فهرست محتوا
امروزه، همانند گذشته، امنیت یکی از مهمترین نیازهای مردم است. آتش یکی از بزرگترین خطراتی است که میتواند جان و مال افراد را تهدید کند. برای مقابله با این خطر، نیاز به سیستمی وجود دارد که سریع عمل کند و هدفمند باشد. سیستم اعلام حریق مجموعهای از دستگاهها است که با شناسایی و هشدار دادن به افراد از طریق صدا یا نور، وجود دود، آتش، مونوکسید کربن یا شرایط اضطراری دیگر را اعلام میکند. این سیستم میتواند توسط حسگرهای دود یا گرما فعال شود یا توسط فرد با فشردن شستی اعلام حریق به کار بیفتد.
برای اینکه سیستم اعلام حریق عمر طولانیتری داشته باشد و هر مشکلی به موقع برطرف شود، انجام بازدیدهای دورهای و سرویس و نگهداری آن بسیار مهم است. سیستمی که به درستی نگهداری نشود، نمیتواند از جان و مال افراد محافظت کند. سرویس و نگهداری منظم، بر اساس میزان خطر آتشسوزی در محل، باید حداقل دو تا سه بار در سال یا هر سه ماه یکبار انجام شود و شامل آزمایشهای هفتگی است که خود مشتری هم باید آنها را انجام دهد.
تیم مهندسین حرفهای و با تجربه شرکت طنین سازه مهر البرز با بالاترین استانداردها آموزش دیدهاند و میتوانند سیستم اعلام حریق شما را طبق قوانین و مقررات سرویس کنند. مهندسین ما با تمامی سیستمهای اعلام حریق آشنا هستند و آموزشهای لازم برای کار با آنها را دیدهاند. هر مهندس قطعات یدکی و تجهیزات لازم برای برنامهریزی و عیبیابی سیستم را به همراه دارد تا شما بهترین خدمات را دریافت کنید.
سرویس و نگهداری
سرویس و نگهداری منظم سیستمهای اعلام و اطفای حریق کمک میکند تا هشدارهای اشتباه کاهش یابد. برای اطمینان از عملکرد درست ردیابها (انواع مختلف)، باید آزمایشهایی انجام شود تا مطمئن شویم که دود یا گازهای حاصل از حریق به سنسورهای ردیاب میرسند. این کار باید توسط فردی ماهر و باتجربه انجام شود. فاصله زمانی بین هر بازدید و بازرسی باید با توجه به نوع سیستم، محیط کار و سایر عواملی که ممکن است بر عملکرد آن تأثیر بگذارد تعیین شود، اما به طور کلی نباید بیش از شش ماه باشد. در غیر این صورت، سیستم دیگر با استانداردها و قوانین مطابقت نخواهد داشت.
هر سیستم اعلام حریق به صورت کلی از بخش های زیر تشکیل شده است :
- کنترل پنل اعلام حریق
- دتکتور اعلام حریق
- شستی اعلام حریق
- آژیر اعلام حریق
کنترل پنل اعلام حریق
وظیفه اصلی سیستم اعلام حریق، پردازش اطلاعات و کنترل کلی سیستم است. این سیستمها از طریق یک پروتکل ارتباطی به تمام دستگاهها متصل میشوند. سیستمهای اعلام حریق به دو نوع تقسیم میشوند: سیستمهای آدرسپذیر که هر دستگاه به صورت جداگانه شناسایی میشود و سیستمهای متعارف که دستگاهها در گروههای مشخص دستهبندی میشوند.
دتکتور اعلام حریق
دتکتور وسیلهای است که برای تشخیص دود، بهویژه در سیستمهای اعلام و اطفای حریق استفاده میشود. برخی دتکتورها که در مکانهای صنعتی، تجاری یا شلوغ نصب میشوند، پس از تشخیص دود یا آتش، سیستم هشدار یا اطفای حریق خودکار را فعال کرده یا پیام هشدار را به مراکز آتشنشانی ارسال میکنند. اما دتکتورهای ساده خانگی معمولاً فقط یک صدای هشدار یا چراغ چشمکزن از خود دستگاه پخش میکنند.
