جت فن چگونه کار می کند؟

جت فن ها ابزارهایی هستند که هوا را با سرعت بالا حرکت می‌دهند. طراحی آنها بسیار پیشرفته است و عملکرد قوی دارند. این فن ها می‌توانند هوا را به دو صورت دمنده و مکنده حرکت دهند و در مکان‌هایی مانند پارکینگ‌ها، تونل‌ها و معادن بسیار مؤثر هستند.

می‌توان گفت که جت فن یک نوع خاص از دستگاه‌های هواکش است که ساختار و عملکرد حرفه‌ای و قوی دارد. این فن‌ها به دو صورت دمنده و مکنده استفاده می‌شوند و در مکان‌هایی مانند پارکینگ‌ها، تونل‌ها و معادن کاربرد زیادی دارند زیرا می‌توانند فضای گسترده‌ای را پوشش دهند.

جت فن چيست؟

جت فن ها یک نوع پیشرفته از فن‌های آکسیال یا جریان محوری هستند که مخصوصاً برای افزایش کارایی بهبود یافته‌اند. در این فنها، مشخصات فنی پره‌ها به گونه‌ای تغییر کرده که بهبود قابل توجهی در عملکرد آنها دیده می‌شود. وقتی نسبت قطر هاب پره به قطر پره بین 50% تا 70% باشد، پره‌های کوتاه‌تر با سرعت بالاتری می‌توانند چرخانده شوند بدون اینکه شکست و یا از هم گسیختگی رخ دهد. این امر باعث ایجاد جریان خروجی با انرژی چرخشی بالا می‌شود. به علاوه، با استفاده از پره‌های پیش یا پس از پروانه، جریان خروجی به جهت معکوس چرخانده می‌شود و جریان پرفشار مستقیم الخط تولید می‌شود که به آن جت جریان می‌گویند. این نوع فن‌های آکسیال به نام جت فن یا جت فن‌های تکانه‌ای نیز شناخته می‌شوند.

جت فن‌ها صداهای با فرکانس بالا و فشار صوتی زیادی تولید می‌کنند. به همین دلیل در محیط‌های غیر صنعتی معمولاً بدون استفاده از صداخفه‌کن (silencer) قابل استفاده نیستند. بنابراین، برای استفاده از آنها معمولاً یک جت فن همراه با دو صداخفه‌کن، یکی متصل به دریچه مکش و دیگری متصل به دریچه دمش، استفاده می‌شود. صداخفه‌کن یک محفظه استوانه‌ای است که دیواره داخلی آن با مواد جاذب صدا مانند پشم سنگ و یک ورقه مشبک سوراخ‌دار پوشیده شده است. جریان هوا از وسط این محفظه عبور می‌کند. امواج صوتی وارد مواد جاذب صدا می‌شوند و فشار صوت به‌طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.

انواع جت فن

جت فن باعث ایجاد یک جریان با فشار بالا به نام “جت جریان” می‌شود. این نوع جریان پرفشار می‌تواند توسط هر فنی که قادر به تولید فشار باشد، ایجاد شود، بنابراین، جت فن محدود به فن‌های آکسیال (جریان محوری) نیست. یک فن سانتریفیوژ (گریز از مرکز) همچون جت فن القایی پارکینگی نیز می‌تواند جریان با فشار بالا را تولید کند و به عنوان یک جت فن عمل کند. در زیر به دسته‌بندی جت فن‌های آکسیال از دیدگاه‌های مختلف می‌پردازیم.

انواع جت فن آکسیال بر مبنای ساختار

جت فن آکسیال برای تولید جت جریان با فشار بالا به کار می‌رود. فن‌های آکسیالی که قادر به تولید چنین جریانی هستند، از نظر ساختار در یکی از چهار دسته زیر قرار می‌گیرند:

نوع اول: پروانه تنها (rotor only type)

جت فن پروانه فقط یک پروانه دارد که هوا را مکش کرده و از طرف دیگر به بیرون می‌اندازد. در این حالت، جریان هوا از فن خارج شده و بسیاری از انرژی به دلیل چرخش از دست می‌رود.

نوع دوم: پیش چرخان به همراه پروانه (stator/rotor type)

در جت فن های این دسته، قبل از پروانه اصلی، پره های ثابتی به نام پیش چرخان وجود دارند. این پره ها باعث می‌شوند که جریان هوا ابتدا از آنها عبور کند و سپس به سمت پروانه منحرف شود. سپس، هوا از پروانه عبور کرده و در نهایت به صورت مستقیم از فن خارج می‌شود. جریان خروجی این جت فن ها فشار بالاتری دارد و بهتر عمل می‌کنند.

