جعبه آتش نشانی

جعبه آتش نشانی

جعبه آتش نشانی محفظه ای توخالی می باشد که جهت نصب تجهیزات اطفاء حریق در ساختمان ها نصب می گردد. جنس جعبه آتش نشانی اغلب از آهن یا فولاد می باشد. البته انواع دیگری مانند جعبه فایرباکس از جنس فایبرگلاس و گاهی استیل و کروم نیز تولید می‌گردد.

در ساختمان هایی که لوله کشی آتش نشانی دارند، شاهد وجود جعبه های آتش نشانی به عنوان بخشی از شبکه اطفاء حریق هستیم. جعبه های آتش نشانی بسته به کاربرد و محل قرار گیری انواع مختلفی دارد. انواع مختلف جعبه های آتش نشانی دارای محتویات و طرز استفاده مختلفی نیز هستند.

در بازار نیز انواع مختلفی جعبه های آتش نشانی را میتوان خریداری نمود. اما همه این جعبه ها استاندارد نیستند و شاید در ظاهر اقتصادی باشند، اما لزوما کیفیت مورد تایید را ندارند. اما مشکل استفاده از  جعبه های آتش نشانی غیر استاندارد چیست؟

در هنگام حریق ، به دلیل استاندارد نبودن این نوع جعبه ها، عملا کارایی مورد نظر برای اطفاء حریق صورت نخواهد گرفت. مکش آب از لوله ها به میزان لازم انجام نمی گیرد، استفاده از شلنگ داخل جعبه با مشکل مواجه می شود. این اتفاق هزینه های سربار زیادی برای مالک ساختمان به بار خواهد آورد. هزینه کم برای خرید جعبه غیر استاندارد، در آینده مالک را با هزینه های هنگفت مالی و جانی مواجه خواهد کرد.

کاربرد جعبه آتش نشانی چیست؟

طی سالهای اخیر با نظارت سازمان آتش نشانی و تعامل درست این سازمان با واحدهای صادر کننده جواز در شهرداری، به کیفیت خوبی از اطفاء حریق در ساختمان ها دست یافته ایم. در ساختمان‌های مسکونی پنج طبقه یا هفت طبقه به بالا، لوله کشی آتش نشانی صورت میگیرد.

لوله کشی آتش نشانی از ۲  طریق آب را به محل های اطفاء حریق میرساند:

1. از طریق اسپرینکلر
2. از طریق جعبه آتش نشانی

انواع جعبه آتش نشانی:

جعبه آتش نشانی از لحاظ موقعیت نصب به ۲ گروه جعبه آتش نشانی توکار و جعبه آتش نشانی روکار تقسیم می گردد.

جعبه آتش نشانی توکار:

جعبه آتش نشانی توکار طوری طراحی گردیده است که فقط درب آن از دیوار بیرون می ماند یعنی در هنگام سنگ کاری و ساخت ساختمان حفره هایی در دیوار طراحی می گردد و تنه اصلی جعبه، داخل دیوار کار گذاشته می‌شود و فقط درب جعبه بیرون می‌ماند. جعبه آتش نشانی توکار به علت اینکه فضایی در محل ورودی اشغال نمی نمایند، بسیار زیبا تر و کاربردی تر هستند.

جعبه آتش نشانی روکار:

بعضی از ساختمانها که قبلاً ساخته شده‌اند و اکنون به لوله کشی آتش نشانی مجهز می گردند، امکان نصب جعبه آتش نشانی توکار را نداشته و ناچار هستند از جعبه های آتش نشانی روکار استفاده نمایند.

جعبه آتش نشانی روکار مانند یک تابلو برق ساده به دیوار و از رو نصب می گردند. گاهی اوقات نیز در بعضی ساختمانها به علت عبور پل ها و ستون ها یا عدم وجود فضای کافی در جدار دیوارها، حتی در ساختمان نوساز، نیز ناچار به نصب جعبه روکار میباشند.

