اطفا گازی FM 200 چیست؟

اطفا گازی FM 200 نباید زمانی که آتش‌سوزی رخ می‌دهد، خودشان هم بیشتر از آتش خسارت بزنند. این خیلی مهم است، به ویژه برای کارخانه‌ها و محل‌هایی که تجهیزات حساس و گرانبهایی دارند. اما چطور می‌توان این مشکل را حل کرد؟

در چنین مواقعی، می‌توان از سیستم‌های اطفا حریق پاک استفاده کرد، مثل کلین ایجنت (Clean Agent). این سیستم‌ها به صورت گاز یا نارسانا هستند، به این معنی که پس از استفاده، هیچ ماده‌ای در محیط باقی نمی‌ماند.

یکی از معروف‌ترین این سیستم‌ها، سیستم اطفا حریق FM-200 است. این سیستم با حذف عنصر گرما از واکنش آتش، می‌تواند حریق‌هایی که از جامدات، مایعات و حتی آتش‌سوزی‌های الکتریکی ناشی می‌شوند را مهار کند.

گاز FM-200 سمی نیست و هیچ پسماندی ندارد، بنابراین مناسب برای استفاده در محیط‌هایی مانند مراکز داده و اتاق‌های سرور است.

سیستم اطفا حریق fm-200 چیست؟

سیستم FM-200 یک راه حل پاک و موثر برای مقابله با آتش‌سوزی‌های کلاس A، B و C است. این گاز بی‌رنگ و غیرسمی است و پس از استفاده هیچ اثری در محیط باقی نمی‌گذارد.

به همین دلیل، FM-200 برای محافظت از مکان‌هایی که تجهیزات گران‌قیمت یا بسیار حساسی دارند، یا جایی که پاکسازی مواد دیگر از محیط مشکل‌ساز است، گزینه‌ای بسیار مناسب است.

گاز HFC227ea، با برند تجاری FM200، از خانواده‌ی clean agent یا گازهای بی‌اثر است. این گاز غیرسمی، بدون بو، و سازگار با محیط زیست است و همچنین نارسانا به الکتریسیته است.

از اهمیت آن برای انسان بدین صورت است که براساس استاندارد MSDS، این گاز برای انسان مضر نیست. این گاز اثرات تخریبی بسیار کمی بر روی محیط زیست دارد و بدون تأثیر منفی بر روی تجهیزات الکترونیکی در مواجهه با آتش کلاس C عمل می‌کند. همچنین، دارای قابلیت بالایی برای خاموش کردن حریق است.

نحوه عملکرد سیستم fm-200

سیستم FM200 یک سیستم اطفاء حریق است که برای جلوگیری از گسترش آتش در صورت وقوع حریق استفاده می‌شود. این سیستم با استفاده از گاز FM200، که یک ماده بی‌رنگ و غیرسمی است، عمل می‌کند.

مکانیزم عملکرد این گاز این است که با واکنش با ملکول‌های حریق، ترکیبشان با اکسیژن را جلوگیری می‌کند. این اقدام باعث کاهش یکی از عناصر ضروری برای وقوع آتش، یعنی اکسیژن، می‌شود و در نتیجه حریق خاموش می‌شود.

ویژگی مهم این سیستم این است که در حین عمل، سطح اکسیژن در محیط را کاهش نمی‌دهد و این به انسان‌ها اجازه می‌دهد که در محیط حضور داشته باشند و به تنفس خود ادامه دهند.

به طور خلاصه، سیستم FM200 فقط به منظور خاموش کردن آتش استفاده می‌شود و برای انسان‌ها خطری ایجاد نمی‌کند.

آتش رخ می‌دهد زمانی که سه چیز وجود داشته باشد: گرما، اکسیژن، و یک منبع سوخت. سیستم‌های اطفا حریق پاک برای خاموش کردن آتش، حداقل یکی از این سه عنصر را باید حذف کنند.

در سیستم FM-200، روش اصلی برای خاموش کردن آتش، جذب گرما است، به این معنی که عنصر گرما را از معادله آتش حذف می‌کنند.

