نصب و اجرای سیستم آتش نشانی مه پاش برای مراکز داده و مخابرات

سیستم آتش نشانی مه پاش برای خاموش کردن یا کنترل آتش از قطرات بسیار کوچک آب استفاده می‌کنند. این قطرات ریز، به دلیل اینکه بیشتر از آب معمولی اثر خنک‌کنندگی دارند و به خوبی اکسیژن را جابجا می‌کنند، در کنترل آتش مؤثر هستند. همچنین، به دلیل اینکه این سیستم‌ها آب کمتری مصرف می‌کنند و لوله‌کشی آن‌ها کوچکتر از سیستم‌های معمولی آب‌افشان (اسپرینکلر) است، آسیب به تجهیزات کاهش می‌یابد و تأثیرات زیست‌محیطی کمتری دارند.

در این مقاله، اصول اولیه سیستم‌های مه‌پاش بررسی شده تا به شما کمک کند تا این سیستم‌ها را به عنوان یک گزینه برای طراحی سیستم‌های حفاظتی در برابر آتش در نظر بگیرید.

در سیستم آتش نشانی مه پاش، اندازه قطرات آب می‌تواند از 1000 میکرون تا 10 میکرون متفاوت باشد. قطرات کوچکتر، به دلیل اینکه نیاز به آب کمتری دارند و سریع‌تر تبخیر می‌شوند، به طور مؤثرتری می‌توانند سطح اکسیژن را کاهش دهند و به خاموش کردن آتش‌های واضح و پنهان کمک کنند.

معایب و مزایای سیستم اطفاء حریق مه پاش (Water Mist)

هر نوع سیستم اطفاء حریق مزایا و معایب خاص خود را دارد و همه آنها برای هر نوع حریق یا کاربری مناسب نیستند. برای مثال، نمی‌توان از سیستم‌های آب افشان معمولی برای خاموش کردن آتش در یک دیتاسنتر استفاده کرد، یا از سیستم‌های اطفاء گازی برای آتش‌سوزی در مخازن بزرگ سوخت بهره برد. انتخاب سیستم مناسب باید بر اساس تجربه و نیازهای خاص هر مکان انجام شود. در جدول زیر، مزایا و معایب سیستم‌های مه‌پاش به طور خلاصه نمایش داده شده است.

سیستم آتش نشانی مه پاش مدت‌هاست که در کاربردهای خاص، مثل دکل‌های نفتی و کشتی‌های بزرگ، استفاده می‌شوند. از اواسط دهه 1990، این سیستم‌ها به‌ویژه پس از کاهش استفاده از سیستم‌های اتوماتیک با گاز هالون، به گزینه‌ای مؤثر برای خاموش کردن آتش تبدیل شدند. سیستم‌های مه‌پاش به ویژه برای مکان‌هایی که امکان ذخیره یا تخلیه آب محدود است، و در موارد خاص دیگر، کاربرد دارند.

سیستم آتش نشانی مه پاش برای مکان‌های خاصی که نیاز به کنترل آتش دارند، بسیار مفید هستند. این مکان‌ها شامل:

– فضاهای صنعتی با ماشین‌آلات الکتریکی و مکانیکی
– توربین‌های احتراق در صنعت تولید برق
– اجاق‌ها و کوره‌های گازی صنعتی
– اتاق‌های دیتاسنتر با کف یا سقف کاذب
– اتاق‌های پردازش داده‌ها
– هودهای تخلیه گازها و بخار شیمیایی
– دستگاه‌های برش و پرس‌های پیوسته چوب
– کابین و راهروهای کشتی‌های مسافربری
– تونل‌های جاده‌ای و تاسیسات مرتبط با آن
– تونل‌های کابل

کاربردهای مختلف سیستم مه پاش

سیستم آتش نشانی مه پاش برای محافظت از ساختمان‌ها و تأسیسات به چند روش مختلف استفاده می‌شوند که مشابه سیستم‌های اطفاء اتوماتیک با گازهای خنثی هستند. این دو نوع سیستم در نحوه مقابله با آتش شباهت‌های زیادی دارند.

