نگهداری و تعمیر تجهیزات آتش نشانی چگونه انجام میشود

نگهداری و تعمیر تجهیزات اطفای حریق بسیار مهم هستند. نگهداری به معنای انجام فعالیت‌ها و اقداماتی است که برای نگهداری و آماده‌ به‌ کار نگه داشتن تجهیزات و دستگاه‌ ها لازم است.

همه‌ی ما با سه چیزی که می‌توانند حریق را ایجاد کنند آشنا هستیم: حرارت، چیزهایی که می‌توانند سوخته شوند، و هوا (اکسیژن). وقتی این سه تا همدیگر نزدیک باشند، احتمال اینکه حریق اتفاق بیفتد و ادامه پیدا کند بسیار زیاد است. بنابراین، ما باید برای جلوگیری از ایجاد حریق و همچنین مدیریت و مهار آن آماده باشیم.

برای این کار، نگهداری و تعمیرات منظم سیستم‌های آتش‌نشانی در ساختمان‌ها بسیار مهم است. این شامل اجرای انواع مختلف سیستم‌های هشدار دهی و خاموش کردن حریق در ساختمان‌های مختلف می‌شود. اما مهم‌تر از همه، آماده بودن این سیستم‌ها در هنگام وقوع حریق و انجام وظایف مورد نیاز آنها در زمان خطر است.

بنابراین، بعد از اجرای صحیح این سیستم‌ها، نگهداری و تعمیرات دوره‌ای آنها و رسیدگی به تجهیزاتی که ممکن است فاسد شوند و همچنین آماده به کار نباشند، بسیار اهمیت دارد.

نگهداری و تعمیرات سیستم های اطفای حریق

نگهداری و تعمیرات سیستم‌های اطفای حریق اهمیت بسیاری دارند. نگهداری به معنای انجام فعالیت‌ها و اقداماتی است که به منظور حفظ و آماده‌به‌کار نگهداشتن تجهیزات و دستگاه‌ها هستند. هدف اصلی از این فعالیت‌ها، حفظ آمادگی، عملکرد بهینه و تداوم عملیاتی تجهیزات در شرایط موردنظر است.

در مورد سیستم لوله‌تر اسپرینکلر (wet pipe sprinkler system)، اسپرینکلرها به یک شبکه لوله‌کشی که آب در آن مستقر است متصل هستند. وقتی که اسپرینکلر فعال می‌شود، آب به سرعت از آن تخلیه می‌شود. این سیستم به دلیل سرعت بالا در نصب و هزینه‌های کم در نگهداری و تعمیرات، جزو گزینه‌های اولیه برای حفاظت در بسیاری از مناطق است، به ویژه در جاهایی که خطر یخ‌زدگی آب وجود ندارد.

برای اطمینان از عملکرد صحیح و حفظ شرایط مطلوب این سیستم، لازم است که فرآیندهای نگهداری و تعمیرات به درستی انجام شود. این فعالیت‌ها شامل بازرسی، تست، و تعمیرات موردنیاز برای حفظ عملکرد بهینه و تداوم سیستم در شرایط اضطراری می‌باشد.

به طور کلی، نگهداری و تعمیرات سیستم‌های اطفای حریق از اهمیت بسیاری برخوردارند و باید به دقت و با استفاده از استانداردهای مربوطه انجام شوند تا امنیت و حفاظت لازم فراهم شود.

 بازرسی، تست و تعمیرات

1-   بازرسی

برای نگهداری و تعمیرات سیستم‌های اطفای حریق، باید به موارد زیر توجه داشت:

1. اسپرینکلرها: اسپرینکلرها باید سالانه بررسی شوند و باید اطمینان حاصل شود که از خوردگی، رنگ، مواد خارجی و صدمات فیزیکی خود خالی هستند. اگر هر یک از این مشکلات وجود داشته باشد، باید تعمیر یا تعویض شوند. همچنین، مسیر پاشش اسپرینکلرها نباید مسدود یا گرفته شده باشد.

2. قطعات یدکی: سالانه باید کنترل شود که تعداد و نوع اسپرینکلرها و آچارهای مورد نیاز برای آنها موجود و مناسب باشند.

