امروزه، ایمنی در ساخت و ساز ساختمانها بسیار مهم است. یکی از چیزهایی که برای افزایش ایمنی ساختمانها انجام میشود، استفاده از مواد ضد حریق است. استفاده از دربهای ضد حریق در نقاط مهم ساختمان، مانند درهای اضطراری، به حفظ ساختمان از آتش کمک میکند. این درها طراحی شدهاند تا در برابر گسترش آتش مقاومت کنند و در صورت وقوع حریق، جلوی گسترش آتش به سایر نقاط ساختمان را بگیرند.
دربهای ضدحریق یا ضدآتش، برای جلوگیری از گسترش حریق و فرار اضطراری از ساختمانها استفاده میشوند. این درها مقاومتی به مدت ۱ تا ۲ ساعت در برابر حرارت، آتش و دود دارند و بهخصوص در مکانهایی مانند بیمارستانها، مدارس، دفاتر و آپارتمانها استفاده میشوند. در گذشته، این درها از چوب ساخته میشدند و تنها تا ۶۰ دقیقه در برابر حرارت مقاومت داشتند، اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی، چهارچوب درهای خروج اضطراری ضدآتش اغلب از جنس فولاد و با پوشش ورق فولاد کورهای هستند. در صورت وقوع حریق یا زلزله، افراد موجود در محل به سرعت به درب ضدحریق میرود و با قرار گرفتن پشت آن، از خطرات آتش در امان میمانند.
دربهای ضد حریق یک ابزار اساسی برای افزایش ایمنی در ساختمانها و فضاهای عمومی هستند. این دربها از موادی ساخته میشوند که در برابر حرارت و آتش مقاومت دارند تا در صورت وقوع حریق، جلوی گسترش آتش به دیگر اتاقها و فضاها را بگیرند. استفاده از این دربها در ساختمانها و مکانهای عمومی، به عنوان یک اقدام ایمنی و پیشگیرانه بسیار مهم است.
درب ضد حریق چیست؟
درب های ضد حریق که به عنوان fire proof نیز شناخته می شوند معمولاً از جنسهای مختلفی مانند چوب، آلومینیوم، گچ و فولاد ساخته میشوند که مقاومت بسیار بالایی در برابر آتش و دود دارند. برخی از این درها دارای پنجرههای کوچکی از شیشه هستند که معمولاً از بوروسیلیکات یا سرامیک ساخته شدهاند و مقاومت بیشتری در برابر آتش دارند.
در طراحی این دربها، یک درزگیر در پایین آنها قرار داده شده است که در مواجهه با گرما متورم و منبسط میشود، این باعث میشود که دود و حرارت به نقاط دیگر ساختمان نفوذ نکند. همچنین، این درها دارای مکانیزم بسته شدن خودکار هستند که پس از باز شدن، به طور خودکار بسته میشوند. این مکانیزم معمولاً در بالای دربها قرار دارد و درب را به طور اجباری بسته میکند.
درب ضد حریق، یک نوع درب است که از دربهای معمولی متفاوت است. این دربها به دربهایی گفته میشود که میتوانند در برابر آتش مقاومت کنند و از گسترش آتش جلوگیری کنند.
این دربها دارای یراق آلات و چارچوبی هستند که مقاومت بالایی در برابر آتش دارند و با جدا کردن فضاها از یکدیگر، از گسترش آتش جلوگیری میکنند. این ویژگی باعث میشود که ایمنی ساختمانها افزایش یابد و فرار افراد در زمان حریق آسانتر شود.
این نوع دربها معمولا در مکانهای مختلفی نظیر مجتمعهای مسکونی و تجاری، سالنهای همایش، ادارات، پالایشگاهها، راهروهای بیمارستانی، فرودگاهها، موتورخانهها و غیره استفاده میشوند و از اهمیت بالایی برخوردارند. این دربها به منظور افزایش زمان برای فرار افراد در صورت حریق و همچنین حفاظت از ساختمانها استفاده میشوند.
درب امنیتی چیست؟
درب امنیتی (Security Door) یا درب ضد سرقت، دربهایی که مقاومت زیادی دارند و نمیتوان به راحتی آنها را شکست، به دربهای امنیتی یا دربهای مقاوم معروف هستند. این دربها همچنین با قفلهای مخصوصی تجهیز شدهاند تا از سرقت و تهاجم جلوگیری کنند. آنها در ساختمانهای تجاری، دولتی و حتی در خانههای مسکونی نصب میشوند.