برای قرارگیری در معرض گاز FM200

در استاندارد NFPA-2001، برای گاز fm-200 محدوده‌های زمانی مشخصی برای قرارگیری در معرض غلظت‌های مختلف تعیین شده است.

به عنوان مثال، برای غلظت کمتر از 10.5 درصد، مجاز به ماندن در محل تا 5 دقیقه و برای غلظت 12 درصد، تا 49 ثانیه می‌باشد. گاز HFC-227ea دارای ویژگی‌هایی از جمله UL Listed و FM Approved است که نشان از عملکرد قابل اطمینان آن دارد.

این سیستم‌ها برای خاموش کردن حریق در مکان‌هایی که افراد در آن حضور دارند، مانند اتاق‌های سرور، کتابخانه‌ها، مراکز آرشیو، و غیره، کاربرد دارند.

کاربرد سیستم اطفا fm200

گاز FM-200 به دلیل عدم باقی‌گذاری و غیرسمی بودن برای حفاظت در صنایع مختلف استفاده می‌شود:

– در گاوصندوق‌های بانکی برای حفاظت از اسناد و اشیای ارزشمند.
– در مراکز مخابراتی به منظور اطمینان از ایمنی تجهیزات ارتباطی و سیستم‌های اطلاعاتی.
– در انبارهای مایعات قابل اشتعال برای جلوگیری از خطر آتش‌سوزی و ایجاد محیط ایمن.
– در کتابخانه‌ها و موزه‌ها برای حفاظت از آثار و اشیاء تاریخی و فرهنگی در برابر خطر حریق.

این گاز به عنوان یک راه حل پاک و مؤثر در مواردی که حفاظت از موارد با ارزش و بی‌قیاس ضروری است، استفاده می‌شود.

مزایای استفاده از گاز fm-200

سیستم‌های اطفا حریق FM-200 سه مزیت اصلی دارند:

1. امنیت بالا در فضاهای بسته: این سیستم‌ها به خوبی در فضاهای بسته کار می‌کنند و ایمنی بالایی را ارائه می‌دهند، به ویژه برای محافظت از اموال گرانبها و حساس.

2. مقرون‌به‌صرفه بودن نسبت به سایر گازهای اطفا حریق: در مقایسه با سایر گازهای اطفا حریق، استفاده از گاز FM-200 به صرفه‌تر است و هزینه کمتری دارد.

3. جایگزین محبوب برای سیستم‌های اطفا حریق گاز هالون: FM-200 به عنوان یک جایگزین پرطرفدار برای سیستم‌های اطفا حریق با گاز هالون شناخته می‌شود، زیرا همان اثرات مؤثر را دارد اما با عدم تأثیر منفی بر محیط زیست و انسان‌ها.

معایب سیستم‌های اطفا حریق fm-200

گاز FM-200 برای اطفای حریق مزایایی دارد، اما نقاط ضعفی هم دارد:

1. هزینه بالا: سیستم‌های FM-200 گران‌تر از سیستم‌های اطفا حریق اتوماتیک با آب هستند و همچنین، نصب و راه‌اندازی آن‌ها نیز هزینه بیشتری دارد نسبت به سیستم‌های حلقه‌ای.

2. پتانسیل گرمایش جهانی بالا: در مقایسه با سایر سیستم‌های اطفا حریق پاک، گاز FM-200 دارای پتانسیل بیشتری برای افزایش گرمایش جهانی (GWP) است.

3. استفاده از هیدروفلوئوروکربن‌ها (HFC): این سیستم از هیدروفلوئوروکربن‌ها برای مهار آتش استفاده می‌کند که با اندازه سایر کلین ایجنت‌ها، محیط زیست را تحت تأثیر قرار می‌دهد، هرچندکه آن بدون یک جایگزین برای محیط مشکلات

نکات ایمنی در مورد گاز  FM200

برای استفاده از گاز FM200 در فضاهای بسته و حفاظت کامل از انسان‌ها، باید نکات زیر را رعایت کرد:

1. اجتناب کنید که گاز FM200 به صورت گاز یا مایع به نزدیک پوست برسد، زیرا می‌تواند باعث یخ زدگی شود.
2. حین جابجایی کپسول حاوی گاز FM200 باید با احتیاط عمل کنید.
3. در محل نصب، تجهیزات ایمنی باید به منظور کنترل ناگهانی نشتی گاز در زمانی که کپسول به سیستم تخلیه متصل نیست، حضور داشته باشند.

