سیستم اعلام حریق چیست و چگونه کار می کند

سیستم اعلام حریق مجموعه‌ای از تجهیزات است که شامل حسگرهای دود، حرارت، شعله و گاز می‌شود. این سیستم‌ها برای تشخیص زودهنگام حریق و هشدار دادن به افراد با استفاده از آژیرها و چراغ‌های چشمک‌زن طراحی شده‌اند. سیستم اعلام حریق در ساختمان‌ها و مکان‌های مسکونی و صنعتی به کار می‌رود تا از جان و مال افراد محافظت کند.

آتش‌سوزی یکی از خطرناک‌ترین حوادثی است که ممکن است رخ دهد. آتش در برخی مواقع مفید است، اما اگر کنترل نشود، می‌تواند به جان و مال افراد آسیب جدی برساند و خطرناک باشد. دود ناشی از آتش نیز محیط را سمی و مضر می‌کند. تشخیص سریع آتش‌سوزی و کنترل آن می‌تواند هر سال جان هزاران نفر را نجات دهد و از خسارات جدی مالی جلوگیری کند.

در گذشته، قبل از اختراع سیستم‌های اعلام حریق، مردم از روش‌هایی مانند زنگ کلیساها برای هشدار دادن درباره آتش‌سوزی استفاده می‌کردند. با اختراع تلگراف در سال ۱۸۴۷، اولین سیستم اعلام حریق به وجود آمد که اطلاعات مربوط به حریق را مستقیماً به ایستگاه‌های آتش‌نشانی ارسال می‌کرد.

در این مقاله می‌خواهیم انواع سیستم‌های اعلام حریق خودکار و سنتی را بررسی کنیم.

شاید برایتان جالب باشد که “اعلان حریق” و “اعلام حریق” چه تفاوتی دارند. سیستم “اعلان حریق” سیستمی است که آتش را شناسایی و آشکار می‌کند. از طرف دیگر، سیستم “اعلام حریق” اطلاعات را از دستگاه‌های شناسایی آتش جمع‌آوری کرده و به شما هشدار می‌دهد. به‌عبارتی، دستگاه‌هایی مثل دتکتور دود یا دتکتور حرارتی، سیستم‌های اعلان حریق هستند و دستگاه‌هایی مانند آژیرها و چراغ‌های چشمک‌زن، که وقوع آتش را اعلام می‌کنند، وسایل اعلام حریق نامیده می‌شوند. با ترکیب این دو نوع دستگاه، یک سیستم اعلام حریق کامل ایجاد می‌شود. هدف از سیستم اتوماتیک اعلام حریق، شناسایی سریع حادثه، هشدار به کنترل پنل و مسئولین، و اطلاع‌رسانی به ساکنان برای انجام اقدامات لازم است.

سیستم اعلام حریق

سیستم اعلام حریق برای این طراحی شده است که در مواقع اضطراری به ما هشدار دهد تا بتوانیم خودمان، کارکنان و عموم مردم را از خطرات آتش‌سوزی حفظ کنیم. این سیستم‌ها در دفاتر، کارخانه‌ها و ساختمان‌های عمومی نصب می‌شوند، اما بسیاری از مردم تا زمانی که واقعاً به آن نیاز نداشته باشند، به آنها توجهی نمی‌کنند. بهتر است که با سیستم اعلام حریق آشنا شویم و حتی به کودکان و افرادی که آشنایی کافی ندارند، آموزش دهیم.

چه در حال ساخت یک خانه باشید و بخواهید بیشتر درباره سیستم اعلام حریق بدانید و چه به عنوان یک فرد معمولی، دانستن اهمیت این سیستم ضروری است. آتش‌سوزی‌هایی که باعث سوختگی‌های جدی و غیرقابل جبران می‌شوند، بسیار ناراحت‌کننده هستند. بنابراین، استفاده از سیستم اعلام حریق در خانه‌ها و ساختمان‌های بزرگ و پررفت‌وآمد بسیار مهم است.