بیشتر این دربها همچنین مقاومت ضد حریق دارند تا در صورت بروز آتش، از گسترش آتش درون ساختمان جلوگیری کنند. همچنین، برخی از دربهای امنیتی با تجهیزات امنیتی و هشداردهنده مانند قفلهای الکترونیکی، کارتهای مغناطیسی و دستگاههای هشدار و کنترل دسترسی همراه هستند.
دربهای ضد حریق دو لایه دارند؛ لایه بیرونی و لایه درونی. لایه بیرونی این دربها معمولا از فولاد ساخته شده و با رنگ کورهای پوشیده شده است. اما لایه درونی آنها ممکن است از مواد مختلفی مانند پشم سنگ، شبکههای مشبک کامب، صفحههای پرلیت و فیبر و غیره ساخته شود. این مواد به عنوان عایق حرارتی عمل میکنند و میتوانند در دمای بالا مقاومت کنند. دربهای ضد حریق با استفاده از لاستیک درزگیر نسوز اطرافشان، از ورود دود و گازهای سمی جلوگیری میکنند.
انواع درب ضد حریق
درب های ضد حریق به چهار گروه مختلف بر اساس کاربردهای خاص تقسیم میشوند
درب های خروج اضطراری برجهای مسکونی، اداری و هتل، درب های بیمارستانی
درب های مخصوص خزانه و انبار
درب های مخصوص نیروگاه های برق
هر یک از این گروه ها نیازهای خاصی دارند و برای حفظ امنیت و کاهش خطرات حریق در محیط های مختلف استفاده میشوند.
تنوع درب های ضد حریق
درب ضد حریق شیشه خور
درب ضد حریق با دستگیره آنتی پنیک میله ای
درب ضد حریق با دستگیره آنتی پنیک تاچ
درب ضد حریق یک و نیم لنگه
درب ضد حریق دو لنگه
درب ضد حریق راه پله
درب ضد حریق خروج اضطراری
درب ضد حریق دود بند
اجزای درب ضد حریق
خود بسته شو
دربهای ضد حریق معمولا دارای یک سیستم هستند که به صورت خودکار بسته میشوند. برای اطمینان از این که درب واقعا بسته شده است، از یک وسیله مکانیکی تایید شده استفاده میشود. این دربها معمولا در مکانهایی مثل گذرگاههای خروج، پلکانها، خروجهای افقی یا در محلهایی که خطر حریق وجود دارد، استفاده میشوند.
دستگیره آنتی پنیک
برای سرعت بخشیدن به فرار افراد در مواقع ضروری، دستگیرههایی طراحی شدهاند که بر روی دربهای ضد حریق استفاده میشوند. این دستگیرهها قسمت مهمی از دربهای ضد حریق را تشکیل میدهند و برای باز شدن درب به صورت سریع و آسان طراحی شدهاند. این دستگیرهها به شکلها و مکانیزمهای مختلفی تولید میشوند، با توجه به نیازها و مکانهای مورد استفاده.
اجزای دیگری که در تشکیل دربهای ضد حریق نقش دارند، شامل قفل، چارچوب، لولههای اتصالات، نوارهای پفشده و … میشوند. در خرید دربهای ضد حریق، باید اطمینان حاصل کرد که تمام استانداردهای لازم را دارند و به میزان قابل قبولی در برابر آتش سوزی مقاومت کنند.
ویژگیهای فنی درب ضد حریق
درب ضد حریق یکی از محصولاتی است که سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران تأیید و توصیه میکند. این درب میتواند تا دمای 1200 درجه سانتیگراد و به مدت 120 دقیقه مقاومت کند و جلوی شعلهوری در زمان حریق و انتقال دود گرم و سرد را مانع شود.
برای ساخت این درب، از موادی استفاده شده که سازگاری با محیط زیست داشته و بدون مواد سمی و برگشت ناپذیر هستند. این درب ابعاد ۲۱۷*۱۰۵ سانتی متر دارد و دارای چهارچوب فولادی و عایق بندی ویژه است که بین دو جداره با پشم سنگ مخصوص (دانسیته ۸۰) قرار دارد و مقاومت در برابر صدا و گرما را فراهم میکند.
