تحلیل عملکرد سیستم‌های اطفا حریق خشک

سیستم اطفا حریق خشک وظیفه مهار و خاموش کردن آتش به عهده دارد. نوع مواد خاموش‌کننده بستگی به نوع و جنس آتش دارد و انتخاب نادرست ممکن است باعث تشدید حریق شود به جای آنکه آتش را خاموش کند.

برای خاموش کردن یک حریق، باید یکی از عناصر مثلث حریق را از معادله حریق حذف کنیم. این مثلث شامل اکسیژن، گرما یا شعله، و مواد قابل اشتعال است. مواد خاموش‌کننده معمولاً با ایجاد مانعی برای رسیدن هوا و اکسیژن، آتش را خاموش می‌کنند.

یک راه دیگر برای خاموش کردن حریق از طریق از بین بردن گرما است. می‌توان با خنک کردن یا مرطوب کردن محیط، حرارت را کاهش داد تا حریق خاموش شود، مانند استفاده از آب در برخی نوع آتش‌سوزی‌ها.

سیستم اطفا حریق خشک چیست؟

کپسول‌های آتش‌نشانی خشک یکی از پرکاربردترین روش‌ها برای خاموش کردن آتش در خانه‌ها هستند. این کپسول‌ها قابلیت دارند که هر سه نوع آتش‌سوزی ممکن در آشپزخانه یا کارگاه، از جمله آتش‌سوزی مواد جامد مانند چوب و کاغذ، آتش‌سوزی مایعات مانند بنزین یا گریس، و آتش‌سوزی الکتریکی را خاموش کنند.

ایده اصلی این کپسول‌ها این است که با پوشاندن سوخت با یک جامد بی‌اثر مانند خاک یا ماسه، آتش را خاموش کنند. آن‌ها یک سیستم اطفا حریق خشک دارند که پودرهایی مانند سدیم بی‌کربنات، پتاسیم بی‌کربنات یا مونوامونیوم فسفات را پراکنده می‌کند. این مواد جامد سوخت را پوشانده و آتش را خاموش می‌کنند.

سیستم‌های اطفا حریق خشک با نام‌های DCP، BE و ABE همچنین شناخته شده‌اند. برای تشخیص اینکه آیا یک کپسول از نوع خشک است یا نه، به دنبال باند سفیدی که دور کپسول است به دنبالش بگردید. همچنین می‌توانید توضیحات مربوط به آن را مطالعه کنید تا مطمئن شوید که کپسول از نوع خشک است.

این اطلاعات به مردم کمک می‌کند تا بیشتر درباره این نوع اطفا حریق‌ها و نحوه استفاده ایمن از آن‌ها آگاه شوند. در صورت نصب این سیستم‌ها در ساختمان، باید آن‌ها را با علائم مشخص کنید که نشان دهد کدام نوع آتش‌سوزی‌ها را خاموش می‌کنند و کدام نوع مناسب نیستند.

کپسول اطفا حریق خشک چگونه کار می کند ؟

هر کپسول آتش‌نشانی برای خاموش کردن یکی از عواملی که آتش را ایجاد می‌کند، عمل می‌کند. بیشتر خاموش‌کننده‌های نوع ABE با پودر فسفات مونوآمونیوم پر شده‌اند که به راحتی جابجایی می‌یابند و در تماس با شعله‌ها، آنها را پوشانده و خاموش می‌کنند. پودر BE ذوب نمی‌شود، بنابراین در برابر آتش‌سوزی کلاس A موثر نیست.

خاموش‌کننده‌های آتش‌نشانی برای انواع مختلف آتش‌سوزی‌ها طراحی شده‌اند و واکنش‌های شیمیایی مختلفی دارند. خاموش‌کننده‌های شیمیایی خشک، یک لایه از پودر غیرقابل اشتعال (جامد بی‌اثر) را روی سوخت آتش می‌پاشند که اکسیژن را از آن جدا می‌کند و شعله‌ها را خفه می‌کند.

این پودرهای ریز همچنین می‌توانند واکنش‌های شیمیایی مثلث آتش را قطع کنند که به خاموش کردن آتش کمک می‌کند.

کاربرد سیستم اطفا حریق خشک

سیستم اطفا حریق خشک به طور عمده در صنایع مختلف مانند انبارهای مواد شیمیایی، تاسیسات بارگیری پتروشیمی، کارگاه‌های رنگ‌آمیزی و موارد مشابه استفاده می‌شود.