کاربردهای سیستم اعلام حریق

سیستم اعلان حریق در همه ساختمان‌ها، انبارها، سوله‌ها و… استفاده می‌شود. این سیستم در درجه اول برای نجات جان و حفظ سلامتی افراد و سپس برای حفاظت از دارایی‌ها کاربرد دارد. برخی آتش‌سوزی‌ها می‌توانند باعث ورشکستگی و از بین رفتن سرمایه شوند. از آنجا که خاموش کردن آتش در مراحل اولیه بسیار ساده‌تر است و خسارت کمتری به همراه دارد، استفاده از سیستم اعلام حریق در صنایع مختلف مثل پوشاک، کاغذ و کارخانه‌های مواد شیمیایی اهمیت زیادی دارد.

انواع سیستم‌های اعلام حریق

سیستم‌های اعلام حریق به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند.

1. دستی

۲. اتوماتیک

در سیستم‌های سنتی اعلام حریق، وقتی کسی آتش را می‌دید، باید دکمه‌ای را فشار می‌داد تا آژیر به صدا درآید و به دیگران هشدار دهد. مشکل این روش این بود که اگر کسی در محل نبود، اعلام حریق انجام نمی‌شد. همچنین بعد از شنیدن صدای آژیر، مردم باید ساختمان را تخلیه می‌کردند بدون اینکه بدانند آتش در کدام بخش ساختمان است.

اما در سیستم اعلام حریق اتوماتیک، همه چیز به صورت خودکار انجام می‌شود. این سیستم سیگنالی از راه دور دارد که به طور خودکار آژیرها را به صدا درمی‌آورد و اطلاعات را به ایستگاه مرکزی آتش‌نشانی ارسال می‌کند. این سیستم دارای بخش‌هایی به نام زون‌ها است که محل دقیق آتش‌سوزی را نشان می‌دهند و به کنترل و اطلاع‌رسانی کمک می‌کنند.

سیستم اعلام حریق اتوماتیک معمولی

در این سیستم، ساختمان به بخش‌های مختلف یا زون‌ها تقسیم می‌شود. در هر زون، تعدادی دتکتور، شستی و آژیر نصب می‌شود که همه به سیستم اعلام حریق متصل هستند. وقتی در یک بخش از ساختمان آتش‌سوزی رخ دهد، ابتدا زنگ هشدار همان بخش به صدا درمی‌آید. اگر سیگنال قطع نشود، آژیر کل سیستم اعلام حریق فعال می‌شود.

این سیستم بدون سیم است و بسیاری از مردم از آن استفاده می‌کنند. این سیستم سیگنال‌ها را از طریق فرکانس رادیویی و با استفاده از ردیاب‌ها به صفحه کنترل می‌فرستد. بیشتر در مکان‌هایی استفاده می‌شود که سیم‌کشی مشکل است یا دسترسی به همه نقاط آن سخت است.

سیستم اعلام حریق اتوماتیک آدرس پذیر

در این سیستم، همه اجزای سامانه اعلام حریق با یک کد یا آدرس مشخص می‌شوند و کنترل پنل می‌تواند محل آتش‌سوزی را با استفاده از همین کد یا آدرس شناسایی کند. به این ترتیب، محل شروع آتش‌سوزی به سرعت شناسایی می‌شود. سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر کیفیت فنی بالاتری دارد.در این نوع سیستم، چندین آشکارساز حریق وجود دارد که به یک صفحه کنترل متصل شده‌اند. هر دستگاه یک آدرس خاص دارد تا بتواند مکان حریق را مشخص کند. این سیستم معمولاً به نام “سیستم اعلام حریق هوشمند” شناخته می‌شود.