ردیاب های دود در انواع مختلفی نظیر نوع نقطه ای ، نوع خطی و نوع مکنده هوا وجود دارند که هر یک برای کاربری خاص خود مناسب می باشند. در چندین نوع مختلف و برای کاربردهای متنوع طراحی شده است :
– دتکتور دودی: این دتکتور با استفاده از یک دیود مادون قرمز دود موجود در هوا را شناسایی کرده و در زمان مناسب به سیستم مرکزی اعلام هشدار میدهد.
– دتکتور حرارتی: این دتکتور هنگامی که دمای محیط از حد مشخصی بیشتر شود، به سیستم کنترل مرکزی هشدار میدهد.
– دتکتور نرخ افزایشی: این دتکتور به تغییرات ناگهانی دما حساس است و در صورت افزایش سریع دما به سیستم هشدار میدهد.
– بیم دتکتور: این دتکتور از دو قسمت فرستنده و گیرنده تشکیل شده است. فرستنده اشعه مادون قرمز را میفرستد و گیرنده آن را دریافت میکند. اگر دود جلوی اشعه را بگیرد، دتکتور به سیستم کنترل هشدار میدهد.
– دتکتور گاز: این دستگاه برای تشخیص گازهای خطرناک طراحی شده است. وقتی میزان گاز در محیط از حد مشخص بیشتر شود، دستگاه به سیستم هشدار میدهد.
– دتکتور کابلی: از یک کابل دو رشتهای تشکیل شده که به دما حساس است. اگر دما از حد مشخصی بالاتر رود، بین رشتههای کابل اتصال برقرار میشود و سیستم کنترل خطر را شناسایی میکند. این دتکتور معمولاً در داکتها و رکها استفاده میشود.
– دتکتور شعله: این دتکتور با استفاده از سنسور مادون قرمز یا ماورا بنفش، شعلههای آتش را تشخیص میدهد و برای مکانهایی با مواد قابل اشتعال بالا، مانند کارخانههای رنگ، مناسب است.
شستی اعلام حریق
برای راهاندازی خودکار سیستم اعلام حریق هنگام تشخیص آتشسوزی استفاده میشود. این دستگاه در رنگهای مختلف و با کاربردهای متفاوت برای سیستمهای اطفای حریق هم تولید میشود.
آژیر اعلام حریق
این دستگاه وظیفه ایجاد هشدار صوتی و نوری هنگام وقوع خطر را دارد. انواع مختلفی از این دستگاهها وجود دارند، مثل آژیر ساده، آژیر با چراغ چشمکزن، آژیر سخنگو و زنگها یا بلندگوهای اعلام خطر که برای استفاده در داخل و خارج از ساختمان طراحی شدهاند.
محاسبه هزینه سرویس اطفا حریق
برای اینکه سیستم اعلام و اطفا حریق اتاق سرور همیشه درست کار کند، باید به طور منظم سرویس و تست شود. طبق استاندارد NFPA، این سرویسها باید روزانه، هفتگی و ماهیانه انجام شوند:
1. روزانه: کنترل وضعیت تابلو مرکزی سیستم اعلام حریق و مطمئن شدن از عملکرد صحیح آن. همچنین گزارشهای خرابی احتمالی روز قبل بررسی شود.
2. هفتگی: تست عملکرد سیستم در حالت هشدار. اگر سیستم کمتر از 13 مدار داشته باشد، هر هفته یک مدار باید بررسی شود. اگر بیشتر از 13 مدار داشته باشد، در هر هفته باید چند مدار به ترتیب بررسی شوند تا در مدت 13 هفته، همه مدارها تست شوند. همچنین بررسی باتریهای پشتیبان و وضعیت سوخت، روغن و سیستم خنککن ژنراتور برق اضطراری انجام شود. این وظایف شامل کارهای روزانه نیز میشود.