نوع سوم: پروانه به همراه پس پرخان (rotor/stator type)

در نوع سوم جت فن، پس از پروانه، پره های ثابتی به نام پس چرخان وجود دارد. در این نوع، جریان چرخشی که از پروانه خارج می‌شود، پس از عبور از پره های پس چرخان، جهتش تغییر می‌کند و به صورت مستقیم از دهانه دمش فن خارج می‌شود. این نوع جت فن همچنان دارای فشار و راندمان بالایی است.

نوع چهارم: دو پروانه هم سرعت (rotor/rotor type)

در نوع چهارم جت فن، ما دو پروانه داریم که یکی از آنها در جهت ساعتگرد و دیگری در جهت پادساعتگرد می‌چرخد. جریانی که توسط پروانه اول تولید می‌شود، توسط پروانه دوم در جهت مخالف چرخش دوباره معکوس می‌شود و سپس از فن خارج می‌شود. این نوع جت فن، بیشترین فشار و راندمان را دارد.

انواع جت فن آکسیال بر مبنای مقطع پره پروانه

پره‌های جت فن‌ها می‌توانند مختلف باشند، به طوری که معمولاً ایرودینامیک یا هواشناسی آنها متفاوت است. این پره‌ها می‌توانند از مقاطع مختلفی مثل ورق خمیده، مقاطع خانواده NACA، مقاطع زیر سطح صاف و مقاطع بیضوی باشند. هر کدام از این مقاطع ویژگی‌های خاص و منحصر به فردی دارند.

بیشتر مقاطع ایرودینامیک، با داشتن لبه‌های متفاوت، فقط به یک جهت قابل چرخش هستند. به عبارت دیگر، هنگامی که پروانه یک سویه در حرکت است، فقط یک لبه به جریان هوا برخورد می‌کند و لبه دیگر از آن جدا می‌شود. اما در مورد مقاطع بیضوی، لبه‌های حمله و فرار به یک شکل هستند، بنابراین هیچ فرقی نمی‌کند که پروانه در کدام جهت چرخش کند. این نوع پروانه را پروانه معکوس‌پذیر می‌نامند.

با توجه به این تفاوت‌ها، جت فن‌های آکسیال را به دو دسته‌ی یک‌سویه و معکوس‌پذیر می‌توان تقسیم کرد.

انواع جت فن آکسیال بر مبنای کاربرد

جت فن‌ آکسیال در مکان‌ها و با اهداف مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. بسته به هدف استفاده از آن‌ها، می‌توان آن‌ها را دسته‌بندی کرد. این دسته‌بندی‌ها عبارتند از:

1. جت فن‌های پارکینگی: برای تهویه پارکینگ‌های بسته استفاده می‌شوند.
2. جت فن‌های تونلی: برای تهویه تونل‌های خودرو، مترو، قطار و غیره استفاده می‌شوند.
3. جت فن‌های معدنی: برای تهویه معادن زیرزمینی یا هوارسانی در زمان حفاری استفاده می‌شوند.
4. جت فن‌های ضدانفجار: برای تهویه سریع فضاهایی که ممکن است انفجاری باشند مورد استفاده قرار می‌گیرند.
5. سایر جت فن‌ها با کاربرد صنعتی: مانند جت فن‌های پرتابل، جت فن‌های خنک‌کننده تجهیزات صنعتی، جت فن‌های تغذیه یا تخلیه و غیره.

انواع جت فن آکسیال بر مبنای دمای کاری

جت فن‌ عمدتاً برای استفاده در دماهای معمولی (از حدود منفی 20 درجه سانتیگراد تا مثبت 40 یا 55 درجه سانتیگراد) طراحی می‌شوند. اما در دهه‌های اخیر، با توجه به نیاز به تهویه در تونل‌ها و مکان‌های محدود هنگام حوادث آتش‌سوزی، جت فن‌ها برای کار در دماهای بالای 200 درجه سانتیگراد نیز طراحی شده‌اند. به همین دلیل، جت فن‌ها را می‌توان بر اساس دمای کاری آن‌ها به دو دسته جت فن‌های دمای معمولی و جت فن‌های دمای بالا تقسیم کرد.