سیستم‌های اعلام حریق بی‌سیم

سیستم‌های اعلام حریق بی‌سیم یک جایگزین موثر برای سیستم‌های سنتی سیمی هستند. این سیستم‌ها از ارتباطات ایمن برای اتصال سنسورها و دستگاه‌ها به کنترلرها استفاده می‌کنند. سامانه اعلام حریق بی‌سیم، که مزایای منحصربه‌فرد زیادی دارد، یک سیستم کاملاً هوشمند برای شناسایی آتش است و نیازی به کابل‌کشی ندارد. این سیستم بدون سیم است و از تکنولوژی رادیویی استفاده می‌کند تا اطلاعات را ارسال کند. این سیستم را معمولاً در مکان‌هایی استفاده می‌کنند که سیم‌کشی سخت یا غیرممکن است و نیاز به پوشش گسترده دارند.

نحوه عملکرد سیستم اعلام حریق

در سیستم اعلان حریق، هشدارها به دو روش اتوماتیک و دستی فعال می‌شوند. در روش اتوماتیک، وقتی دتکتورها دود، شعله، گاز یا حرارت ناشی از حریق را کشف می‌کنند، اطلاعات به کنترل پنل سیستم فرستاده می‌شود و سیستم به ساکنان و افراد حاضر اعلام می‌کند که حریق رخ داده است. در روش دستی، برای فعال کردن سیستم اعلان حریق، باید اپراتور از دکمه یا اهرم اعلام حریق در نقاط معینی استفاده کند.

اجزای سیستم اعلام حریق

سیستم اعلام حریق غیر اتوماتیک شامل تعدادی شستی، زنگ و آژیر است که در نقاط مختلف به یک منبع مشترک یا مستقل متصل می‌شوند. شستی‌ها در حالت معمولی باز هستند و جریان از آنها عبور نمی‌کند. اما اگر یکی از شستی‌ها بسته شود، جریان مدار برقرار می‌شود و آژیر سیستم اعلام حریق به صدا درخواهد آمد. در سیستم اعلام حریق اتوماتیک، علاوه بر این تجهیزات، تعدادی دتکتور نیز وجود دارد که توسط پنل مرکزی کنترل می‌شوند. در این سیستم‌ها همچنین امکان اعلام دستی وجود دارد. یک سیستم اعلام حریق اتوماتیک معمولاً از این اجزا تشکیل شده است.

• شستی اعلام (call point):

شستی‌های اعلان حریق وقتی که تلق‌های روی در در مواقع اضطراری شکسته می‌شوند، فشار داده می‌شوند و آژیرهای سیستم اعلام حریق در زمان بسیار کوتاهی، به طور معمول حدود ۲ ثانیه، فعال می‌شوند. این شستی‌ها در مسیرهای خروج و پله‌ها که معمولاً به مکان‌های ایمن می‌رسد، نصب می‌شوند. معمولاً این شستی‌ها در ارتفاعی حدود ۱ متر و ۲۵ سانتی‌متر از زمین نصب می‌شوند و رنگ و موقعیتشان طوری است که به‌راحتی مشاهده شوند.

• وسایل هشداردهنده:

• کاشف‌ها یا دتکتورها:

در سیستم اعلام حریق، دو نوع دتکتور وجود دارد: دتکتور حرارتی و دتکتور دود.

1. دتکتور حرارتی: این دتکتور در محیط‌های با دمای ثابت خوب کار می‌کند. زمانی که دما بیشتر از حد تعیین‌شده می‌شود، آژیر خطر فعال می‌شود. ممکن است دتکتورهای حرارتی بر اساس نرخ تغییر دما هم عمل کنند.
2. دتکتور دود: این دتکتورها به دو دسته یونیزاسیونی و اپتیکال (یا نوری) تقسیم می‌شوند. دتکتورهای دود یونیزه، ذرات دود را تشخیص می‌دهند و در صورت شناسایی آن‌ها، آژیر فعال می‌شود. دتکتورهای دود نوری نیز با جذب نور توسط ذرات دود فعال می‌شوند.
3. دتکتور گاز: این آشکارساز، نشت گاز را تشخیص می‌دهد. ممکن است از دتکتورهای مونوکسید کربن استفاده شود که حساسیت بیشتری نسبت به مونوکسید کربن دارند.
4. دتکتورهای ترکیبی: این دتکتورها از چندین سنسور مختلف برای تشخیص حریق استفاده می‌کنند، مانند سنسورهای نوری و حرارتی.

