شود.
3. چندساعت صبر کنید که تا آب داخل پکیج و خود دستگاه سرد شود.
4. آب داخل پکیج را کاملا تخلیه کنید. برای اینکار می‌توانید از یکی از رادیاتورها استفاده کنید. شیر ورودی آب پکیج را ببندید و شیر پرکن را باز کنید. حالا پایین‌ترین شیر آب گرم از سطح پکیج را باز کنید تا تمام آب خارج شود و فشار پکیج به 0 بار برسد.
5. حالا باید شیر اطمینان پکیج را از دستگاه خارج کنید. اگر شیر اورینگی است، قسمت خارجی‌اش را به سمت قسمت بیرون بکشید و شیر جدید را به جای آن ببندید. اگر شیر دنده‌ای است، آن را کامل بچرخانید و باز کنید. به نحوه بسته شدن قطعه خوب دقت کنید، شاید در مراحل بعد به کارتان بیاید.
6. شیر اطمینان جدید را به کمک آچار شلاقی جایگزین کنید. اگر شیر اطمینان لوله تخلیه دارد، باید لوله تخلیه شیر اطمینان قبلی را هم باز کنید، و لوله تخلیه جدید را با آچار مناسب ببندید.
7. با استفاده از نوار لوله دو رزوه پایینی شیر اطمینان جدید را خوب بپوشایند، و بعد شیر اطمینان را ببندید.
8. پس از تعویض شیر اطمینان پکیج، شیر پرکن را باز کنید تا آب مدار سیستم پکیج را پر کند. صبر کنید تا عقربه فشارسنج روی عدد 0.5 – 1.5 قرار بگیرد و بعد سریعا شیر پرکن را ببندید. چون دستگاه نباید بیش از حد از آب پر شود.
9. در آخر برای تنظیم مجدد پکیج، همه رادیاتورها را هواگیری کنید. همچنین شیر اطمینان را چک کنید تا مطمئن شوید نشتی وجود نداشته باشد.