نحوه فعال سازی سیستم اطفای حریق FM200 

سیستم FM200 به سه روش مختلف می‌تواند فعال شود: الکتریکال، مکانیکی و پنوماتیکی.

1. فعال سازی الکتریکال:
در این روش، از طریق پنل مرکزی، با استفاده از یک فعال‌ساز الکتریکال، شیر سیلندر FM200 به صورت خودکار فعال می‌شود. یک سیگنال الکتریکی از پنل به سیستم FM200 ارسال می‌شود که می‌تواند به راحتی پیگیری شود.

2. فعال سازی مکانیکی:
در این روش، یک فعال‌ساز مکانیکی به تجهیزات متصل می‌شود که به کاربر امکان فعال‌سازی دستی سیستم FM200 را می‌دهد. با جدا کردن پین ایمنی از فعال‌ساز و فشار دادن دستگیره، سیلندر فعال می‌شود و دریچه مخزن باز می‌شود تا محتویات سیلندر خارج شود.

3. فعال سازی پنوماتیکی:
در این روش، با استفاده از فعال‌ساز پنوماتیکی که بر روی سیلندرها نصب شده است، سیستم FM200 فعال می‌شود.

آیا گاز fm-200 خطرناک است؟

گاز FM-200 در کلیت خود دارای سمیت کمی است و اگر به دقت دستورالعمل‌های تولید کننده رعایت شود، خطرات جدی یا بلندمدت ایجاد نمی‌کند.

بخاراتی که از این گاز تولید می‌شود، تأثیری قابل توجه بر روی پوست و چشم‌ها ندارند، با این حال اگر به صورت مایع با بدن در تماس باشند، ممکن است باعث منجمد شدن پوست یا چشم‌ها شوند.

استنشاق بالای بخارات FM-200 ممکن است عوارضی نظیر سردرد، سرگیجه، کاهش هماهنگی، گیجی و در موارد شدیدتر، از دست دادن هوشیاری در فرد را ایجاد کند.

به طور کلی، اگر دستورالعمل‌های تولید کننده را رعایت کنید، استفاده از گاز FM-200 به صورت ایمن انجام می‌شود.

طراحی و نصب سیستم اطفا حریق fm-200

سیستم‌های اطفا حریق FM-200 برای استفاده در مناطق بسته با تهویه کنترل‌شده مناسب هستند. این سیستم‌ها نمی‌توانند در انبارهای حاوی مواد شیمیایی با اکسیژن فعال یا فلزات واکنشی مورد استفاده قرار بگیرند، اما در شرایط مختلف وسیع دیگر کاربرد دارند.

سیستم‌های اطفا حریق FM-200 می‌توانند به صورت تک منطقه‌ای یا چند منطقه‌ای طراحی شوند. برای فعال‌سازی این سیستم‌ها، از سیگنال‌های پنوماتیک، هیدرولیک یا الکتریکی استفاده می‌شود، همچنین امکان استفاده از نازل‌های دستی نیز وجود دارد.

تعداد سیلندرهای مورد استفاده در این سیستم‌ها به وسعت منطقه محافظت‌شده و غلظت مورد نیاز برای خاموش کردن آتش بستگی دارد و ممکن است متغیر باشد. این سیستم‌ها به طور معمول به صورت باز طراحی می‌شوند، اما در صورت وجود خطر انجماد لوله‌ها، می‌توان آن‌ها را با عایق محافظ تجهیز کرد.

مقایسه سیستم fm-200 و آیروسل

سیستم اطفا حریق آیروسل از نسل جدیدی است که با بهره‌گیری از تکنولوژی منحصربه‌فرد، مشکلات نسخه‌های قبلی را برطرف کرده است.

این سیستم به خوبی از معایبی مانند حرارت بالای گاز خروجی، تشکیل رسوب و پسماند مواد آیروسل، و احتمال آسیب به افراد حاضر در صحنه جلوگیری می‌کند.