دتکتورها می‌توانند به صورت خطی یا نقطه‌ای عمل کنند، که در نواحی مختلفی از ساختمان نصب می‌شوند تا حریق را تشخیص دهند.

• دستگاه کنترل مرکزی:

یکی از بخش‌های مهم سیستم اعلام حریق، تابلو کنترل مرکزی است. در این تابلو، اطلاعات از تمامی دتکتورها و سنسورها جمع‌آوری شده و پردازش می‌شود. سپس اعلام حریق و اقدامات لازم اتخاذ می‌شود. این تابلو باید حداقل این ویژگی‌ها را داشته باشد:

1. جمع‌آوری داده‌ها: تمام اطلاعات از سنسورها و دتکتورها باید در این تابلو جمع‌آوری شود.
2. پردازش اطلاعات: اطلاعات جمع‌آوری شده باید تحلیل شده و به داده‌های مفید برای اعلام حریق تبدیل شود.
3. مدیریت خطر: سیستم باید قابلیت تشخیص و مدیریت خطرات حریق را داشته باشد و در صورت لزوم، آگاهی بدهد.
4. خروجی مناسب: اطلاعات مهم و اعلام حریق باید به صورت مناسب و قابل فهم از تابلو کنترل مرکزی خارج شود تا اقدامات لازم انجام شود.

اگر آتش در هر بخشی از ساختمان رخ داده باشد، دستگاه کنترل مرکزی سیستم اعلام حریق باید موقعیت دقیق حریق را تشخیص داده و بر اساس برنامه‌ای که قبلاً تعیین شده، صدای آژیر یا چشمک‌زن‌ها را فعال کند. برخی از دستگاه‌های پیشرفته می‌توانند به صورت خودکار با آتش‌نشانی تماس بگیرند و یا سیستم اطفاء حریق را روشن کنند.

برای تشخیص وجود هر گونه مشکل در بخش‌های مختلف سیستم، دستگاه کنترل مرکزی باید مجهز به یک چراغ LED سبز رنگ باشد که نشان‌دهنده سلامت دستگاه و آماده به کار بودن آن است.

در صورت قطع برق شهر، استفاده از باتری مناسب در داخل دستگاه کنترل مرکزی بسیار اهمیت دارد تا سیستم اعلام حریق در این شرایط هم کارایی لازم را داشته باشد.

پس از پایان هر حریق یا رفع هر گونه مشکل، دستگاه کنترل مرکزی باید مجهز به یک شستی مخصوص برای راه‌اندازی مجدد سیستم باشد.

داخل دستگاه کنترل مرکزی، یک دکمه جهت قطع صدای آژیر وجود دارد تا در صورت لزوم بتوان صدای آژیرها را قطع کرد.

در صورت نیاز به حذف یک یا چند زون از سیستم اعلام حریق، دستگاه کنترل مرکزی باید دارای یک شستی مخصوص برای قطع یا خارج کردن مدار زون مربوطه باشد.

• محل نصب کنترل پنل سیستم اعلام حریق

کنترل پنل سیستم اعلام حریق در جایی نصب می‌شود که دارای سیستم روشنایی اضطراری باشد. این مکان‌ها معمولاً شامل اتاق نگهبانی، مرکز اطلاعات هتل‌ها و اتاق کنترل در پروژه‌های صنعتی یا تجاری است. هدف از نصب کنترل پنل در این مکان‌ها، کاهش احتمال حریق و اطمینان از رسیدن سریع نیروهای امداد به محل حادثه است.

نقشه‌های ساختمان و سیستم اعلام حریق باید در محل نصب کنترل پنل نگهداری شوند تا نیروهای آتش‌نشانی به راحتی به این اطلاعات دسترسی داشته باشند و بتوانند اقدامات لازم را برای مدیریت حریق انجام دهند.