3. لوله‌ها و اتصالات: لوله‌ها و اتصالات باید هر سال بررسی و برای خوردگی، نشتی، آسیب مکانیکی و ناهم‌راستایی چک شوند.

4. بست‌ها و آویزها: باید مطمئن شد که بست‌ها و آویزها هیچ آسیب فیزیکی ندارند و در صورت لازم، تعمیر یا تعویض شوند.

5. گیج‌ها: فشارسنج‌ها باید ماهیانه بررسی شوند تا فشار آب به‌طور دقیق نمایش داده شود.

6. سازه: هر سال و قبل از شروع فصل سرما باید تمام بخش‌های ساختمانی که سیستم اسپرینکلر تعبیه شده است، چک شوند تا آب در سیستم اسپرینکلر تر منجمد نشود.

7. تجهیزات هشداردهنده: این تجهیزات باید هر سه ماه یکبار بررسی شوند و بدون هیچ آسیب فیزیکی عمل کنند.

8. هیدرولیک سیستم: هر سه ماه چک شود تا اطمینان حاصل شود که به درستی عمل می‌کند.

9. اتصالات آتش‌نشانی: بر اساس استاندارد سالیانه بررسی شوند و کنترل شوند.

10. شیرهای کنترل: هر هفته و ماهیانه برای اطمینان از عملکرد صحیح چک شوند تا هنگام تعمیرات سیستم اسپرینکلر، مشکلی پیش نیاید.

این اقدامات مهمند تا سیستم اطفای حریق در هر زمان به درستی و به صورت موثر عمل کند و امنیت لازم را فراهم کند.

تست

این متن را به زبان ساده و با نگارش جدید بنویسم:

1. اسپرینکلرها: اسپرینکلرهای با کیفیت، تا ۵۰ سال بدون نیاز به تست خواهند کار کرد، اگر بدون صدمات فیزیکی باقی بمانند. بعد از آن باید جایگزین شوند یا تست شوند. به طور تصادفی، نمونه‌هایی از اسپرینکلرها انتخاب شده و به آزمایشگاهی با صلاحیت ارسال می‌شوند تا عملکرد آنها تایید شود. هر ۱۰ سال یکبار باید این تست انجام شود. اگر از زمان ساخت اسپرینکلر ۷۵ سال گذشته باشد، تست هر ۵ سال انجام می‌شود.

2. گیج‌ها: گیج‌ها هر ۵ سال یکبار باید تعویض شوند یا با یک نمونه کالیبره‌شده مقایسه شوند. اگر دقیق نباشند، باید به واحد کالیبراسیون ارسال و تعمیر شوند.

3. تجهیزات هشداردهنده: این تجهیزات هر سه ماه یکبار باید بررسی و صحت آنها بدون هرگونه آسیب فیزیکی تأیید شود. باید همچنین بر اساس استاندارد، تست عملکردی نیز انجام شود.

4. اتصالات آتش‌نشانی: پس از گذشت ۵ سال از نصب، این تجهیزات باید تست شوند و اگر تایید شوند، هر ۳ سال یکبار این کار تکرار می‌شود.

این اقدامات مهم هستند تا اطمینان حاصل شود که سیستم‌های اطفای حریق همیشه در حالت آماده‌به‌کاری و بهینه قرار دارند و در صورت نیاز، به درستی عمل می‌کنند.

تعمیرات

در بخش تعمیرات سیستم‌های اطفاء حریق، موارد زیر انجام می‌شود:

– اسپرینکلرها (Sprinklers): برای جایگزینی و نوسازی اجزای سیستم اسپرینکلر، مشخصات زیر بسیار مهم هستند:
– نوع اسپرینکلر
– اندازه اوریفیس و ضریب k
– نرخ دما
– پوشش اسپرینکلر (اگر وجود داشته باشد)
– نوع پاشش (عمودی، آویزان، دیواری)
– ملزومات طراحی