3. کپسولهای آتشنشانی: باید هر 30 روز یکبار بررسی شوند. کپسولهای پودری، کف و بر پایه آب باید هر پنج سال تخلیه و پر شوند و کپسولهای کربن دی اکسید نیز بعد از 10 سال باید تعویض شوند.
4. دستورالعمل سازنده: همیشه دستورالعمل شرکت سازنده برای نگهداری کپسولهای آتشنشانی را بهروزرسانی کنید و برای سرویس سالانه از آن استفاده کنید.
این اقدامات باعث میشود سیستم همیشه آماده به کار باشد و از خطرات جلوگیری کند.
یک نکته مهم در مورد کپسولهای آتشنشانی این است که باید بلافاصله بعد از استفاده، شارژ شوند. دتکتورهای آتشسوزی برای هشدار دادن به افراد در زمان آتشسوزی طراحی شدهاند و میتوانند جان افراد را نجات دهند. در ایران هر ساله آتشسوزیهای زیادی رخ میدهد، بنابراین داشتن یک سیستم اعلام حریق کارا و بهروز بسیار ضروری است.
برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم اعلام حریق، باید بهطور منظم آن را تست کرد تا مطمئن شویم که خرابیهای عمدهای در سیستم وجود ندارد. در غیر این صورت، ممکن است مشکلاتی پیش بیاید که نادیده گرفته شود.
بازدید هفتگی سیستم اعلام حریق
– هر روز کاری، یک نقطه تماس دستی باید بررسی شود تا مطمئن شویم که کنترلکننده صفحه و زنگ هشدار به درستی کار میکنند.
– هر هفته، باید یک نقطه تماس دستی متفاوت را آزمایش کنیم.
– سیستمهای هشدار صوتی نیز باید هر هفته بررسی شوند تا با استانداردها مطابقت داشته باشند. اگر سیستم به یک مرکز گیرنده هشدار (ARC) متصل است، مهم است که این مرکز قبل از شروع آزمایش و هنگام پایان آن، از این موضوع مطلع شود.
بازدید ماهانه سیستم اعلام حریق
– هر ژنراتوری که به طور خودکار روشن میشود و برای سیستم آتشسوزی و اعلام حریق استفاده میشود، باید به طور منظم آزمایش شود.
– باتریهایی که به عنوان منبع تغذیه پشتیبان برای سیستمهای تشخیص و اعلام حریق استفاده میشوند، باید به طور دورهای و منظم بررسی شوند.
بازرسی دوره ای سیستم اعلام حریق شامل موارد زیر است
– بازدید و خدمات دورهای باید براساس ارزیابی ریسک انجام شود، اما حداکثر زمان بین بازدیدها نباید بیشتر از شش ماه باشد.
– یک بازرسی بصری باید انجام شود تا تغییرات ساختاری یا محیطی بررسی شده و نیاز به تغییر در سیستم اعلام حریق مشخص گردد.
– سوابق هشدارهای اشتباه باید بررسی شوند و در صورت نیاز، اقدامات لازم انجام شود.
– باتریها باید بررسی و آزمایش شوند.
– عملکرد صفحه کنترل سیستم باید تست و بررسی شود.
– تسهیلات انتقال سیگنالهای هشدار به مرکز دریافت هشدار (ARC) باید بر اساس توصیههای ARC بررسی شوند.
– تمام نشانگرها و مدارهای خطا باید آزمایش و بررسی شوند.
– مکانیزم تغییر هر نقطه تماس دستی باید آزمایش شود.
– هر دتکتور آتشسوزی اتوماتیک، از جمله ردیابهای دود، حرارت، پرتو نوری، مایع، مونوکسیدکربن و شعله، باید بررسی و آزمایش عملکردی شود.
– تمام دستگاههای اعلام حریق، چه بصری و چه شنیداری، باید تست شوند.
– در هنگام بازدید دورهای سیستم اعلام حریق، برخی لامپهای رشتهای باید تعویض شوند.
– قدرت سیگنالهای تشخیص آتش رادیویی و سیستم اعلام حریق باید بررسی شود.
– ظرفیت منبع تغذیه پشتیبان باید بررسی شود.
