جت فن و کلیات آن

جت فن آکسیال پیشرفته، که به آن فن آکسیال هم گفته می‌شود، ویژگی‌های خاصی دارد که برای بهبود کارایی آن طراحی شده است. در این نوع فن، اگر نسبت قطر مرکز پره به قطر کل پره‌ها بین 50% تا 70% باشد، پره‌های کوتاه‌تر و مکانیکی به سرعت بالاتری می‌توانند چرخانده شوند. این باعث می‌شود که فن با افزایش سرعت، پره‌ها خراب نشوند.

در این فن، می‌توان با قرار دادن تعداد بیشتری پره، جریانی با انرژی چرخشی بالا تولید کرد. همچنین، با استفاده از پره‌هایی که قبل یا بعد از پروانه چرخانده می‌شوند، جریان هوا در جهت معکوس حرکت می‌کند و به جریان خروجی بدون چرخش با سرعت خطی بالا می‌انجامد. این نوع جریان را به عنوان “جت جریان” شناخته می‌شود.

جت فن همچنین با نام “جت فن تکانه‌ای” نیز شناخته می‌شود و برای ایجاد فشار بالایی مستقیم، به‌ویژه در فضاهای محدود مانند پارکینگ‌ها یا تونل‌ها، استفاده می‌شود.

جت فن‌ها صداهای با فرکانس بالا و فشار صدای زیادی تولید می‌کنند که معمولاً در محیط‌های غیرصنعتی بدون استفاده از صداخفه‌کن قابل استفاده نیستند. به همین دلیل، برای استفاده مناسب از یک جت فن، معمولاً دو صداخفه‌کن استفاده می‌شود. یکی به دهانه مکش و دیگری به دهانه دمش وصل می‌شود.

صداخفه‌کن یک محفظه استوانه‌ای است که دیواره داخلی آن با مواد جاذب صوت مانند پشم سنگ پر شده است. در این دیواره، یک ورقه مشبک سوراخ دار قرار دارد که جریان هوا از وسط آن عبور می‌کند. امواج صوتی با عبور از سطح مشبک وارد مواد جاذب صوت می‌شوند و کاهش فشار صوت تا چندین دسی‌بل ایجاد می‌کنند.

انواع جت فن

جت فن به وسیله‌ی جت جریان با فشار بالا تولید می‌شود. این نوع جریان با افزایش فشار، می‌تواند توسط هر نوع فن پرفشاری تولید شود، نه فقط فن آکسیال. به عنوان مثال، فن‌های سانتریفیوژ (گریز از مرکز) مانند جت فن القایی پارکینگی نیز می‌توانند به عنوان جت فن استفاده شوند. در ادامه، به تفکیک و توضیحات بیشتر درباره‌ی انواع جت فن‌های آکسیال پرداخته خواهد شد.

انواع جت فن آکسیال بر مبنای ساختار

جت فن آکسیال به منظور تولید جریان پرفشار استفاده می‌شود. این فن‌ها از نظر ساختاری به چهار دسته تقسیم می‌شوند:

۱. پروانه تنها (rotor only type):
در این نوع، فقط یک پروانه وجود دارد که جریان هوا را از یک طرف فن مکش می‌کند و از طرف مقابل آن خروجی می‌دهد. این فن‌ها انرژی زیادی را به دلیل چرخش جریان هوا از دست می‌دهند.

۲. پیش چرخان به همراه پروانه (stator/rotor type):
در این دسته، قبل از پروانه اصلی، پیش چرخان (پره‌های ثابت) وجود دارد. این پره‌ها باعث می‌شوند جریان هوا به جهت معکوس چرخش پروانه منحرف شود. فشار خروجی از این فن‌ها بیشتر است و راندمان آنها نیز بهتر از فن‌های پروانه تنها است.

۳. پروانه به همراه پس چرخان (rotor/stator type):
در این نوع، پس از پروانه، پس چرخان (پره‌های ثابت) وجود دارد. جریان چرخشی پس از عبور از پروانه از طریق این پره‌ها تغییر جهت می‌دهد و به صورت مستقیم الخط از فن خارج می‌شود. این نوع جت فن همچنین دارای فشار و راندمان بالاتری است.