اسپرینکلرهای یدکی باید در جعبه‌ای خاص نگهداری شوند که در معرض رطوبت، گردوغبار، خوردگی و دماهای بالای ۳۸ درجه سانتیگراد نباشد. هرگز از اسپرینکلرهای دارای پوشش یا رنگ غیر استاندارد استفاده نشود. تعداد اسپرینکلرهای یدکی که باید در انبار نگهداری شوند به شرح زیر است:
– برای سیستم‌های با کمتر از ۳۰۰ اسپرینکلر، حداقل ۶ عدد
– برای سیستم‌های با ۳۰۰ تا ۱۰۰۰ اسپرینکلر، حداقل ۱۲ عدد
– برای سیستم‌های با بیش از ۱۰۰۰ اسپرینکلر، حداقل ۲۴ عدد

– آچار اسپرینکلر (Sprinkler Wrench): این آچار یکی از ابزارهای اساسی برای تعمیرات است. برای هر نوع اسپرینکلر نصب شده در سیستم، باید یک آچار مناسب در جعبه قطعات یدکی نگهداری شود. این آچار برای مونتاژ و دمونتاژ اسپرینکلرها بکار می‌رود.

این اقدامات اساسی هستند تا اطمینان حاصل شود که سیستم‌های اطفاء حریق همیشه آماده به کار و در شرایط عالی هستند و در صورت لزوم، به درستی کار می‌کنند.

در صورتی که فعالیت‌های بازسازی و تعمیرات در سیستم اسپرینکلر به طوری انجام شود که بیش از ۲۰ اسپرینکلر تحت تأثیر قرار بگیرند، تمامی اجزا و تجهیزات باید مطابق با استاندارد NFPA13 نصب و راه‌اندازی شوند.

– اتصالات آتش‌نشانی (Hose Connections): بعد از هر استفاده از این تجهیزات، تمامی رابط‌ها باید قبل از استفاده مجدد، کاملاً تخلیه، تمیز و خشک شوند. اگر تجهیزات در مراحل بازرسی و تست تأییدیه نگیرند، باید دوباره تعمیر، تست یا جایگزین شوند.

– شیرآلات  (valves): 

این تجهیزات یکی از اجزاء حیاتی هستند که باید سالانه یا هر زمان لازم تعمیر و نگهداری شوند و ممکن است بخش‌های داخلی آنها نیاز به بازدید داشته باشند.

– آب استفاده شده در سیستم (Marine Systems): در سیستم‌های اطفاء حریق اسپرینکلر، پس از انجام تعمیرات، از آب شیرین به عنوان منبع ذخیره برای تخلیه و مجدد آماده‌سازی تجهیزات استفاده می‌شود.

 نتیجه‌گیری

در اینجا، ما به نحوه بازرسی، تست و تعمیرات سیستم‌های اعلام حریق آبی (WET SYSTEM) براساس استانداردهای تأیید شده می‌پردازیم.

نگهداری و تعمیرات سیستم‌های اعلام حریق:

سیستم‌های اعلام حریق، اولین و موثرترین سیستم‌هایی هستند که حریق را شناسایی و به ساکنین ساختمان هشدار می‌دهند. این سیستم‌ها برای حفاظت از جان افراد و اموال طراحی، اجرا و بهره‌برداری می‌شوند. براساس مقررات ملی ساختمان و دستورالعمل‌های سازمان آتش‌نشانی، سیستم‌های اعلام حریق به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند.

این سیستم‌ها باید به طور منظم بازرسی، تست و تعمیرات شوند تا همیشه در آمادگی برای عملکرد صحیح باشند و در صورت بروز هر گونه خرابی، به سرعت تعمیر شوند تا حفاظت از ساکنین و اموال ادامه یابد.

1) سیستم‌های دستی:
در این نوع سیستم‌ها، برای اعلام حریق فقط از دستگاه‌های شستی اعلام حریق استفاده می‌شود.

2) سیستم‌های اتوماتیک:
این سیستم‌ها به سه دسته تقسیم می‌شوند:

– متعارف: برای فضاهایی که به صورت عمومی و بدون تفکیک خاصی استفاده می‌شوند.
– آدرس‌پذیر: برای فضاهایی که نیاز به تشخیص دقیق‌تر موقعیت حریق دارند.
– هوشمند: برای فضاهایی که توانایی خودکار اتخاذ تصمیمات برای کنترل حریق را دارند.