این درب دارای دو لایه ورق فولادی با ضخامت 1.5 میلیمتر، لولای فولادی ck45 ضد سایش و دستگیره ضربهای خروجی از نوع آنتی پانیک است.
روش تشخیص درب ضد حریق
برای تشخیص درب ضد حریق، باید به نکاتی توجه کنید. برخی از درها ممکن است ویژگیهای درب ضد حریق را داشته باشند اما به تنهایی به عنوان درب ضد حریق شناخته نشوند. برای اطمینان از اینکه یک درب به عنوان درب ضد حریق شناخته شود، باید توسط سازمانهای آتش نشانی مورد تایید قرار گیرد.
برای این منظور، درب باید تستهای آتشسوزی و فشار را با موفقیت پشت سر گذاشته باشد و گواهینامههای مربوطه را دریافت کند. اگر این شرایط برآورده شود، میتوانید از این درب به عنوان درب ضد حریق در ساختمانها استفاده کنید.
روش نصب درب ضد حریق
نصب درب ضد حریق تقریباً شبیه نصب درب ضد سرقت است، با این تفاوت که ممکن است به دو روش خشک و تر انجام شود. در روش خشک، ابتدا چهارچوبی که یک سانتیمتر بزرگتر از ابعاد درب است روی چارچوب نصب میشود، سپس اطراف چارچوب با عایق حرارتی پر میشود. در روش تر، چارچوب با بتن و دوغاب سیمان پر میشود. این دربها سنگین هستند، بنابراین برای جابجایی آنها نیاز به چند نفر است. برای نصب روکوب و چارچوب باید از متریالی که آتش زا نباشد، استفاده شود.
درب ضد حریق به همراه پاشنه و دستگیره آنتی پنیک در محل مورد نظر نصب میشود تا در زمان حادثه به راحتی باز شود. همچنین برای جلوگیری از انتقال دود، نوارهای دود بند در سرتاسر لبه قاب نصب میشوند.
نصب جک آرام بند روی درب ضد حریق به منظور بسته نگه داشتن درب طراحی میشود، اما اگر درب برای مدت طولانی باز بماند، جک باید از درب جدا شود تا آسیب نبیند.
محل نصب درب ضد حریق
در ساختمانهای اداری، استفاده از دربهای ضد حریق در محلهای خروج اضطراری و جایی که اسناد مهم نگهداری میشوند، اهمیت دارد.
در ساختمانهای مسکونی، نصب درب ضد حریق در آپارتمانهای بالای ۶ طبقه برای مسیرهای خروج اضطراری لازم است.
در بیمارستانها و مراکز درمانی، نصب درب ضد حریق در محلهایی مثل واحدهای مراقبت ویژه، اتاقهای مراقبت ویژه و بخش نوزادان که نیاز به خروج فوری دارند، ضروری است.
ابعاد درب خروج اضطراری ضد حریق
درب خروج اضطراری ضد آتش به ابعاد استاندارد یا سفارشی، مثل 210×110، 210×105، 200×90 و 200×95 سانتیمتر ساخته میشود. دستگیرهای که برای این دربها طراحی میشود، باید به راحتی با یک حرکت ساده و با قابلیت قفل شدن از سمت بیرون درب، باز شود.
مدت زمان محافظت درب ضد حریق چیست؟
دربهای ضد حریق بر اساس مدلهای مختلفی دستهبندی میشوند که هر کدام از این مدلها یک درجه مقاومت مشخص را نشان میدهند. به عبارت دیگر، میتوانید دربهای ضد حریق با درجههای مختلف را ببینید، مانند 30، 60، 120 و 240 دقیقه.
این تفاوتها بیشتر به ضخامت بخش درونی دربها مرتبط است. بنابراین، اعداد مختلفی که در این مورد مشاهده میشود، به این موضوع مربوط است. این نوع دربها در مکانهای مختلفی مانند ادارات، ساختمانهای مسکونی، بیمارستانها، اتاقهای ایزوله و غیره استفاده میشوند، به خصوص در مکانهایی که نیاز به حفظ ایمنی و جلوگیری از گسترش حریق وجود دارد.