۴. دو پروانه هم سرعت (rotor/rotor type):
در این دسته، دو پروانه وجود دارد که یکی در جهت ساعتگرد و دیگری در جهت پادساعتگرد می‌چرخند. جریان چرخشی تولید شده توسط پروانه اول، توسط پروانه دوم در جهت معکوس چرخش می‌شود و در نهایت به صورت مستقیم الخط از فن خارج می‌شود. این نوع جت فن، پرفشارترین و با بالاترین راندمان است.

انواع جت فن آکسیال بر مبنای مقطع پره پروانه

پره‌های جت فن‌ها می‌توانند از مقاطع ایرودینامیک مختلفی باشند. این مقاطع شامل مقاطع ورق خمیده، مقاطع خانواده NACA، مقاطع زیر سطح صاف، و مقاطع بیضوی هستند، هر کدام ویژگی‌های خاص و معادلاتی خاص دارند.

اکثر این مقاطع، با استثنای مقاطع بیضوی که دارای تقارن یا تقارن معکوس نسبت به خط میانی هستند، دارای لبه حمله و لبه فرار ناهم‌شکل هستند.

به این معنی که پروانه فقط در یک جهت می‌تواند چرخانده شود و همیشه پره با لبه حمله به جریان هوا برخورد می‌کند و با لبه فرار از جریان هوا جدا می‌شود. این نوع پروانه به عنوان “پروانه تک سویه” شناخته می‌شود.

در مقابل، پروانه‌های بیضوی دارای لبه حمله و لبه فرار یک شکل هستند، بنابراین فرقی نمی‌کند که پروانه در کدام جهت چرخانده شود. این نوع پروانه به عنوان “پروانه معکوس پذیر” شناخته می‌شود.

از این دیدگاه، می‌توان جت فن‌های آکسیال را به دو دسته تقسیم کرد: یک سویه (UNI DIRECTIONAL) که فقط در یک جهت جریان هوا را پراکنده می‌کنند، و معکوس پذیر (REVERSIBLE) که می‌توانند در هر دو جهت چرخش کنند و همچنین دو طرفه عمل کنند.

جت فن چيست؟

جت فن به شکل پیشرفته فن آکسیال یا جریان محوری گفته می شود که مشخصات فنی پره های آن با هدف افزایش کارایی، دستخوش تغییر شده است. در یک فن آکسیال یا جریان محوری وقتی نسبت قطر هاب پروانه به قطر پروانه بین 50% تا 70% باشد آنگاه پروانه ی با پره های کوتاه تر، از لحاظ مکانیکی با سرعت بیشتری می تواند چرخانده شود. این در حالی است که افزایش سرعت در این نوع از فن آکسیال به دلیل کوتاه تر شدن پره های فن، موجب شکست و از هم گسیختگی آنها نمی شود. از طرفی در این حالت تعداد بیشتری پره می تواند به دور هاب قرارگیرد و جریان خروجی با انرژی چرخشی بالایی تولید گردد. با استفاده از پره های پیش چرخان قبل از پروانه یا پس چرخان پس از پروانه، جریان در جهت معکوس چرخانده شده و منجر به تولید جریان خروجی بدون چرخش و با سرعت خطی بالایی می گردد. این جریان پرفشار مستقیم الخط را اصطلاحا جت جریان و این فن آکسیال را جت فن می نامند. از جت فن های آکسیال با نام جت فن های تکانه ای (impulse jet fan) نیز یاد می شود.

جت فن ها اصواتی با فرکانسهای بالا تولید می نمایند و دارای فشار صدای زیادی می باشند. این امر سبب می گردد که معمولا در مکان های غیر صنعتی، بدون صداخفه کن (silencer) قابل بهره برداری نباشند. از این رو غالبا یک جت فن به همراه دو صدا خفه کن، یکی متصل به دهانه مکش و دیگری متصل به دهانه دمش ساخته و مورد بهره برداری قرار می گیرد. صدا خفه کن یک محفظه استوانه شکل است که دیواره داخلی آن توسط مواد جاذب صوت همچون پشم سنگ، و یک ورقه مشبک سوراخ دار پوشیده شده است و جریان هوا از میانه آن عبور می کند. امواج صوتی با عبور از سطح مشبک، وارد مواد جاذب صوت شده و میرا می شوند. در نهایت فشار صوت، چندین دسی بل کاهش می یابد.