جت فن ماینر

جت فن و دستگاه‌های ماینر برای استخراج ارزهای دیجیتال استفاده می‌شوند و امروزه یکی از راه‌های پرداختن به درآمد، استفاده از آنهاست. این دستگاه‌ها حجم زیادی از اطلاعات را پردازش می‌کنند و چندین دستگاه ماینر در کنار هم قرار گرفته و فعالیت می‌کنند. این باعث می‌شود که حجم زیادی گرما تولید شود و اگر این گرما از محیط خارج نشود، ممکن است دستگاه‌ها آسیب ببینند. تمامی دستگاه‌های ماینر دارای فن‌های خنک‌کننده هستند تا گرمای تولیدی را به بیرون منتقل کنند. استفاده از جت فن ماینر، به خوبی از محیط اطراف گرما را بیرون می‌برد و تهویه‌ی مناسبی را فراهم می‌کند.

جت فن‌های ماینر دو نوع آکسیال و سانتریفیوژی دارند. برای انتخاب جت فن ماینر، باید شرایط محیطی برای نصب آن‌ها را به خوبی بررسی کرد و به این نکته توجه داشت که آیا نیاز به کانال کشی هوا دارند یا خیر؟

حجم هوادهی جت فن ماینر، نسبت به فن‌های خنک‌کننده معمولی بسیار بیشتر است، از این رو می‌توان گفت که این دستگاه‌ها از توان هوادهی بیشتری برخوردارند.

جت فن سایلنت

جت فن سایلنت یک ابزار است که برای ایجاد جریان هوا و خنک کردن استفاده می‌شود. این فن‌ها عملکردی بی‌صدا و با مصرف انرژی کم دارند و به همین دلیل برای استفاده در خانه‌ها مناسب هستند. نگهداری و تعمیر این فن‌ها اهمیت زیادی دارد، بنابراین با خرید جت فن سایلنت می‌توانید در هزینه‌های تعمیر و نگهداری صرفه‌جویی کنید.

جت فن، نوعی از هواکش‌های آکسیال است که به صورت حرفه‌ای ساخته شده و دارای قدرت و کارایی بالایی است. این فن‌ها می‌توانند هوا را جابجا کرده و مکان‌های گسترده‌ای را خنک کنند. از آنها به صورت دمنده و یا مکنده استفاده می‌شود. جت فن‌ها بیشترین کاربرد را در مکان‌هایی مانند پارکینگ‌ها، تونل‌ها و معادن دارند، زیرا می‌توانند فضای بزرگی را پوشش دهند.

ابعاد جت فن

جت فن‌ها وسایلی هستند که برای کنترل هوا استفاده می‌شوند و می‌توانند هوای آلوده را خارج کنند. این فن‌ها به خصوص در مکان‌هایی که نیاز به گردش هوا دارند، کاربرد دارند. اندازه جت فن بسته به نیازهای محیطی و متراژ فضا تعیین می‌شود و می‌توانید ابعاد مناسبی را برای آن انتخاب کنید. با این حال، این فن‌ها قابلیت نصب بر روی دیوار را دارند، بنابراین نیازی به فضای خاصی برای نصب آنها نیست. استفاده از جت فن‌ها نسبت به تهویه‌های دیگر بسیار مزایایی دارد، از جمله صرفه‌جویی در زمان و انرژی، کیفیت بالای هو

ا، صرفه‌جویی در مصرف مصالح، کنترل دود، زیبایی و عدم تولید صدا. این فن‌ها از قطعات مختلفی تشکیل شده‌اند که هر کدام وظیفه‌های خاصی را انجام می‌دهند و کیفیت و مقاومت آنها بر قیمت آن تاثیر می‌گذارد.

نحوه کار جت فن

جت فن‌ با استفاده از الگوی ساخت هواپیما طراحی شده‌اند. نوع موتور استفاده شده در این فن‌ها از نوع آکسیال یا پروانه‌ای است. موتورهای آکسیال به طور معمول حجم و فشار هوای زیادی تولید نمی‌کنند، اما وقتی در یک استوانه قرار می‌گیرند، قدرت زیادی تولید کرده و به یک سیستم تهویه بسیار قوی تبدیل می‌شوند. جت فن‌ها از قطعات مختلفی ساخته شده‌اند و می‌توانند هوا را در جهات مختلف به گردش در بیاورند. عملکرد اصلی این فن‌ها به این صورت است که هوای تازه را وارد می‌کنند و هوای آلوده را به بیرون هدایت می‌کنند. به همین دلیل، استفاده از جت فن‌ها در مکان‌های بسته مثل پارکینگ‌ها و تونل‌ها برای تهویه هوا بسیار مناسب است.