همچنین، در طراحی و نصب سیستم اعلام حریق، برای رفع مشکلات اتصال کوتاه در سیستم، قطعه‌ای به نام جدا کننده اتصال کوتاه استفاده می‌شود. این قطعه باعث جدا شدن لوپ‌های مختلف سیستم در صورت بروز اتصال کوتاه می‌شود و از از کار افتادن سیستم جلوگیری می‌کند.

در نهایت، سیستم‌های اعلام حریق باید دارای منبع تغذیه اضطراری و باتری باشند تا در صورت قطع برق، عملکرد صحیح آنها تضمین شود.

• جدا کننده اتصال کوتاه

جدا کننده اتصال کوتاه یک قطعه است که برای رفع مشکلاتی که در سیستم اعلام حریق به دلیل ایجاد اتصال کوتاه ایجاد می‌شود، طراحی شده است. وقتی که یک اتصال کوتاه در هر لوپی از تجهیزات سیستم اعلام حریق ایجاد می‌شود، سیستم ممکن است از کار بیفتد. بنابراین، در طراحی و نصب سیستم اعلام حریق، برای هر زون و هر لوپ باید یک جدا کننده اتصال کوتاه در نظر گرفته شود. بر اساس استاندارد NFPA72، اگر اتصال کوتاه در یک لوپ رخ دهد، نباید بیش از یک زون از مدار خارج شود.

• منبع تغذیه

منبع تغذیه نیز یک قسمت مهم از سیستم‌های اعلام حریق است. این سیستم‌ها باید دارای یک سیستم برق اضطراری و باتری باشند تا در صورتی که برق ساختمان قطع شود، همچنان فعال باقی بمانند و از کارایی آنها اطمینان حاصل شود.

زون‌بندی در سیستم اعلام حریق:

در ساختمان‌های بزرگ که یافتن محل حریق به سادگی امکان‌پذیر نیست، آنها را به مناطق مختلف تقسیم می‌کنند. در انتخاب مناطق ساختمان، عواملی مثل سهولت شناسایی منطقه، دسترسی، ابعاد فضا و امکان تمرکز نیروها در منطقه مورد نظر و عوامل جداکننده مثل دیوارها را در نظر می‌گیرند.

سیستم اعلام حریق شامل تجهیزاتی مثل دتکتورهای دود، حرارت، شعله و گاز است که برای تشخیص حریق و هشدار دادن از طریق آژیرها و فلاشرها استفاده می‌شود.

این سیستم‌ها به طور گسترده در ساختمان‌ها، اماکن مسکونی و صنعتی استفاده می‌شوند تا از جان و مال افراد محافظت کنند.

هر سیستم دارای اجزای مختلفی است که با یکدیگر در ارتباط و تعامل هستند. این اجزا شامل ورودی‌ها، خروجی‌ها و پردازش‌های مختلفی است.

سیم کشی سیستم اعلام حریق

به طور کلی، برای نصب آژیرها و دتکتورها در ساختمان‌ها از کابل‌های دو رشته استفاده می‌شود. اما در ساختمان‌هایی که از ریموت LED استفاده می‌شود، از کابل‌های سه رشته با سطح مقطع ۱٫۵ یا ۲٫۵ میلیمتر مربع استفاده می‌شود. اگر طول کابل در هر زون کمتر از ۱۰۰۰ متر باشد، از کابل با مقطع ۱٫۵ میلیمتر مربع استفاده می‌شود.

در مکان‌هایی که احتمال آسیب دیدن کابل‌ها از طریق ضربه یا فشار حیوانات وجود دارد، باید کابل‌ها را مکانیکی حفاظت کرد. برای حفاظت از کابل‌های آژیرها و چراغ‌ها، آن‌ها را در دیوار زیر حداقل ۱۲ میلیمتر گچ به صورت توکار قرار داد.

نوع کابل سیگنال بستگی به مکان عبور کابل دارد. اگر کابل از مناطق با نویز زیاد عبور کند، مانند منطقه کابل‌های برق یا مخابرات، از کابل شیلد دار استفاده می‌شود، و در غیر این صورت از کابل معمولی استفاده می‌شود. کابل سیگنال روکار یا داخل لوله باید قابلیت تحمل حریق را داشته باشد.