انواع جت فن

جت فن موجب تولید جت جریان پرفشار می گردد. از آنجایی که جت جریان پر فشار می تواند توسط هر فن پرفشاری تولید شود، لذا جت فن تنها محدود به فن آکسیال (جریان محوری) نمی شود. یک فن سانتریفیوژ (گریز از مرکز) پرفشار نظیر جت فن القایی پارکینگی(induction jet fan) نیز می تواند به عنوان جت فن، مورد بهره برداری قرار گیرد. در ادامه به دسته بندی جت فن های آکسیال از زوایای مختلف می پردازیم.

انواع جت فن آکسیال بر مبنای ساختار

جت فن آکسیال با هدف دست یابی به جت جریان پرفشار مورد استفاده قرار می گیرد. فن های آکسیالی که توانایی تولید چنین جریانی را دارند، از نظر ساختار در یکی از چهار دسته زیر قرار می گیرند:

نوع اول: پروانه تنها (rotor only type)

جت فن پروانه تنها فقط مجهز به یک پروانه می باشد که جریان را از یک طرف فن مکش می نماید و از طرف مقابل می دمد. در این حالت جریان خروجی از فن دارای چرخش بسیاری می باشد و بخش عمده ای از انرژی به دلیل چرخش جریان اتلاف می گردد.

نوع دوم: پیش چرخان به همراه پروانه (stator/rotor type)

جت فن های موجود در این دسته بندی قبل از پروانه اصلی، مجهز به پیش چرخان (پره های ثابت قبل از پروانه) می باشند. این امر سبب می شود که جریان مکیده شده ابتدا از میان پره های ثابت پیش چرخان عبور کرده و در جهت عکس چرخش پروانه منحرف شود. جریان عبوری در ادامه از پروانه رد شده و در نهایت جریان بدون چرخش در راستای محور فن دمیده می شود. جریان خروجی از این جت فن دارای فشار بالاتری نسبت به نمونه قبل بوده و راندمان این نوع جت فن نیز نسبت به نمونه پروانه تنها، بالاتر است.

نوع سوم: پروانه به همراه پس پرخان (rotor/stator type)

جت فن نوع سوم پس از پروانه دارای پس چرخان (پره های ثابت پس از پروانه) می باشد. در این نوع جت فن، جریان چرخشی خروجی از پروانه پس از عبور از پره های پس چرخان، تغییر جهت داده و در راستای محور فن از دهانه دمش خارج می شود. این نوع جت فن نیز دارای فشار و راندمان بالایی می باشد.

نوع چهارم: دو پروانه هم سرعت (rotor/rotor type)

جت فن نوع چهارم از نظر تعداد پروانه ها با دیگر جت فن ها متفاوت است. در این نوع جت فن دو پروانه تعبیه شده  که یکی از آنها در جهت ساعتگرد و دیگری در جهت پادساعتگرد می چرخد. جریان چرخشی تولید شده توسط پروانه اول، مجددا توسط پروانه دوم که هم محور با پروانه اول قرار دارد در جهت معکوس چرخانده شده و در نهایت در مسیر مستقیم الخط از فن خارج می شود. این نوع جت فن پر فشارترین نوع بوده و دارای بالاترین راندمان می باشد.