هنگام خرید جت فن، حتماً به مساحت محیطی که قرار است فن در آن نصب شود، توجه کنید. بررسی تمام ورودی‌ها و خروجی‌های محیط به شما کمک می‌کند تا فن مناسبی را انتخاب کنید. همچنین، هنگام خرید جت فن، ضمانت‌نامه‌های معتبر را دریافت کنید. از آنجا که فن‌ها باید همیشه و بدون وقفه کار کنند، باید بهترین کیفیت و جنس را داشته باشند. داشتن گارانتی و ضمانت‌نامه به شما کمک می‌کند تا در صورت خرابی، با کمترین هزینه فن را تعمیر کنید. نصب جت فن باید در مناسب‌ترین محل انجام شود تا کارایی آن بالا برود. نصب فن در محل نامناسب از نظر اقتصادی به‌صرفه نیست و کیفیت تهویه را کاهش می‌دهد. توجه به این نکات به شما کمک می‌کند تا بهترین انتخاب را داشته باشید و محیط شما به خوبی تهویه شود.

جت فن چه كاربردي دارد؟

جت فن به عنوان ابزاری برای جابجایی هوا در مقیاس بزرگ استفاده می‌شود. وقتی نیاز به جابجایی حجم زیادی از هوای پرفشار در زمان کوتاه داریم، جت فن‌های آکسیال به کار می‌آیند. بخشی از هوا توسط پروانه جت فن به بیرون پرتاب می‌شود و بخش دیگری از هوا نیز به دنبال جریان اصلی کشیده می‌شود. میزان این جریان اضافی می‌تواند تا 6 برابر جریان اصلی در جت فن‌های آکسیال و تا 9 برابر در جت فن‌های رادیال باشد.

جت فن‌ها عمدتاً برای تهویه طولی استفاده می‌شوند. این نوع تهویه به معنی انتقال جریان هوا در طول یک مسیر با استفاده از چند جت فن است که در امتداد مسیر نصب شده‌اند. ابتدا از این روش در تونل‌ها استفاده می‌شد و سپس در پارکینگ‌های زیرزمینی نیز به کار گرفته شد.

جت فن‌ها کاربردهای مختلفی دارند، از جمله:

• تهویه تونل‌ها و رساندن هوا به داخل معادن زیرزمینی با کمک فن‌های مخصوص و داکت‌های انعطاف‌پذیر.
• تهویه سریع فضاهای محبوس در صنایع مختلف، مانند استفاده از جت فن‌های پرتابل و ضد انفجار برای تهویه سریع فضاهای پر از گازهای قابل انفجار.
• تخلیه سریع دود و افزایش دید آتش‌نشانان در عملیات امداد و نجات.
• استفاده در تجهیزات آتش‌نشانی برای پرتاب دوربرد ذرات آب جهت خاموش کردن آتش.

به طور کلی، جت فن‌ها نقش مهمی در تهویه و ایمنی در مکان‌های مختلف دارند.

مزاياي جت فن

جت فن‌های آکسیال در مقایسه با فن‌های سانتریفیوژ هم اندازه، بسیار کوچک‌تر هستند و بنابراین قیمت کمتری دارند. همچنین راندمان جت فن‌ها حتی در بدترین حالت معمولاً بالای 70٪ است، در حالی که راندمان فن‌های سانتریفیوژ حدود 50٪ است. در اندازه‌های متوسط و بزرگ، جت فن‌ها قطعات کمتری دارند، استهلاک آن‌ها کمتر است و بنابراین نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری دارند، که این نیز باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود.

ويژگي هاي جت فن

جت فن‌ها ویژگی‌های مختلفی دارند. مهم‌ترین ویژگی مثبت آن‌ها تولید جت جریان پرفشار است. این ویژگی باعث می‌شود که حجم زیادی از هوای محیط به حرکت درآید و تهویه در مقیاس بزرگ به راحتی انجام شود. جت فن‌های آکسیال همچنین کوچک، زیبا و نگهداری آن‌ها آسان است. با این حال، صدای زیادی تولید می‌کنند و در محدوده عملکرد ایمن محدودی کار می‌کنند که می‌تواند باعث شکست در پره‌ها شود.