– سایر بررسیها و تستهای سالانه که توسط سازندگان اجزای سیستم توصیه شده است، باید انجام شود.
نصب دتکتور
ردیابهای دتکتور اولین خط دفاعی شما در برابر آتشسوزی و کاهش آسیبهای آن هستند. اگر به درستی نصب و نگهداری شوند، میتوانند با شناسایی بوی دود، شما را از وقوع آتشسوزی مطلع کرده و خطر مرگ را تا نصف کاهش دهند.
– اگر منزل یا محل کار شما دتکتور دود ندارد، باید هرچه سریعتر یکی تهیه و نصب کنید. هنگام نصب، دتکتورها باید در مکانهای مناسب خانه قرار گیرند. از نصب آنها در نزدیکی اجاقگازها، خشککن لباس یا مناطقی که گرما یا بخار زیادی تولید میشود، خودداری کنید.
– دتکتورها باید با توجه به محل نصب انتخاب شوند. بهترین مکان برای نصب دتکتورهای دود، سقفها هستند، زیرا دود به سمت بالا میرود. اگر دتکتور را روی دیوار نصب میکنید، باید آن را 30 سانتیمتر (12 اینچ) زیر سقف نصب کنید.
– نصب دتکتور در ارتفاع بالاتر باعث افزایش سطح پوشش آن میشود، اما حساسیت آن به آتشسوزی ممکن است کاهش یابد. دتکتورها معمولاً میتوانند تا 100 متر مربع را پوشش دهند. فاصله هر نقطه از دتکتور باید بین 6.5 تا 7.5 متر و فاصله بین دو دتکتور باید بین 10.6 تا 15 متر باشد، بسته به مکان و نحوه نصب.
– هرچه دتکتور بالاتر نصب شود، حرارت کمتر میشود، اما دتکتورهای دودی معمولاً برای ارتفاعهای بالا مناسبترند. دتکتورهای حرارتی باید حداقل 50 میلیمتر از سقف فاصله داشته باشند. پوشش دتکتورهای حرارتی حداکثر 50 متر مربع است و فاصله هر نقطه از دتکتور باید بین 3 تا 5 متر و فاصله بین دو دتکتور باید بین 6 تا 10 متر باشد. در راهروها، فاصله بین دتکتورها میتواند تا 13 متر نیز افزایش یابد.
به طور خلاصه،امروزه، امنیت یکی از اصلیترین نیازهای مردم است و سیستمهای اعلام حریق نقش مهمی در حفاظت از جان و مال افراد دارند. این سیستمها شامل دستگاههایی هستند که با شناسایی دود، آتش، مونوکسید کربن یا شرایط اضطراری دیگر، از طریق صدا یا نور، هشدار میدهند. سیستمهای اعلام حریق به دو نوع تقسیم میشوند: سیستمهای آدرسپذیر و سیستمهای متعارف.
برای حفظ کارایی و عمر طولانی سیستم، سرویس و نگهداری منظم ضروری است. بازدیدهای دورهای باید حداقل دو تا سه بار در سال یا هر سه ماه یکبار انجام شود و شامل آزمایشهای هفتگی است. این سرویسها شامل تستهای روزانه، هفتگی و ماهیانه از سیستمها، باتریها و کپسولهای آتشنشانی هستند.
اجزای اصلی سیستم اعلام حریق شامل کنترل پنل، دتکتورها (دودی، حرارتی، شعله و غیره)، شستیهای اعلام حریق و آژیرها هستند. هر دتکتور برای تشخیص نوع خاصی از خطر طراحی شده و باید در مکانهای مناسب نصب شود. برای مثال، دتکتورهای دودی باید در سقفها نصب شوند، در حالی که دتکتورهای حرارتی باید حداقل 50 میلیمتر از سقف فاصله داشته باشند.
تست منظم و تعمیرات پیشگیرانه به کاهش هشدارهای اشتباه و حفظ عملکرد صحیح سیستم کمک میکند و از خطرات احتمالی جلوگیری میکند.