سیستم آیروسل جدید در مقایسه با سیستم‌های رایج مانند FM-200، به مزایایی از قبیل عمر طولانی‌تر و هزینه‌های کمتر اشاره دارد.

این سیستم همچنین به محیط زیست دوستانه است و بر خلاف FM-200، تأثیر کمتری بر گرمایش جهانی دارد.

از سیستم اطفا حریق آیروسل می‌توان در مکان‌هایی که افراد حضور دارند با اطمینان استفاده کرد. این سیستم با استفاده از ترکیبی از مکانیسم‌های فیزیکی و شیمیایی، آتش را خاموش می‌کند بدون اینکه اکسیژن را جابجا کند.

به همین دلیل، برای استفاده در فضاهای شلوغ نگرانی از کمبود اکسیژن وجود ندارد. با نصب سیستم اطفا حریق آیروسل، در صورت وقوع حریق، پرسنل می‌توانند به راحتی محیط را ترک کنند، از آنجا که این سیستم به آن‌ها امکان می‌دهد تا به طور معقولانه تنفس کنند و عملیات خروج را به خوبی ادامه دهند.

این سیستم اطفا حریق آیروسل دارای مزایای زیر است:

1. سرعت و قدرت بالا در خاموش کردن آتش: این سیستم به سرعت و با قدرت بالا قادر به خاموش کردن آتش در صورت وقوع حریق است.

2. قابلیت استفاده در آتش‌سوزی‌های کلاس A، B، C، E و F: این سیستم مناسب برای مهار آتش‌سوزی‌های مختلف از جمله آتش‌سوزی‌های با مواد جامد، مایع، گازی، الکتریکی و گیاهی است.

3. نصب و راه‌اندازی آسان: نصب و راه‌اندازی این سیستم نسبت به سایر روش‌های اطفا حریق، بسیار ساده و آسان است.

4. عدم نیاز به هزینه نگهداری سالانه: این سیستم به دلیل عدم وجود اجزاء مانند لوله‌کشی، مخازن و انبارهای مخازن، نیاز به هزینه نگهداری سالانه ندارد.

5. عدم نیاز به لوله‌کشی، مخازن و انبارهای مخازن: آیروسل برای عملیات خود نیاز به لوله‌کشی یا نگهداری مخازن خاص ندارد، که این امر نصب و بهره‌برداری آسان‌تر و هزینه کمتر را فراهم می‌کند.

مشخصات فنی گاز FM200

گاز FM200 از لحاظ فنی دارای ویژگی هایی است که در ذیل به بررسی آن میپردازیم :

نام تجاری محصول : هپتا فلوئورپروپن (Heptafluoropropane)

نام تجاری : FM200(HFC227ea)

فرمول شیمیایی : CF3CHFCF3

وزن مولکولی: ۱۷۰

چگالی در حالت مایع: ۱۴۰۷ kg/m

دمای بحرانی: ۱۰۱٫۷C

فشار بحرانی: ۲۹٫۱۲ bar

غلظت طراحی برای کلاس A حریق: ۷٫۵%

غلظت بدون اثر این گاز بر روی انسان (NOAEL) به درصد: 9%

غلظت کم اثر این گاز بر روی انسان(NOAEL) به درصد: 10.5%

در دهه ۱۹۹۰، استفاده از گاز هالون به طور رسمی ممنوع شد و این موضوع باعث شد که سیستم‌های اطفا حریق پاک به عنوان جایگزین‌هایی برای ایمنی و آتش‌نشانی مورد توجه قرار گیرند. یکی از این سیستم‌ها، سیستم اطفا حریق fm-200 است که برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های کلاس A، B و C استفاده می‌شود.

گاز fm-200، به دلیل بی‌رنگ بودن و عدم سمیت، به عنوان یک راه‌حل ایده‌آل برای حفاظت از دارایی‌های گرانبها در محیط‌هایی شناخته می‌شود که استفاده از دیگر خاموش‌کننده‌ها ممکن است مشکلاتی را به وجود آورده باشد. همچنین، این گاز به دلیل عدم رسانایی الکتریکی، در محیط‌هایی مانند مراکز داده و اتاق‌های سرور بسیار مفید است.