کاربرد انواع جعبه آتش نشانی:

جعبه آتش نشانی بسته به نوع کاربرد و محل نصب، به ۲ گروه کلی تعریف می گردد:

1. جعبه فایرباکس
2. جعبه فایر هوزریل

فایرباکس چیست؟

جعبه فایرباکس که خود دو نوع روکار و توکار دارد، معمولاً در محل‌های عمومی ساختمان مانند پارکینگ و مشاعات نصب می گردد. نوع شلنگ داخل جعبه فایرباکس با انواع دیگر که روبروی واحد ها نصب می گردد، متفاوت میباشد.

داخل جعبه فایرباکس، شیلنگ های سایز بزرگ و پارچه ای وجود دارد.

طراحی این جعبه‌ها بر آن است که مسئول تاسیسات ساختمان یا پرسنل آتش نشانی در اطفاء حریق، بتوانند با استفاده از شلنگ های داخل آن، آب با حجم بالا را به محل حریق برساند.

محتویات جعبه فایرباکس

جعبه فایرباکس شامل یک قرقره و ۱۷ الی ۲۰ متر شیلنگ برزنتی سایز ۵ آتش نشانی و یک شیر فلکه ۴۵ درجه با سایز ۵ می باشد. شیر فلکه توسط هیدرانت به شیلنگ متصل می گردد.

هیدرانت جعبه آتش نشانی 

سر دیگر شیلنگ آتش نشانی دارای هیدرانت استاندارد می باشد، تا قابل اتصال به شیلنگ اضافه یا شیلنگ ماشین آتش نشانی باشد.

جعبه فایر هوزریل:

جعبه فایر هوزریل که به علت عدم شناخت بعضی همکاران تاسیساتی و مهندسین پروژه، جعبه فایرباکس خوانده می شود دارای تفاوت در محتویات داخل می باشد.

کاربرد جعبه فایر هوزریل:

جعبه فایر هوزریل در واقع نوعی جعبه آتش نشانی است که جهت کاربرد افراد غیرمتخصص جلوی واحد ها طراحی گردیده است. جعبه فایر هوزریل نوع شلنگ ساده تری دارد تا در موقع اطفاء حریق، ساکن ساختمان که ممکن است غیر فنی و حتی یک خانم یا کودک باشد، بتواند با کاربری ساده از شلنگ آتش نشانی استفاده نماید.

محتویات جعبه فایر هوزریل:

جعبه فایر هوزریل دارای یک قرقره و شیلنگ دو و نیم لاستیکی می باشد. شیلنگ جعبه فایر هوزریل شباهت زیادی به شلنگ آب معمولی که در حیاط و باغچه استفاده می‌شود، دارد.

شیلنگ که اغلب ۱۷ الی ۲۰ متر می باشد، توسط یک شیر ربع گرد غیر گازی، به شبکه لوله کشی متصل می گردد. در واقع لوله کشی آتش نشانی توسط یک لوله ۳/۴ وارد باکس شده و توسط یک شیلنگ دوسر مهره به شیر ربع گرد گازی و سپس به قرقره شلنگ متصل می گردد. در هنگام حریق با باز شدن شیر ربع گرد، آب در شلنگ جاری شده و در دسترس قرار می گیرد.

تفاوت جعبه فایر باکس و جعبه فایر هوزریل

جعبه فایر باکس در مشاعات نصب می گردد و حاوی شیلنگ برزنتی می‌باشد. جهت استفاده این شلنگ، اغلب به فرد تاسیساتی یا فرد متخصص آتش نشانی نیاز خواهید داشت.

جعبه فایر هوزریل حاوی شیلنگ لاستیکی نخ دار معمولی می باشد و جلوی واحدها نصب می گردد. جعبه فایر هوزریل طوری طراحی گردیده است که یک نیروی غیر متخصص نیز، در هنگام هیجان ناشی از آتش‌سوزی، بتواند به سادگی به آب دسترسی داشته باشد.

فلوسوئیچ

در شبکه لوله کشی آتش نشانی قطعه ای به نام فلو سوئیچ طراحی و نصب می گردد که فرمان روشن شدن پمپ ها را به شبکه می‌دهد.