رتبه‌بندی سیستم‌ها:

– دستی: استفاده از دستگاه‌های شستی اعلام حریق.
– اتوماتیک: تشخیص خودکار حریق، معمولاً برای فضاهای با خطر بالای حریق.
– دستی تشخیص اتوماتیک مسیرهای فرار: برای تشخیص خودکار حریق و راهنمایی افراد به مسیرهای فرار.
– دستی تشخیص اتوماتیک مسیرهای فرار و اتاقهای منتهی به مسیرهای فرار: به اضافه ازمایش های اتوماتیک برای فضاهایی که خطر حریق دارند و فضاهای خواب.

منطقه بندی

در ساختمان‌های بزرگ، سهولت، سرعت و دقت در شناسایی و مکان‌یابی حریق بسیار اهمیت دارد. به همین دلیل، ساختمان‌ها به مناطق کوچکتر و مجزا تقسیم می‌شوند. در ساختمان‌های متعارف، هر طبقه به عنوان یک منطقه حفاظتی در نظر گرفته می‌شود. اما در ساختمان‌های بزرگ با طبقات بزرگتر، هر طبقه ممکن است به چند منطقه حفاظتی تقسیم شود.

یکی از مشکلاتی که در سیستم‌های اتوماتیک اعلام حریق ممکن است پیش بیاید، ارسال هشدارهای نادرست یا هشدارهای کاذب است که می‌تواند باعث کاهش اعتماد به این سیستم‌ها شود. پیامهای خطا می‌توانند به پنج دسته تقسیم شوند:

1. هشدارهای ناشی از فعالیت‌های روزمره مانند پخت و پز، دود سیگار، دود اتومبیل و گرد و غبار.
2. هشدارهای ناشی از عیب‌های شبکه.
3. هشدارهای ناشی از اقدامات معرضانه مثل شکستن شیشه‌های دستگاه‌های اعلام حریق.
4. هشدارهای خطاهای ناشناخته که در هیچ یک از دسته‌های بالا قرار نمی‌گیرند.

در سیستم‌های متعارف، ارسال دو پیام خطا در سال به عنوان معمول و طبیعی تلقی می‌شود، اگر تعداد سنسورها ۴۰ یا کمتر باشد.

انواع اتوماتیک سیستم‌های اعلام حریق شامل:

1. سیستم‌های متعارف
2. سیستم‌های آدرس‌پذیر
3. سیستم‌های هوشمند

سیستم های اعلام حریق متعارف

در این سیستم، چندین آشکارساز حریق به صورت یک مدار به هم متصل شده و به یک تابلو کنترل مرکزی متصل می‌شوند. هر مدار به یک منطقه از ساختمان اشاره دارد.

تجهیزات کشف و تشخیص حریق به صورت شاخه‌ای و شعاعی به تابلوهای کنترل مرکزی متصل می‌شوند. هر تابلو کنترل مرکزی می‌تواند شامل ۴، ۲، ۱۲، ۸ یا ۱۶ منطقه باشد.

سیستم‌های اعلام حریق می‌توانند در چهار حالت عمل کنند: باز، عادی، هشدار و اتصال کوتاه. تعیین هر یک از این حالت‌ها توسط کاهش یا افزایش جریان صورت می‌گیرد. بنابراین، برای اینکه تابلو کنترل مرکزی بتواند وضعیت‌های مختلف را تشخیص دهد، جریان مداوم در کل مدار حفظ می‌شود. این نیاز به استفاده از یک مقاومت در انتهای هر مدار را ایجاب می‌کند.

این مقاومت‌ها در انتهای هر مدار استفاده می‌شوند تا جریان مداوم در سیستم برقرار باشد و تابلو کنترل مرکزی بتواند به درستی وضعیت‌های مختلف را شناسایی کند.

حالت های مختلف سیستم اعلام حریق:

۱- مدار باز: اگر در هر جایی از مدار، اتصال برق قطع شود، جریان برق که به صورت مداوم در مدار وجود دارد، کاهش یا قطع می‌شود. تابلو کنترل مرکزی این وضعیت را تشخیص می‌دهد و آن را اعلام می‌کند.