مشخصات فنی درب ضد حریق
دربهای ضد آتش و ضد دود باید طوری ساخته شوند که به سهولت به عنوان مسیر خروجی در شرایط اضطراری قابل استفاده باشند و افراد را در خروج از محل موجودیتشان محدود نکنند. برخی از ویژگیها و مشخصات انواع درب ضد حریق عبارتند از:
تسهیل در خروج: دربهای ضد آتش و ضد دود باید به گونهای طراحی شوند که افراد بتوانند به راحتی از آنها خارج شوند، بدون اینکه در مواجهه با مانعی برای خروج قرار بگیرند.
مقاومت در برابر حرارت: این دربها باید توانایی مقاومت در برابر حرارت بالا را داشته باشند و از گسترش آتش و دود جلوگیری کنند.
عملکرد در شرایط اضطراری: در مواقع اضطراری، این دربها باید به طور فوری و به صورت مطمئن باز شوند و اجازه خروج سریع افراد را فراهم کنند.
مقاومت ساختاری: دربهای ضد حریق باید از جنسها و موادی ساخته شوند که در مقابل حرارت و فشار مقاومت داشته باشند و از ورود دود و حرارت به دیگر نقاط محل جلوگیری کنند.
استانداردها: این دربها باید با استانداردهای مربوطه سازگار و مطابقت داشته باشند تا ایمنی و اعتماد به آنها تضمین شود.
این ویژگیها و مشخصات باعث میشوند که دربهای ضد حریق در هر موقعیت اضطراری ابزاری موثر برای حفظ امنیت و سلامت افراد باشند.
مزایا درب های ضد حریق چیست؟
از جمله مزایایی که می توان برای موضوع “درب ضد حریق چیست” نام برد عبارت اند از:
عدم نفوذ آتش و دود به ناحیه های دیگر ساختمان؛
بسته شدن خودکار درب ها برای عدم نفوذ آتش؛
خسارت های اندک جانی و مالی؛
وجود مدت زمان مشخص برای مقاومت در برابر آتش.
ضوابط نصب درب ضد حریق
برای گواهی اصالت کالا درب های ضد حریق، باید تمام اطلاعات در گواهینامه به صورت تایپ شده و مهر و امضا شرکت، مهندس فنی شرکت مربوطه و مالک پروژه را داشته باشد.
وجود سوراخ یا هر گونه خللی در سطوح درب ضد حریق یا قاب آن مجاز نیست.
عدم وجود شیشه یا ترک خوردگی پنجره های شیشهای در درب های دارای دریچه دید غیر مجاز است.
پشت چهار چوب به وسیله مصالح کامل پر شود.
تمامی یراق آلات بدون زنگ زدگی یا آسیب ظاهری بوده و در حالت فعالیت به راحتی و بدون مشکل عمل کند.
چارچوب درب های ضد حریق باید در مراحل سفت کاری توسط سه شاخک به اندازه 25 سانتی متر از هر طرف داخل دیوار نصب شود.
هر گونه خوردگی، زنگ زدگی، تاب خوردگی و شکستگی در درب های ضد حریق غیر مجاز میباشد.
حتما با مراجعه به سایت شرکت تولید کننده و تامین کننده درب های ضد حریق، با وارد کردن کد رهگیری از صحت خرید اطمینیان حاصل نمایید.
تمای درب ها باید دارای پلاک مورد تایید از آزمایشگاه بر روی چارچوب درب و لنگه نصب شده باشد.
در هنگام نصب دود بند، زیر کار باید کاملا تمیز باشد تا چسب نوار به صحیح ترین حالت نصب شود.
نوار دودبند باید در لبه و گوشه ها بصورت فارسی نصب شود.
به منظور عدم فرار متصرفین، به هنگام نصب درب ها (بازشو و فاصله گردش آن ها) عدم کاهش راه خروج باید حتما لحاظ شود.
علائم و تابلوها به درستی نصب شده باشد.
سیستم های یراق آلات شامل خود بسته شو و .. فاصله و تعداد لوله ها از یکدیگر، قفل و دستگیره پنیک بار و… آزمایشگاهی نصب شود.
اگر دربهایی که به بازندهای معیارهایی که در ضوابط مربوط به دربهای ضد حریق تعیین شده است، مطابق باشند، میتوان آنها را در پلکان خروجی استفاده کرد. این اصول تا یک سال پس از تاریخ انتشار رسمی استاندارد ملی ایران معتبر است. پس از آن، شرکتهای تولیدی و بازرگانی موظف به ارائه خدمات مطابق با استاندارد ملی هستند، که شامل دربهای وارداتی و تولید داخلی میشود.