۱. تخلیه محلی
این روش برای محافظت از یک منطقه خاص یا شیء با ارزش استفاده می‌شود. مثلاً ممکن است از این سیستم برای محافظت از یک دستگاه درون یک محفظه بزرگ استفاده شود. در این نوع سیستم، مه آب مستقیماً روی شیء مورد نظر پاشیده می‌شود و کل فضا ممکن است با مه آب پر نشود.

۲. تخلیه کامل
این سیستم برای محافظت از کل فضای یک منطقه طراحی شده است. نازل‌های مه‌پاش به صورت شبکه‌ای در لوله‌ها قرار می‌گیرند تا مه آب به طور یکنواخت در تمام حجم فضا پخش شود و از تمام نقاط آن در برابر آتش محافظت کند.

تخلیه منطقه‌ای

این نوع سیستم برای پاشش مه آب در بخش‌های خاصی از یک فضا طراحی شده است تا آتش را در همان بخش کنترل کند. این روش زمانی استفاده می‌شود که مقدار آب مورد نیاز برای پوشش کامل یک فضا بیش از ظرفیت موجود باشد.

برای اینکه این سیستم به درستی عمل کند، باید یک سیستم تشخیص آتش (Fire Detection System) نصب شود که بتواند مکان دقیق آتش را شناسایی کند. با استفاده از این سیستم، مه آب تنها در منطقه‌ای که آتش در آنجا شناسایی شده، پاشیده می‌شود.

سیستم‌های مه پاش برای کاربری های مختلف

در این روش، سیستم مه پاش مانند یک سیستم آب افشان معمولی نصب می‌شود و در تمام یا بخشی از ساختمان قرار می‌گیرد. این سیستم از نازل‌های خودکار برای کنترل و خاموش کردن آتش استفاده می‌کند. وقتی که آتش شروع به شعله‌ور شدن کند و حرارت به نازل‌ها برسد، نازل‌ها به سرعت فعال شده و مه آب را در محل پاشش می‌کنند.

سیستم پیشرفته مهپاش جهت ضدعفونی معابر شهری

این خودروها قادرند با سرعت بالا حرکت کنند و در طول مسیر، مخزن آب خود را به سرعت دوباره پر کنند، بدون نگرانی از کمبود آب، زیرا ظرفیت مخزن آن‌ها ۱۰ هزار لیتر است. با طراحی و نصب نازل‌های مخصوص، تمام مناطق تحت پوشش قرار می‌گیرد و هیچ نقطه‌ای بدون پوشش نمی‌ماند.

در کشورهای پیشرفته، این نوع عملیات با دستگاه‌های پیشرفته انجام می‌شود، اما در کشور ما، به جز کلانشهرها، این کار با دستگاه‌های ضعیف‌تر و توسط افراد انجام می‌شود که باعث هدررفت زمان و نیاز به نیروی انسانی زیاد و در نتیجه کارایی پایین می‌شود.

لطفاً به نکات زیر توجه کنید:

۱. از تردد غیرضروری در شهر خودداری کنید.
۲. از توقف و پارک خودرو در مسیرهای اصلی خودداری کنید.
۳. تا حد امکان در خانه بمانید.

انواع نازل در سیستم های مه پاش

انواع مختلفی از نازل‌ها برای سیستم‌های مه پاش وجود دارد:

– خودکار (Automatic): این نازل‌ها به‌طور مستقل عمل می‌کنند و با استفاده از یک حسگر یا محرک حرارتی که در خود نازل تعبیه شده است، کار می‌کنند. این حسگر به محض تشخیص حرارت، نازل را فعال می‌کند.

غیر اتوماتیک (Non-automatic)

این نازل‌ها دارای حسگرهای جداگانه یا عناصر حساس به حرارت نیستند و در سیستم‌های سیلابی (Deluge System) که نازل‌ها همیشه باز هستند، استفاده می‌شوند. به این ترتیب، هنگامی که سیستم فعال می‌شود، مه آب به‌طور یکنواخت در تمام نازل‌ها پخش می‌شود.