این سیستم در شرایط زیر مناسب است:

1. وجود آب کافی برای خاموش کردن آتش ممکن نیست.
2. استفاده از سیستم اسپرینکلر و آب ممکن است به تجهیزات و مواد موجود آسیب برساند.
3. سیستم اسپرینکلر و آب به اندازه کافی کارایی ندارند.
4. پودرهای استفاده شده در این سیستم نارسانا هستند، بنابراین می‌توان از آن‌ها برای خاموش کردن آتش سوزی مایعات قابل اشتعال در مکان‌هایی که تجهیزات الکترونیکی فراوانی وجود دارد، استفاده کرد.

مزایای کپسول آتش نشانی پودر خشک

کپسول‌های آتش‌نشانی خشک دارای مزایای زیادی هستند که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

1. خاموش کردن سریع آتش: این کپسول‌ها به صورت سریع و در وهله اول آتش را خاموش می‌کنند که این امر سرعت اطفا حریق را افزایش می‌دهد.

2. غیررسانا بودن برق: از پودر خشک می‌توان در حوادثی که تجهیزات الکتریکی وجود دارد، استفاده کرد و نگرانی از رسانایی برق ندارد.

3. مناسب برای آتش‌سوزی‌های جاری: این سیستم‌ها به همراه اسپری کف بسیار کارآمد در خاموش کردن آتش‌سوزی‌های جاری هستند.

4. عدم ایجاد شوک حرارتی: استفاده از پودر خشک بر روی فلزات داغ، شوک حرارتی نمی‌آفریند و برای مقابله با آتش‌سوزی‌های زیر چارچوب اتاق مناسب هستند.

5. محافظت در برابر گرما: پودر خشک محافظ موثری در برابر گرمای تابشی فراهم می‌کند و می‌تواند سازه‌ها و افراد را از اثرات مخرب آتش محافظت کند.

6. طیف گسترده کاربرد: این کپسول‌ها برای آتش‌سوزی‌های کلاس A، B و C مناسب هستند.

7. دامنه گسترده دما: معمولاً بین دمای 20 تا 60 درجه سانتیگراد قابل استفاده هستند.

8. طراحی جمع و جور: این کپسول‌ها دارای اندازه‌های مختلفی هستند و می‌توانند به راحتی در مکان‌های مختلف جمع و جور شوند.

این ویژگی‌ها باعث می‌شود که کپسول‌های آتش‌نشانی خشک برای مقابله با آتش‌سوزی‌های مختلف، یک انتخاب مناسب و کارآمد باشند.

معایب کپسول اطفا حریق خشک

باقی‌ماندن پودر خشک پس از استفاده می‌تواند مشکلاتی را به وجود آورده و برای برخی مواد خاص، باقایایی را ایجاد کند. این پودر به دلیل ریز بودن آن، زمانی که آزاد می‌شود، به راحتی در هوا حلقه می‌زند و ممکن است منجر به مشکلات تنفسی شود.

احتمال ایجاد مشکلات تنفسی وجود دارد، زیرا در صورتی که آن را دم کنید، ممکن است تحریک کند و تنفس را سخت کند. بنابراین باید از تنفس این پودرها بپرهیزید.

در مواردی که خدمات یا نگهداری مناسب انجام نشود، پودر شیمیایی خشک ممکن است در ته کپسول آتش‌نشانی بنشیند و فشرده شود. این مشکل می‌تواند به ویژه در تجهیزات نصب شده بر روی وسایل نقلیه مشکل‌ساز باشد، زیرا ارتعاش خودرو ممکن است باعث فشرده شدن پودر زیر وزن خود شود.

از ایمنی در برابر آتش‌سوزی نیز ممکن است ضعیف شود، زیرا ممکن است تا زمانی که پودر خشک در هوا فعال باشد، تاثیر خود را نشان دهد. این پودرهای ریز می‌توانند به راحتی توسط باد پراکنده شوند و خطر آتش‌سوزی مجدد را افزایش دهند، زیرا ذرات آنها می‌توانند سریعاً به سوخته برسند.

سیستم‌های اطفا حریق پودر خشک مانند ABE با پودر زرد ریز پر شده‌اند. بیشترین بخش این پودر از مونوآمونیوم فسفات تشکیل شده است و برای تولید فشار بر روی خاموش کننده‌ها از نیتروژن استفاده می‌شود. تشخیص نوع دقیق سیستم اطفا حریق خشک بسیار اهمیت دارد، بنابراین حتماً برچسب روی آن‌ها را با دقت بخوانید! مطمئناً نمی‌خواهید خاموش کننده‌ای که برای آتش سوزی کلاس A مناسب نیست، مثل دسته BC را استفاده کنید.

سیستم اطفا حریق خشک از طریق پوشاندن یک لایه نازک از پودر خشک، آتش را خاموش کرده و سوخت را از اکسیژن جدا می‌کند. این پودر همچنین برای قطع واکنش شیمیایی آتش کاربرد دارد، بنابراین خاموش کردن آتش با این خاموش کننده‌ها بسیار مؤثر است.