تست درب ضد حریق و تاییدیه آتش نشانی
دربهای خروج اضطراری ضد حریق باید بر اساس استانداردهای تایید آتش نشانی و مرکز تحقیقات ایران یا اداره استاندارد ایران طراحی و ساخته شوند. نمیتوان بر اساس سلیقه کارفرما، استاندارد ساخت و مواد را تغییر داد. در تولید درب ضد حریق با تایید آتش نشانی، از دستگیره آنتی متر، جک هیدرولیک و لولای فنری استفاده میشود. برندهایی مانند DAF، کاله ترکیه و D&D از جمله معتبرترین تولیدکنندگان یراق آلات دربهای ضد حریق هستند. وزن معمولی این دربها حدود ۱۰۰ کیلوگرم است.
برای تست دربهای ضد حریق، سازمان آتش نشانی آنها را در کورههای خاص قرار میدهد و زمانی که درب مقاومت خود را در برابر حرارت نشان میدهد، آن را ثبت میکند. زمان مقاومت دربهای ضد حریق در برابر آتش بسته به قوانین و مقررات شهرداریها در هر شهر ممکن است متفاوت باشد. اما از طریق تاییدیههایی مانند EFECTIS، LPCB انگلستان، VDS آلمان و UL آمریکا میتوانید اطمینان حاصل کنید که دربهای خروج اضطراری دارای استانداردهای معتبر هستند.
نکات مهم در هنگام خرید درب ضد حریق و درب خروج اضطراری
هنگام خرید درب ضد حریق، به موارد زیر توجه کنید:
اطمینان از داشتن گواهینامههای فنی از مراکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تایید آتش نشانی و گواهی بینالمللی UL.
دریافت گواهی اصالت کالا پس از نصب درب ضد حریق.
مطمئن شدن از استفاده از رنگ پودری الکترواستاتیکی برای رنگ درب.
داشتن نوار دود بند و لاستیک درزگیر نسوز.
وجود جک آرام بند برای باز و بسته شدن خودکار و خروج اضطراری.
امکان تغییر بخشهایی از درب براساس سلیقه مشتری، مانند رنگ، دستگیره، و ابعاد.
انتخاب نحوه بازشو درب بهطوری که در زمان خروج افراد هیچ مزاحمتی ایجاد نشود.
استفاده از اسکلت U شکل طولی عمودی و نصب لولای استوانهای استاندارد ضد حریق.
مشخص کردن موقعیت دربهای خروج اضطراری و درب ضد حریق در نقشه، همچنین نصب علائم مشخص برای هدایت افراد به دربهای خروج اضطراری.
اطمینان از آسانی بازکردن درب ضد حریق حتی برای افراد مسن یا کمتوان.
نصب درب خروج اضطراری ضد حریق توسط متخصصان مجرب.
قیمت درب ضد حریق
قیمت درب ضد سرقت توسط عوامل مختلف تعیین میشود، این عوامل عبارتند از:
جنس و مواد استفاده شده: نوع و کیفیت موادی که برای ساخت درب استفاده میشود تأثیر زیادی در قیمت آن دارد.
ضخامت و ساختار درب: ضخامت و ساختار درب نیز قیمت را تحت تأثیر قرار میدهد. درهایی با ساختار قویتر و ضخامت بیشتر معمولاً قیمت بالاتری دارند.
ابعاد و اندازه: ابعاد و اندازه درب نیز به قیمت آن تأثیر میگذارد. دربهای بزرگتر و با ابعاد خاص ممکن است قیمت بیشتری داشته باشند.
ویژگیهای امنیتی: ویژگیهای امنیتی مانند قفلهای پیچ و مهره، سیستمهای قفل الکترونیکی و … نیز به قیمت درب ضد سرقت افزوده میشود.
طراحی و زیبایی: طراحی و ظاهر زیبا و متناسب با سلیقههای مختلف نیز میتواند قیمت را تحت تأثیر قرار دهد.
استانداردها و گواهینامهها: داشتن استانداردهای امنیتی و گواهینامههای معتبر میتواند به اعتبار و قیمت درب کمک کند.
به طور کلی، هر چه درب ضد سرقت با ویژگیهای بیشتر و مواد با کیفیتتر ساخته شود، قیمت آن بیشتر خواهد بود.