بعد از کشیدن سیم‌ها، دتکتورها، شاسی‌ها، و آژیرها را نصب می‌کنیم. نصب این تجهیزات باید طبق استانداردهای BS 5839 برای سیستم اعلام حریق و BS 6207 برای کابل‌کشی انجام شود.

برای شروع، ابتدا پایه‌های دتکتورها را با پیچ و رولپلاک به سقف محکم می‌کنیم. سپس سیم‌بندی را طبق نقشه‌ای که از سازنده دریافت کرده‌ایم، به پایه دتکتور متصل می‌کنیم. در انتها، هد دتکتور را، که ممکن است از نوع دودی یا حرارتی باشد، طبق نقشه روی پایه می‌بندیم.

سیم بندی پایه دتکتور اعلام حریق سنس :

دتکتورهای اعلام حریق دو پایه دارند: مثبت و منفی. در هر مدار یا زون، می‌توان از دتکتور حرارتی، دودی و شاسی استفاده کرد، و این ترکیب را می‌توان در هر قسمت مدار، اول، وسط و آخر مدار، قرار داد.

سیم کشی دتکتورهای اعلام حریق به صورت موازی انجام می‌شود و دتکتورها باید پشت سر هم قرار گیرند و هیچ انشعابی در مدار نباید باشد. عنصر انتهای خط EOL را روی پایه آخرین دتکتور یا شاسی نصب می‌کنیم.

تعداد دتکتورهای دودی و حرارتی در هر زون باید طبق استاندارد BS حداکثر ۳۲ عدد باشد. اما برای تعیین تعداد دقیق دتکتورها در هر زون، به دفترچه راهنمای کمپانی مراجعه کنید. اما تعداد شاسی در هر زون هیچ محدودیتی ندارد.

سیم کشی شستی‌های اعلام حریق در سیستم‌های متعارف و آدرس‌پذیر تقریباً مشابه است. در هر دو سیستم، دو سیم وارد شستی و دو سیم دیگر از آن خارج می‌شود. رعایت پلاریته مثبت و منفی ضروری نیست و سربندی سیم‌های ورودی و خروجی بر روی ترمینال‌های داخل شستی، باید مطابق دستورالعمل سازنده انجام شود.

برای اطمینان حاصل کردن، هر شستی اعلام حریق باید به یک مقاومت با مقدار ۴۷۰ اهم متصل شود. اگر این مقدار مقاومت وجود نداشته باشد، نشانگری که اشکال در مدار اتصال کوتاه را نشان می‌دهد، روشن خواهد شد. در شستی‌های اعلام حریق آریاک، این مقاومت به طور پیش‌فرض تعبیه شده است.

آژیرهای سیستم اعلام حریق دارای دو سر، یکی مثبت و دیگری منفی هستند. مدار آژیرها مانند دتکتورها موازی است و در آخرین آژیر عنصر انتهای خط را نصب می‌کنیم. هیچگاه نباید در مدار آژیرها انشعاب گرفته شود. سپس با استفاده از اهم‌متر مدار آژیرها را بررسی می‌کنیم، به‌طوری که مقدار مقاومت انتهای خط را روی دو سر سیم در ابتدای مسیر آژیرها داشته باشیم.

پس از انجام تمامی کارهای ساختمانی و برداشتن گرد و غبار، کنترل پنل مرکزی را در جای مشخص شده نصب می‌کنیم و پوشش روی دتکتورها را از روی آنها برمی‌داریم.

پنل اعلام حریق باید در مکانی قرار گیرد که به راحتی قابل رویت باشد، معمولاً در ورودی‌های اصلی یا مسیرهایی که آتش‌نشانان وارد شوند.

این پنل باید توسط یک دتکتور که به سقف نصب شده و دقیقاً بالای آن قرار دارد، محافظت شود و یک آژیر اصلی در کنار آن وجود داشته باشد.