مزایای جت فن‌ ها نسبت به روش‌های دیگر تهویه هوا

صرفه‌جویی در زمان و هزینه

جت فن‌ها بدون نیاز به لوله‌کشی، راه حلی ساده‌تر و ارزان‌تر برای تهویه هوا هستند. آن‌ها می‌توانند هوای آلوده را به دورترین نقاط پرتاب کنند و محیطی ایمن و سالم را فراهم کنند. همچنین، نگهداری و تعمیر آن‌ها نیز هزینه کمتری دارد.

کیفیت بالای هوا

منطقه‌ای که دارای هوای راکد است به کمترین میزان ممکن می‌رسد‌‌.

صرفه‌جویی در مصرف مصالح

جت فن‌ها می‌توانند در ارتفاعات پایین نیز کار کنند، بنابراین استفاده از آن‌ها در مکان‌هایی مثل پارکینگ‌ها باعث صرفه‌جویی در مصالح می‌شود. چون دیگر نیازی به ساختارهای بلند برای آن‌ها نیست.

سازگاری با انواع معماری‌ها

نصب جت فن‌ها در ساختمان‌ها با هزینه کمتری همراه است نسبت به سیستم‌های کانال‌کشی و سایر ابزارهای تهویه هوا. این فن‌ها می‌توانند در انواع مختلف ساختمان‌ها با طراحی‌های مختلف نصب شوند و عملکرد خوبی داشته باشند.

کنترل دود

جت فن‌ها توانایی کنترل دود را دارند و هنگام آتش‌سوزی از نفوذ دود به سایر طبقات دیگر جلوگیری می‌کند.

زیبایی

اکنون، زیبایی و ظاهر ساختمان‌ها بسیار مهم شده است. هرچند جت فن‌ها نسبت به روش‌های دیگر، کمتر فضا را اشغال می‌کنند، اما در عملکردشان تفاوتی نیست. جت فن‌ها جلوی مشکلاتی مثل غبار، گردوخاک و حشرات را می‌گیرند که در زیبایی ساختمان نقش مهمی دارند.

صرفه‌جویی در مصرف انرژی و فضا

برای محیط‌های با فضای کمتر، جت فن‌های صنعتی کوچک وجود دارد.

عدم تولید آلودگی صوتی بیش از حد

جت فن‌ها، با استفاده از سایلنسرها، صدای زیادی تولید نمی‌کنند. آن‌ها همچنان در دماهای بالا می‌توانند کار کنند و نصب و راه‌اندازی آن‌ها بسیار ساده و سریع است و با هر نوع ساختمانی سازگار هستند.

اجزای جت ‌فن

برای اینکه سیستم بهترین عملکردش را داشته باشد و در مواقع اضطراری عملکرد عالی داشته باشد، همه قطعات سیستم باید به درستی کار کنند.

در سیستم جت فن، بخش‌های اصلی شامل موتور، قسمت بدنه، جعبه اتصال و پروانه هستند:

الکتروموتور

قلب اصلی سیستم جت فن، موتور الکتریکی است که پره‌ها را به حرکت می‌آورد و سیستم را راه‌اندازی می‌کند. کیفیت و عملکرد موتور موثر بر کیفیت کل جت فن است. اگر موتور قوی باشد و بتواند در مقابل شرایط سختی مانند دما و فشار بالا مقاومت کند، کیفیت جت فن نیز بهبود می‌یابد، اما هزینه آن نیز افزایش می‌یابد. برای حفاظت از موتور در برابر دماهای خاص، از ترمیستورهای PTC استفاده می‌شود.

بدنه

بسته به نوع کاربرد جت ‌فن، بدنه ی جت ‌فن انواع گوناگونی دارد:

• گالوانیزه داغ ( استاندارد)
• پیش گالوانیزه ( قابل استفاده در مراکز کنترل تهویه)
• فولاد ضد زنگ (در فضایی که اتمسفر آن خورنده باشد.)

جعبه اتصال

جعبه اتصال استاندارد برای اتصال سریع و آسان در خارج از بدنه فن استفاده می‌شود. جنس این جعبه بسته به نوع استفاده از جت فن ممکن است از عایق IP65، آلومینیوم ریخته‌گری یا فولاد ضد زنگ باشد.

پروانه ی فن