چند منظوره (Multifunctional)

این نازل‌ها می‌توانند هم به‌صورت اتوماتیک و هم به‌صورت دستی کار کنند. برای فعال کردن این نازل‌ها، می‌توان از یک سیستم داخلی تشخیص و فعال‌سازی استفاده کرد، یا اینکه با یک وسیله فعال‌سازی خارجی مستقل، نازل را روشن کرد.

خودکار با کارکرد الکترونیکی (Electronically-operated automatic)

این نازل‌ها معمولاً بسته هستند و فقط با دریافت فرمان الکتریکی از سیستم کنترل آتش، باز می‌شوند و کار می‌کنند.

انواع سیستم

سیستم آتش نشانی مه پاش انواع مختلفی دارند که مشابه با سیستم‌های آب افشان (اسپرینکلر) هستند. در این ویدئو، تست و نمایش چند نوع مختلف از سیستم‌های مه پاش برای کاربردهای مختلف ارائه می‌شود.

سیستم سیلابی (Deluge System)

در یک سیستم آتش نشانی مه پاش، نازل‌های مه پاش که همیشه باز هستند به شبکه لوله‌کشی متصل می‌شوند. این سیستم آب را مستقیماً از منبع (یا منابع) آب دریافت می‌کند و با کمک یک شیر که به سیستم اعلام حریق متصل است، کنترل می‌شود. این سیستم اعلام حریق در همان ناحیه نصب شده است.

سیستم تر (Wet Pipe System)

در این سیستم مه پاش، نازل‌های خودکار به یک شبکه لوله‌کشی متصل هستند که به منبع آب وصل می‌شود. وقتی آتش سوزی اتفاق می‌افتد و حرارت به نازل‌ها می‌رسد، این نازل‌ها بلافاصله آب را تخلیه می‌کنند.

سیستم های پیش عمل کننده (Pre-action Systems)

در این سیستم آتش نشانی مه پاش، نازل‌های خودکار به یک شبکه لوله‌کشی متصل هستند که ممکن است تحت فشار هوا باشد یا نباشد. این سیستم همراه با یک سیستم تشخیص حریق نصب شده است. وقتی سیستم تشخیص حریق فعال می‌شود، شیر اصلی باز می‌شود و آب به لوله‌ها وارد می‌شود. سپس آب از طریق نازل‌هایی که در محل آتش سوزی باز شده‌اند، تخلیه می‌شود.

سیستم های لوله خشک (Dry Pipe Systems)

در این سیستم آتش نشانی مه پاش، نازل‌های خودکار به شبکه لوله‌کشی متصل هستند که در آن هوا، نیتروژن، یا گاز بی‌اثر تحت فشار وجود دارد. وقتی یک نازل خودکار فعال می‌شود، این فشار به شیر اصلی سیستم خشک اجازه می‌دهد باز شود. سپس آب وارد لوله‌ها می‌شود و از نازل‌ها خارج می‌شود. این سیستم برای مکان‌هایی که ممکن است آب لوله‌ها یخ بزند، به کار می‌رود و به جای سیستم‌های معمولی که همیشه با آب پر هستند، استفاده می‌شود.

در حالی که سیستم آتش نشانی مه پاش هنوز به اندازه سیستم‌های آب افشان سنتی استفاده نمی‌شوند، اما مزایای زیادی دارند که استفاده از آن‌ها را در بسیاری از موارد منطقی می‌کند. برای آشنایی با الزامات سیستم‌های مه پاش، می‌توانید به استاندارد NFPA 750، که به سیستم‌های حفاظت در برابر حریق مه پاش اختصاص دارد، مراجعه کنید. همچنین برای اطلاعات بیشتر درباره این سیستم‌ها، کتاب راهنمای NFPA (NFPA Fire Protection Handbook)، فصل 16-8، مفید خواهد بود.