سپس بعد از اطمینان از سالم بودن مدار دتکتورها و آژیرها، سیم‌های آنها را با توجه به پلاریته مثبت و منفی در محل مربوطه در کنترل پنل اعلام حریق متصل می‌کنیم.

وقتی اطمینان حاصل شد که تمام اتصالات سیم‌ها محکم و عایق‌گذاری شده‌اند، باطری‌ها را در داخل دستگاه قرار داده و سیم آنها را به آن وصل کنید. سپس برق دستگاه را هم وصل کنید و سیم ارت (اتصال زمین) را به بدنه فلزی پانل وصل کنید. حال می‌توانید دستگاه را به طور کامل تست کنید.

باید از باطری‌های مرغوب و با شارژ کامل استفاده کنید. باطری‌های نامرغوب حتی اگر شارژ شوند، ممکن است باعث اشکالات شود. لازم است در زمانهای معینی سیستم را بازدید کرده و اگر اشکالی وجود داشت، آنها را برطرف کنید.

اگر باطری‌ها متصل نباشند یا خالی باشند، نشانگر اشکال تغذیه روشن می‌شود.

سیستم اعلام حریق به صورت ۲۴ ساعته فعال است و امکان خاموش کردن آن وجود ندارد.

همچنین می‌توانید مرکز کنترل را قبل از متصل کردن به سیم‌کشی ساختمان تست کنید.

کلید های پنل های اعلام حریق :

روی پنل های اعلام حریق عموما کلید های زیر وجود دارد :

• Test Zone Lamp/Resound/Reset
• Silence Fault Sounders
• هSilence Alarm Sounder
• Evacuate

این کلیدها به طور پیش‌فرض غیرفعال هستند و تنها توسط یک سوئیچ یا کدی که توسط نگهبان یا مسئول آتش‌نشانی ارائه می‌شود، فعال می‌شوند.

هر زون اعلام حریق دو چراغ دارد. یکی زرد است که در صورت خرابی روشن می‌شود و دیگری قرمز است که در صورت وقوع حریق، روشن می‌شود.

آزمایش مدار نمایشگر و وضعیت تغذیه کنترل پنل اعلام حریق:

1. ابتدا برق ۲۲۰ ولت را قطع کنید. بعد از چند ثانیه، چراغ Power Supply Fault روشن می‌شود و چراغ Mains On خاموش می‌شود و صدای زنگی شنیده می‌شود.
2. دکمه Silence Fault Sounders را فشار دهید. بازر خاموش می‌شود، اما چراغ Power Supply Fault روشن می‌ماند و صدای زنگ مجدداً می‌آید.
3. باطری را دوباره وصل کنید. پس از مدت کوتاهی، دستگاه به حالت عادی برمی‌گردد، بازر خاموش می‌شود و تنها چراغ سبز Mains On روشن می‌ماند.

این آزمایشات باید با باطری‌های جدید و پر انجام شوند. باطری‌های نامرغوب، حتی اگر شارژ شوند، باعث اعلام اشکال می‌شوند.

آزمایش کردن مدار آژیر  پنل اعلام حریق :

ترمینال‌های خروجی آژیر را به هم وصل کرده و در همین حالت نگه دارید. چراغ Sounder Fault روشن می‌شود و بازر به صدا در می‌آید. دکمه Silence Fault را فشار دهید تا بازر خاموش شود، اما چراغ Sounder Fault روشن خواهد ماند. اتصال کوتاه را بردارید تا دستگاه به حالت نرمال برگردد. این آزمایش را با باز کردن مدار آژیر از ترمینال‌ها تکرار کنید.

برای آزمایش مدار دتکتورها، سه وضعیت مدار را تست کنید: مدار باز، مدار اتصال کوتاه، و وضعیت حریق.

برای دو حالت اول، مدار را باز یا اتصال کوتاه کنید و چراغ Fault مربوط به همان زون روشن خواهد شد.

