مرکز کنترل اعلام حریق

توضیحات

مرکز کنترل اعلام حریق

بخش اصلی سیستم اعلام حریق، کنترل پنل است. این کنترل پنل وظیفه هماهنگ کردن بین تمام قطعات سیستم را دارد. این به معنی این است که اطلاعات را پردازش کرده و تصمیم‌های لازم را می‌گیرد. در مرکز کنترل سیستم اعلام حریق، تمام کارها توسط میکروپروسسورها انجام می‌شود.

نحوه عملکرد کنترل پنل اعلام حریق

وقتی به شستی آتش‌نشانی فشار یا ضربه وارد می‌شود یا یک دتکتور فعال می‌شود، یک اتصال کوتاه ایجاد می‌شود. در این حالت، مدار الکترونیکی وارد عمل می‌شود و رله‌ها برای فعال‌سازی آژیر و اعلام حریق فعال می‌شوند. مهم است که توجه داشته باشیم که اتصال کوتاه باعث اعلام حریق می‌شود، اما اتصال کامل خطایی در سیستم را نشان می‌دهد. به عبارت دیگر، مرکز کنترل اعلام حریق اطلاعاتی از دتکتورها و شستی‌ها دریافت می‌کند و پس از تشخیص حریق، دستور اعلام حریق را به آژیر و دیگر تجهیزات ارسال می‌کند.

انواع کنترل پنل (مرکز کنترل) سیستم اعلام حریق

سیستم اعلام حریق به سه نوع تقسیم می‌شود: سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر، سیستم اعلام حریق بی‌سیم، و سیستم اعلام حریق متعارف. به همین ترتیب، مرکز کنترل اعلام حریق هم در سه نوع وارد می‌شود: کنترل پنل اعلام حریق متعارف، کنترل پنل اعلام حریق آدرس‌پذیر، و کنترل پنل اعلام حریق بی‌سیم.

• کنترل پنل اعلام حریق کانونشنال یا متعارف

این کنترل پنل‌ها از جمله سیستم‌های ابتدایی در اعلام حریق هستند. در سیستم‌های معمولی، تجهیزات به شکل زون‌بندی نصب می‌شوند. همه‌ی تجهیزات از طریق سیم‌کشی به کنترل پنل متصل می‌شوند. در هنگام وقوع حریق، زونی که مشکل دارد، تشخیص داده می‌شود، اما منطقه دقیق حادثه به صورت مشخصی مشخص نمی‌شود.

مرکز کنترل اعلام حریق معمولی بر اساس تعداد زون‌ها تقسیم می‌شود، مثلاً یک، دو، چهار، شش، هشت، شانزده، بیست و چهار، و سی و دو زون. در بعضی موارد، با اضافه کردن کارت‌های الکترونیکی، تعداد زون‌ها قابل ارتقا است.

• کنترل پنل اعلام حریق آدرس پذیر

کنترل پنل سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر، پیشرفته‌تر از کنترل پنل سیستم اعلام حریق معمولی است. در این سیستم، تمام تجهیزات را می‌توان روی یک مدار قرار داد و سیم‌کشی آنها به صورت حلقه انجام می‌شود که در نهایت به کنترل پنل باز می‌گردد. یک نکته مهم این است که در مرکز کنترل اعلام حریق آدرس‌پذیر، آدرس دقیق منطقه یا قطعه‌ای که حریق رخ داده است، مشخص می‌شود که این کمک می‌کند تا حریق کنترل شود و از گسترش آن جلوگیری شود.

کنترل پنل یا دستگاه مرکزی اعلام حریق بر اساس تعداد لوپ‌ها تقسیم می‌شود، به عبارت دیگر، می‌تواند تک لوپ، دو لوپ، یا چهار تا هشت لوپ داشته باشد.

• کنترل پنل اعلام حریق بی سیم (Wireless)

همانطور که می دانیم در سیستم اعلام حریق بی سیم از سیم استفاده نمی شود و از امواج رادیویی برای انتقال دیتا استفاده می شود. پس می توان گفت مرکز کنترل اعلام حریق بی سیم در محلی که به دلیل ساختار قدیمی امکان سیم کشی وجود ندارد استفاده می شود.