۲- شرایط عادی: آشکارسازها در شرایط عادی، جریان بسیار کمی را از خود عبور می‌دهند که این جریان مستمر است و برای عملکرد آشکارسازها لازم است.

۳- شرایط هشدار: در صورت وقوع حریق و فعال شدن آشکارسازها، جریان برق که از آنها عبور می‌کند، به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌یابد و ممکن است به مقداری حدوداً ۵۰ میلی آمپر برسد.

۴- حالت اتصال کوتاه: در صورتی که اتصال کوتاه در مدار رخ دهد، اختلاف پتانسیل بین قسمت‌های مختلف مدار به صفر می‌رسد و جریان برق به طور ناگهانی بسیار افزایش می‌یابد.

در هر منطقه یا مدار انشعابی، تعداد آشکارسازها و تستی‌ها نباید بیش از ۳۰ عدد باشد، به این ترتیب که هر یک از این آشکارسازها مسئولیت کشف حریق در یک قسمت از ساختمان را بر عهده دارد.

سیستم اعلام حریق آدرس پذیر:

در سیستم‌های آدرس‌پذیر، اصول کشف و تشخیص حریق مشابه سیستم‌های متعارف هستند، با این تفاوت که هر آشکارساز یا شستی اتوماتیک دارای یک آدرس منحصر به فرد است. این آدرس‌ها به تابلو کنترل مرکزی ارسال می‌شود تا بتواند آشکارساز مربوطه را شناسایی کند.

مدار کشف در این سیستم‌ها به صورت حلقوی طراحی می‌شود، که از تابلو کنترل مرکزی شروع شده و به همان تابلو پایان می‌یابد. تمام تجهیزات در این حلقه به صورت مدارک قرار می‌گیرند و این حلقه می‌تواند تا پنج منطقه مختلف را پوشش دهد.

حداکثر مساحتی که یک حلقه می‌تواند حفاظت کند، حدود ۱۰۰۰ متر مربع است و می‌تواند به صورت همزمان پنج منطقه مختلف را پوشش دهد.

مدار هشدار صوتی می‌تواند به صورت جداگانه نصب شود و برای هر حلقه حداکثر تعداد ۱۲۶ عدد المان مجاز است، که شامل آشکارسازها و شستی‌ها می‌شود.

سیستم اعلام حریق هوشمند: (آدرس پذیر آنالوگ)

در سیستم‌های هوشمند، آشکارسازها همیشه فعال بوده و به طور مداوم به سیگنال‌هایی که از تابلو کنترل مرکزی دریافت می‌کنند، پاسخ می‌دهند. مانند سیستم‌های آدرس‌پذیر و متعارف، آشکارسازها فقط در دو حالت هشدار دادن یا عدم هشدار دادن نیستند. در این سیستم‌ها، آشکارسازها نقش تست‌گرهایی را ایفا می‌کنند که داده‌ها را به عنوان سیگنال‌های ورودی به ریزپردازنده‌های تابلو کنترل مرکزی ارسال می‌کنند.

در این نوع سیستم‌ها، تابلو کنترل مرکزی هر ۵ تا ۱۰ ثانیه یکبار به طور کامل وضعیت کلی سیستم را بررسی می‌کند تا اطمینان حاصل شود که همه آشکارسازها به درستی عمل می‌کنند و سیستم به درستی عمل می‌کند.

اجزای سیستم اعلام حریق:

تابلو کنترل مرکزی در یک ساختمان، تمام ورودی‌ها و تجهیزات خروجی را کنترل می‌کند و برق مورد نیاز همه بخش‌ها را فراهم می‌کند. این تابلو دو منبع تغذیه دارد: یکی برق متناوب (AC) اصلی و دیگری باتری برق مستقل (DC) برای مواقع اضطراری.

تجهیزات اعلام حریق و سیستم‌های شستی جزو ورودی‌های این تابلو هستند. همچنین، آژیرها، چراغ‌های هشدار، رله‌های آسانسور و تجهیزات خروجی نیز تحت کنترل این تابلو قرار دارند.