برای آزمایش وضعیت حریق، با استفاده از یک مقاومت ۴۷۰ اهم، دو ترمینال مربوط به زون را متصل کنید. این اتصال باعث افزایش جریان می‌شود و پنل به وضعیت حریق می‌روید، چراغ قرمز همان زون روشن می‌شود.

انواع بازدید سیستم اعلام حریق

برای حفظ عملکرد صحیح، سیستم اعلام حریق باید به طور دوره‌ای بازدید و تست شود.

بازدید روزانه: هر روز بررسی کنید که فقط چراغ سبز MAINS ON روشن باشد و هیچ اشکالی وجود نداشته باشد. هر گونه مشکل را گزارش کنید و آن را در فرم ثبت وقایع ثبت کنید.

بازدید هفتگی: هر هفته، دکمه‌های پنل را فعال کنید و کنترل کنید که چراغ‌های زونها روشن شده و بازر کار می‌کند. همچنین، آژیرها را آزمایش کنید. هر هفته یک زون و یک دتکتور متفاوت را امتحان کنید.

بازدید فصلی: هر فصل، گزارشات گذشته را بررسی کنید و اطمینان حاصل کنید که مشکلات پیشین حل شده‌اند. همچنین، باطری‌ها و اتصالات آنها را بررسی کنید.

بازدید سالانه: هر سال، همانند بازدید هفتگی و فصلی عمل کنید، اما همه تجهیزات اعلام حریق، آژیرها و دتکتورها را بررسی کنید.

هر دو یا سه سال یک بار: برای جلوگیری از مشکلات و عدم عملکرد آژیرها، دتکتورهای دود را تمیز کنید.

هر پنج سال یک بار: باطری‌های خشک را تعویض کنید تا از عملکرد صحیح سیستم اطمینان حاصل شود.

سیستم اعلام حریق یا اعلان حریق چیست؟

سیستم اعلان حریق و سیستم اعلام حریق، هر دو به کاربرد مختلفی اشاره دارند. “اعلان” به معنای ظاهر کردن و آشکار کردن است، در حالی که “اعلام” به معنای هشدار دادن و آگاه کردن است.

سیستم اعلان حریق، بیشتر درباره تجهیزاتی است که موجب ظاهر کردن حریق می‌شوند، مانند آشکارسازها و دتکتورها. از سیستم اعلان حریق می‌توان به آشکارساز دود، آشکارساز حرارت، و کنترل پنل اعلان حریق اشاره کرد.

سیستم اعلام حریق، به زمانی که حریق تشخیص داده شده و هشدار به افراد داده می‌شود اشاره دارد. این سیستم شامل تجهیزاتی مانند فلاشرها و آژیرها است که افراد را در معرض حریق آگاه می‌سازند و آنان را از خطرهای احتمالی آگاه می‌کنند.

از سیستم اعلام حریق می‌توان برای جلوگیری از آسیب به افراد و خسارت به مالکیت استفاده کرد. این سیستم به افراد اجازه می‌دهد تا قبل از گسترش حریق، اقدامات مناسبی را انجام دهند و از ایمنی خود و دیگران محافظت کنند.

سیستم اعلام حریق شامل سه بخش که عبارت است از:

آشکارسازها (که حریق رو تشخیص می دهند)،

پنل کنترل (که اطلاعات حریق رو مدیریت می‌کند)

هشداردهنده‌ها (که به ما خبر می‌دهند)

کار این سیستم اینه که حریق رو تشخیص بدهد و اطلاع رسانی کند و اگر لازم باشه با سیستم‌های دیگه مثل سیستم‌های اطفاء حریق همکاری کند تا حریق رو کنترل یا خاموش کند.

در کل، هر دو واژه “سیستم اعلام حریق” و “اعلان حریق” درست هستند، اما مهم است که هر کدام را در موقعیت مناسب استفاده کنید. اما معمولاً مردم بیشتر از “اعلام حریق” استفاده می‌کنند، چرا که این عبارت به طور عامیانه‌تر است.