اجزای کنترل پنل سیستم اعلام حریق

• منبع تغذیه کنترل پنل اعلام حریق دو نوع است: منبع تغذیه اصلی (AC) و منبع تغذیه ثانویه (DC). منبع تغذیه اصلی ممکن است درون یا خارج از کنترل پنل قرار بگیرد. منبع تغذیه ثانویه، مانند باتری‌های ۱۲ ولتی، در صورت اضطراری مانند قطعی برق وارد مدار می‌شود. ولتاژ و جریان خروجی این باتری‌ها به ترتیب ۲۴ ولت و ۲ آمپر است. البته در کنترل پنل‌های مختلف، این اعداد ممکن است متفاوت باشد و مقدار آمپر باتری به تعداد زون کنترل پنل بستگی دارد.
• برد الکترونیکی کنترل پنل شامل فیوز، رله، جامپر، و ترمینال است.
• ترمینال‌های اتصال کنترل پنل حداقل شامل ۱۰ ترمینال است و این ترمینال‌ها برای خروجی AUX، کنتاک، محل اتصال فلاشر و آژیر، و محل اتصال زون‌ها استفاده می‌شوند. به این معنا که برای هر زون یک خروجی وجود دارد که دارای دو ترمینال است، یعنی هر چه تعداد زون‌ها بیشتر باشد، تعداد خروجی‌ها نیز بیشتر می‌شود.
• نشانگرهای ال ای دی کنترل پنل شامل چراغ‌های مختلفی هستند که هر یک نشان دهنده وضعیت خاصی است. به عنوان مثال، چراغ سبز نشان دهنده فعال بودن سیستم، چراغ زرد نشان دهنده خطا در سیستم، و چراغ قرمز نشان دهنده فعال شدن آژیر و آلارم حریق است. همچنین، چراغ‌های مربوط به زون‌ها نشان دهنده وقوع حریق در هر زون خاصی هستند.
• هنگامی که دستگاه مرکزی اعلام حریق با مشکل مواجه می‌شود، بیزر صدا می‌دهد. سوئیچ تابلو کنترل پنل برای قفل کردن تابلو و جلوگیری از دسترسی افراد عادی استفاده می‌شود.
• شستی‌ها جهت تنظیم کنترل پنل اعلام حریق مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• کلید‌های کنترل پنل شامل کلید تست سیستم، کلید راه‌اندازی مجدد سیستم، کلید ورود اطلاعات، و کلید‌های جهت‌دار می‌باشد.
• دیود‌ها برای نشان دادن وضعیت‌های مختلف مانند هشدار حریق، عیب در تابلو کنترل، و وضعیت نرمال سیستم اعلام حریق استفاده می‌شوند.

سیم کشی کنترل پنل اعلام حریق

سیم کشی تمام اجزای سیستم اعلام حریق به دستگاه مرکزی اعلام حریق وصل می شود. از آنجایی که کابل های مورد استفاده در سیستم اعلام حریق باید مقاوم به آتش باشند از کابل مقاوم در برابر آتش (فولادی) استفاده می کنند.

محل نصب کنترل پنل اعلام حریق

مرکز کنترل اعلام حریق در مکانی نصب می‌شود که احتمال وقوع حریق کمتر باشد و باید در محیطی روشن و آرام قرار گیرد. گاهی اوقات باید از برق اضطراری استفاده شود تا مطمئن شویم که کنترل اعلام حریق همیشه فعال است. همچنین مکان نصب کنترل پنل اعلام حریق باید دسترسی راحتی به پلکان داشته باشد. معمولاً مرکز کنترل اعلام حریق در نزدیکی ورودی‌ها نصب می‌شود تا برای ساکنین و عوامل آتش‌نشانی قابل مشاهده باشد. همچنین در مکان‌هایی مانند اتاق‌های نگهبانی، انبارها، و رزرویشن‌های هتل‌ها نصب می‌شود.

در مکان‌های عمومی و بزرگ مانند بیمارستان‌ها، خوابگاه‌ها، و فروشگاه‌های زنجیره‌ای، تابلوهای کنترل ممکن است در اتاقی ویژه همراه با نگهبان نصب شود. از آنجا اعلام حریق توسط تلفن، زنگ، و تجهیزات دیگر به سایر بخش‌ها ارسال می‌شود تا ساختمان تخلیه شود. همچنین کنترل پنل اعلام حریق باید توسط یک دتکتور دودی که در ارتفاع ۱.۸ تا ۲ متر از سطح زمین نصب شده است، محافظت شود.

نحوه کار با کنترل پنل اعلام حریق

بر روی کنترل پنل دکمه ها و چراغ هایی قرار دارد که کاربردهای متفاوتی دارند. از آنجایی که گاهی در مواقع ضروری نیاز می باشد افراد موجود در ساختمان با کنترل پنل کار کنند آشنایی و نحوه کار با کنترل پنل خالی از لطف نمی باشد به همین دلیل نکات عمومی پنل ها را در زیر بررسی می کنیم:

کلیدها:

• کلید reset: جهت پاک کردن حافظه و ریست کردن دستگاه استفاده می شود.
• کلید Evacuate: جهت تست کردن دیوایس ها استفاده می شود.
• کلید Silence Alarm Sounder: جهت بی صدا کردن آژیر استفاده می شود.
• کلید Silence Fault Sounders: جهت بی صدا کردن بیزر داخلی هنگام خطا استفاده می شود.

LED ها:

• ال ای دی سبز: ال ای دی POWER می باشد و نشان دهنده فعال بودن کنترل پنل می باشد.
• ال ای دی قرمز: ال ای دی FIRE می باشد و نشان دهنده وضعیت اعلام حریق می باشد.
• ال ای دی زرد: ال ای دی FUALT می باشد و نشان دهنده وجود خطا در سیستم می باشد.

نکته قابل توجه اینکه اگر باطری ها یا در دستگاه نباشند یا بدون شارژ باشند، نشانگر تغذیه POWER SUPPLY FAULT فعال می شود.

خرید تابلو کنترل سیستم اعلام حریق

انتخاب تابلو کنترل سیستم اعلام حریق به اندازه اندازه ساختمان، نوع کاربری آن، تعداد مناطق مختلف در ساختمان و تجهیزات مورد استفاده در سیستم اعلام حریق بستگی دارد.