انتخاب تابلو کنترل مرکزی به وابستگی به سیستم انتخابی ساختمان، ابعاد آن، نوع استفاده، تعداد مناطق مختلف و نیازهای تجهیزات ورودی و خروجی اعلام حریق متفاوت است.

این تابلوها باید در نقاطی از ساختمان نصب شوند که احتمال وقوع حریق کمتری داشته باشند و همزمان، فعالیت‌های کنترل و نگهداری ساختمان در آن‌جا بیشتر باشد.

آشکارسازهای دودی:

دتکتورهای دودی به چهار دسته تقسیم می‌شوند:
1. نوری (optical)
2. یونیزاسیون
3. لیزری
4. مکشی

حداکثر فاصله بین دو دتکتور دودی نباید بیشتر از ۱۰ متر باشد. همچنین، حداکثر فاصله یک دتکتور دودی تا دیوار نباید بیشتر از ۵ متر باشد. هر دتکتور دودی قادر است فاصله‌ای تا ۵۰ متر را پوشش دهد.

دیود نوری آشکارساز به شرح زیر است:
1. اگر دیود هر ۹ ثانیه یک بار چشمک زند، وضعیت عادی است.
2. اگر به صورت مستمر روشن باشد، نشانه عملکرد درست آشکارساز است.
3. اگر دیود نوری خاموش باشد یا به صورت چشمک سریع زند، نشانه مشکل در دو دتکتور است.

دیودهای نوری در اکثر مکان‌ها استفاده می‌شوند، به جز در مکان‌هایی که بخارات دودی معمولاً از فعالیت روزمره ناشی می‌شوند مانند آشپزخانه و پارکینگ.

دتکتورهای دودی به چند نوع تقسیم می‌شوند:

1. دتکتور دودی نوری: این دتکتورها دارای یک منبع نور و یک سلول حساس به نور هستند. وقتی دود در مسیر نور قرار می‌گیرد یا نور به دلیل دود قطع می‌شود، دتکتور فعال می‌شود و هشدار می‌دهد.

2. دتکتورهای پرتوافکن: این نوع دتکتورها از اشعه مادون قرمز و سلول فتوالکتریک استفاده می‌کنند. آنها می‌توانند در فواصل طولانی تا ۱۰۰ متر نصب شوند. وقتی دود در مسیر پرتوافکنی قرار می‌گیرد، تأثیرگذاری بر اشعه مادون قرمز را کاهش می‌دهد و دتکتور به هشدار می‌پردازد. این نوع دتکتورها برای انبارها، فروشگاه‌ها و مکان‌های بزرگ مناسب هستند.

3. دتکتور دودی نوری کانالی: این دتکتورها در داخل کانال‌های هوا نصب می‌شوند، معمولاً در مسیر هوای بازگشتی. آنها نشان دهنده حضور دود در سیستم تهویه مطبوع هستند.

4. دتکتور دودی بدون سیم: این نوع دتکتورها با استفاده از امواج رادیویی عمل می‌کنند. وقتی فعال می‌شوند، یک سیگنال رادیویی به مرکز اعلام حریق ارسال می‌کنند تا به عنوان یک گیرنده عمل کند.

5. آشکارساز دودی لیزری: این دتکتورها همانند دتکتورهای دودی نوری عمل می‌کنند، اما به جای شعاع نوری از یک شعاع لیزری استفاده می‌کنند. آنها دارای حساسیت بسیار بالا به دود هستند و با تشخیص ذرات غبار و دود، دقت بالایی دارند. مناسب برای مکان‌هایی با شرایط کاری دقیق مانند اتاق‌های سرور و آزمایشگاه‌ها هستند.

دتکتورهای دودی به چند نوع تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و عملکرد مختلفی دارند:

1. دتکتورهای دودی یونیزاسیون: این دتکتورها دارای یک محفظه با الکترودهای مثبت و منفی هستند. وقتی مواد رادیواکتیو به نام آمویسیوم در آنها وجود دارد، هوا داخل محفظه یونیزه می‌شود. ورود دود به محفظه باعث کاهش جریان الکتریکی بین الکترودها می‌شود و دتکتور هشدار می‌دهد. این دتکتورها برای تشخیص آتشهای سریع کارآمد هستند، اما در تشخیص آتشهای پنهان کمتر مؤثرند.