عملکرد فلوسوئیچ آتش نشانی به این گونه است که به محض باز شدن شیر در فایر هوزریل یا فایرباکس و جاری شدن حداقلی آب در لوله ها، فلوسوئیچ یا سوئیچ جریان، آن را حس کرده و با ارسال یک فرمان برقی، پمپ متصل به منبع را روشن می نماید. با این عملکرد فلوسوئیچ، شبکه دارای آب پرفشاری خواهد بود.

کیفیت جعبه فایر باکس یا جعبه آتش نشانی:

در اغلب موارد، جعبه آتش نشانی و فایرباکس از ورق آهن و فولاد تولید می گردد. لذا هر چه ضخامت این ورق بالاتر باشد، کیفیت جعبه بالاتر خواهد بود. برخی تولید کنندگان، جعبه آتش نشانی از ضخامت نیم میلیمتر یا ۰.۵۰ میلیمتر جعبه تولید می نمایند. در جایی که کانال کولر از ضخامت ۰.۵۰ میلیمتر برخوردار است. می‌توانید حدس بزنید که یک جعبه آتش نشانی با ضخامت ۰.۵۰ می تواند بسیار بی کیفیت باشد. لذا توصیه می‌کنیم که از جعبه های با ضخامت ۱ میلیمتر و با رنگ کوره ای استفاده نمایید.

قفل جعبه فایر باکس یا جعبه آتش نشانی:

طبق ضوابط سازمان آتش نشانی، هر نوع قفلی روی جعبه تایید نمی باشد. اصطلاحاً فقط قفل با کی تایید گردیده است.

علت هم آن است که نباید جعبه آتش نشانی قابلیت قفل شدن داشته باشد، چرا که قفل بودن جعبه آتش نشانی در هنگام حادثه، می تواند فاجعه بار باشد.

شیر سیامی آتش نشانی:

سیامی آتش نشانی، قطعه ای می باشد که در محل ورودی ساختمان و در پیاده رو نصب می گردد. طراحی سیامی آتش نشانی برای آن است که هنگام حریق، ماشین آتش نشانی بتواند با اتصال یک یا دو شلنگ به این قطعه، آب اضافی به شبکه لوله کشی آتش نشانی ساختمان تزریق نماید.

ابعاد استاندارد جعبه های آتش نشانی

جعبه های آتش نشانی در ابعاد استاندارد (ارتفاع 74، عرض 60، و عمق 15 یا 20 سانتی متر) تولید و یا به سفارش در ابعاد های (ارتفاع 148، عرض 60 و عمق 20 سانتی متر) از نوع جعبه آتش نشانی ایستاده و یا از نوع جعبه آتش نشانی افقی در ابعاد های ( ارتفاع 74 یا 84، عرض 100 یا 90 و عمق 20 سانتی متر) مورد استفاده قرار میگیرند که در نوع جعبه های آتش نشانی سفارشی فضای مناسب جهت قرار گرفتن دو عدد کپسول آتش نشانی را دارا می باشند.

استفاده از این تجهیزات بیشتر برای کنترل و حتی اطفا حریق های کوچک کاربرد دارد.

جعبه های آتش نشانی چگونه در ساختمانها تجهیز می‌شوند؟

جعبه های آتش نشانی به دو صورت در ساختمانها تجهیز می‌گردند:

1. جعبه های آتش نشانی فایر هوزریل شامل شلنگ لاستیکی به قط ¾ اینچ با قرقره دوار، اتصالات ¾ اینچ، نازل شیردار سه حالته (جهت پاشش آب) و شلنگ رابط و شیر گازی مخصوص آب. ( قابل نصب در طبقات فوقانی ساختمان به دلیل سهولت در اطفاء حریق)
2. جعبه های آتش نشانی فایرباکس در سایزهای 5/1 و 5/2 اینچ شامل شلنگ برزنتی نخ پرلون تولاستیکی و اتصالات آتش نشانی (کوپلینگ آتش نشانی، نازل سه حالته آتش نشانی، هیدرانت آتش نشانی یا کوپلینگ رزوه دار) با سایز های مربوطه و همچنین شیرفلکه برنجی فشار قوی آتش نشانی (قابل نصب در پارکینگ ها و طبقات همکف)