این نوع کپسول‌ها را می‌توانید در مکان‌های مختلفی استفاده کنید. آن‌ها در ساختمان‌های جدید در راهروهای عمومی نصب می‌شوند و همچنین می‌توانند در آزمایشگاه‌ها، اتاق‌های مکانیکی، اتاق‌های استراحت، مکان‌های نگهداری مواد شیمیایی، دفاتر، وسایل نقلیه دانشگاهی و غیره نصب شوند.

خاموش کننده‌های شیمیایی با پودر خشک برای آتش‌سوزی کلاس B و C طراحی شده‌اند و می‌توانند در مکان‌هایی مانند آشپزخانه‌های تجاری یا مناطقی با مایعات قابل اشتعال استفاده شوند.

سیستم‌های اطفا حریق خشک ABC مناسب برای آتش‌سوزی‌های کلرین و اکسید کننده نیستند. این سیستم‌ها ممکن است باعث واکنش شیمیایی و انفجار یا خرابی مواد شیمیایی موجود در گازهای سمی شوند، در نتیجه باید از آب استفاده کرد.

همچنین برای آتش‌سوزی‌های فلزات خاص (دسته D) مناسب نیستند و نمی‌توانند ویژگی‌های صابون‌سازی را فراهم کنند، بنابراین برای آتش‌سوزی دسته K نیز استفاده مناسبی نیستند.

در واقع، این سیستم‌ها بیشتر برای آتش‌سوزی‌های ناشی از چربی‌ها و روغن‌ها کاربرد دارند. با این حال، استفاده دوباره از مواد شیمیایی خشک اضافی ممکن است لازم باشد، زیرا این مواد می‌توانند در معرض حرارت مجدد روغن‌ها و چربی‌ها قرار گیرند و باعث شعله‌زدن مجدد آنها شوند.

تفاوت سیستم اطفا حریق خشک و تر

حال که با سیستم اطفا حریق خشک آشنا شدیم، می‌خواهیم تفاوت آن با سیستم اطفا حریق با آب را بیان کنیم تا در انتخاب سیستم مناسب به اشتباه نیفتید.

سیستم اطفا حریق خشک از پودرهای خاصی استفاده می‌کند که با پوشش دادن سوخت، اکسیژن را از آن جدا می‌کند و باعث خاموش کردن آتش می‌شود. این سیستم به دلیل عدم استفاده از آب، برای مواردی که آب به اندازه کافی در دسترس نیست یا استفاده از آب ممکن است به تجهیزات ضرر برساند، مناسب است.

همچنین در مکان‌هایی که مواد حساس به آب وجود دارند مانند تجهیزات الکترونیکی، استفاده از آن مناسب است.

در مقابل، سیستم اطفا حریق با آب از آب به عنوان وسیله‌ای برای خاموش کردن آتش استفاده می‌کند. این سیستم برای خاموش کردن آتش‌هایی که نیاز به خنک کردن سوخت دارند و یا مکان‌هایی که آب به طور کافی در دسترس است، مثل ادارات و ساختمان‌های مسکونی، مناسب است.

با این دو سیستم آشنا شدید، حالا می‌توانید بر اساس شرایط خاص محل کار یا زندگی‌تان، بهترین گزینه را برای اطفا حریق انتخاب کنید.

نگهداری و سرویس کپسول آتش نشانی

برای حفظ اطمینان از عملکرد بهتر خاموش کننده‌های آتش‌نشانی، توصیه می‌شود هر ماه یکبار موارد زیر را بررسی کنید:

1. اطمینان حاصل کنید که خاموش کننده توسط تجهیزات، پارچه‌ها یا اشیاء دیگری که مانع دسترسی در شرایط اضطراری می‌شوند، مسدود نشده باشد.

2. فشار در سطح توصیه شده باشد، به این معنا که سوزن در منطقه سبز باشد، نه خیلی زیاد و نه خیلی کم.

3. نازل و دیگر قطعات بدون مانع باشند.

4. پین و آب‌بند درفشر سالم باشد.

5. هیچ گونه فرورفتگی، نشتی، زنگ‌زدگی، رسوبات شیمیایی یا سایر علائم سوء استفاده و سایش وجود نداشته باشد.

6. هرگونه مواد شیمیایی خورنده، روغن، ماده چسبناک و غیره که ممکن است روی کپسول آتش‌نشانی قرار گرفته باشد، پاک شود.

همچنین، کپسول‌های آتش‌نشانی باید به طور دوره‌ای (با استفاده از فرآیند آزمایش هیدرواستاتیک) تحت فشار قرار گیرند تا از ایمنی سیلندر اطمینان حاصل شود.