2. دتکتورهای دودی نوری: این دتکتورها بر اساس تغییرات در نور به عنوان نتیجه ورود دود کار می‌کنند. آنها معمولاً در تشخیص آتشهای پنهان خوب عمل می‌کنند، اما در تشخیص آتشهای سریع و قوی ممکن است ضعیف باشند.

3. دتکتورهای دودی لیزری: این نوع دتکتورها از شعاع لیزر برای تشخیص دود استفاده می‌کنند. آنها دارای حساسیت بالا به دود هستند و در تشخیص هر دو نوع آتش (سریع و پنهان) عملکرد بسیار بهتری دارند.

4. دتکتورهای دودی استنشاقی: این دتکتورها بر اساس نمونه‌برداری از هوا در یک فضای معین، وجود دود را تشخیص می‌دهند. آنها با هواکشی و استفاده از دتکتورهای الکترونیکی (مانند دتکتورهای دودی لیزری) عمل می‌کنند.

دتکتورهای حرارتی بر اساس نحوه واکنش آن‌ها به تغییرات دما به سه دسته تقسیم می‌شوند:

1. دمای ثابت (Fixed): این نوع دتکتورها در وضعیتی که دما به یک حد مشخص می‌رسد، عمل می‌کنند. به عبارت دیگر، وقتی دما به مقدار مشخصی می‌رسد، دتکتور فعال می‌شود و هشدار می‌دهد.

2. نرخ افزایش دما (Rate-of-rise): این دتکتورها بر اساس سرعت افزایش دما عمل می‌کنند. اگر دما به نرخ خاصی (مثلاً یک تعداد درجه در ثانیه) افزایش پیدا کند، دتکتور فعال می‌شود و هشدار می‌دهد. این نوع دتکتورها برای تشخیص سریع حریق‌ها مفیدند.

3. مرکب: این دتکتورها همزمان دو ویژگی دمای ثابت و نرخ افزایش دما را ترکیب می‌کنند. به این ترتیب، در صورتی که دما به یک مقدار ثابت برسد یا با نرخ افزایش دما بالا رود، دتکتور فعال می‌شود و هشدار می‌دهد.

این دتکتورها معمولاً در مکان‌هایی نصب می‌شوند که برای استفاده از دتکتورهای دودی مناسب نیستند، مثل آشپزخانه، موتورخانه، پارکینگ و دیگر مکان‌هایی که بخارات یا دود از گازهای طبیعی وجود دارد.

دتکتورهای حرارتی به چند نوع تقسیم می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی دارند:

1. دمای ثابت: این دتکتورها بر اساس دمایی که از پیش تعیین شده، عمل می‌کنند. وقتی دما به این مقدار می‌رسد، دتکتور فعال می‌شود و هشدار حریق را اعلام می‌کند. این نوع دتکتورها از مکانیسم‌هایی مانند ترموکوپل یا بی‌متال استفاده می‌کنند.

2. نرخ افزایش دما: این دتکتورها بر اساس سرعتی که دما به آن افزایش پیدا می‌کند، عمل می‌کنند. اگر دما به نرخ خاصی افزایش یابد، دتکتور فعال می‌شود و هشدار را صادر می‌کند. این نوع دتکتورها معمولاً برای تشخیص سریع حریق‌ها کارآمد هستند.

3. مرکب: این دتکتورها ترکیبی از دو ویژگی دمای ثابت و نرخ افزایش دما هستند. به این ترتیب، هرگاه دما به مقدار ثابتی برسد یا با نرخ افزایش دما مشخصی افزایش یابد، دتکتور فعال می‌شود و هشدار را فرستاده می‌کند.

دتکتورهای حرارتی معمولاً در مکان‌هایی مانند آشپزخانه، موتورخانه، پارکینگ و سایر مکان‌هایی که استفاده از دتکتورهای دودی مناسب نیست، نصب می‌شوند. این دستگاه‌ها به ویژه در مکان‌هایی که بخارات و دود از گازهای طبیعی وجود دارد، اثربخش هستند و به اعلام وقوع حریق کمک می‌کنند.