انواع جت فن آکسیال بر مبنای مقطع پره پروانه

پره پروانه جت فن ها می تواند مقاطع ایرودینامیکی متفاوتی داشته باشد. مقاطع ایرودینامیک یا ایرفویل، دارای سری های مختلفی است. از جمله این سری ها می توان به مقاطع ورق خمیده، مقاطع خانواده NACA ، مقاطع زیر سطع صاف، مقاطع بیضوی و … که هر کدام دارای معادله ای خاص و ویژگیهای منحصر بفرد می باشد، اشاره کرد. همه مقاطع بجز مقاطع بیضوی که دارای تقارن یا تقارن معکوس نسبت به خط میانی هستند، دارای لبه حمله و لبه فرار غیر هم شکل می باشند. به این معنی که پروانه فقط در یک جهت می تواند چرخانده شود و همیشه پره با یک لبه (لبه حمله) با جریان هوا برخورد و با لبه دیگر (لبه فرار) از جریان هوا جدا می شود. این نوع پروانه اصطلاحا پروانه تک سویه نامیده می شود. در مورد مقاطع بیضوی لبه حمله و لبه فرار یک شکل می باشد بنابراین فرقی نمی کند که پروانه در کدام جهت چرخانده شود. پروانه با پره های اینچنین را پروانه معکوس پذیر می نامند. از این منظر می توان جت فن های آکسیال را به دو دسته یک سویه (UNI DIRECTIONAL) و معکوس پذیر ( RIVERSIBLE) تقسیم بندی کرد.

انواع جت فن آکسیال بر مبنای کاربرد

جت فن آکسیال در مکان‌ها و با اهداف مختلفی استفاده می‌شود. بسته به نیاز و محل استفاده، انواع مختلفی از جت فن آکسیال وجود دارند:

1. جت فن های پارکینگی: برای تهویه‌ی پارکینگ‌های بسته استفاده می‌شوند.

2. جت فن های تونلی: برای تهویه‌ی تونل‌های خودرو، مترو، قطار و مشابه آن‌ها طراحی شده‌اند.

3. جت فن های معدنی: برای تهویه‌ی معادن زیرزمینی یا هوارسانی در زمان حفاری استفاده می‌شوند.

4. جت فن های ضد انفجار: برای تهویه سریع فضاهایی که مملو از گازهای انفجاری هستند طراحی شده‌اند.

5. سایر جت فن ها با کاربرد صنعت: از جمله جت فن های پرتابل، جت فن های خنک کننده تجهیزات صنعتی، جت فن های تغذیه یا تخلیه و غیره.

هر یک از این انواع جت فن آکسیال بر اساس نوع وظیفه‌ای که برای آنها طراحی شده، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

انواع جت فن آکسیال بر مبنای دمای کاری

جت فن‌ها عموماً برای استفاده در دماهای معمولی، مانند منهای 20 درجه سانتی‌گراد تا مثبت 40 یا 55 درجه سانتی‌گراد طراحی می‌شوند.

اما در دهه‌های اخیر، به دلیل نیاز به تهویه در تونل‌ها و فضاهای محدود در شرایط حریق، جت فن‌ها برای کار در دماهای بالای 200 درجه سانتی‌گراد طراحی شده‌اند.

از این رو، جت فن‌ها به دو دسته جت فن‌های دمای معمولی و جت فن‌های دمای داغ تقسیم می‌شوند.

 جت فن ماینر

دستگاه‌های ماینر برای استخراج ارزهای دیجیتال استفاده می‌شوند و امروزه به عنوان یکی از روش‌های پرداختن به درآمد، بسیار مورد توجه هستند.

این دستگاه‌ها در حین کار، حجم زیادی از داده‌ها را پردازش می‌کنند و معمولاً چندین دستگاه در کنار هم قرار می‌گیرند تا عملیات استخراج را انجام دهند.

این فعالیت باعث تولید حجم زیادی گرما می‌شود و اگر این گرما به درستی از محیط خارج نشود، ممکن است باعث اختلال در عملکرد و زودتر خراب شدن دستگاه‌ها شود.

تمامی دستگاه‌های ماینر دارای فن‌های خنک‌کننده هستند که برای انتقال گرمای تولیدی به بیرون طراحی شده‌اند. استفاده از جت فن‌های ماینر به دستگاه‌ها کمک می‌کند تا حجم بالایی از گرما و حرارت را به محیط اطراف منتقل کنند، این اقدام باعث بهبود تهویه هوا می‌شود.

جت فن‌های ماینر دارای دو نوع آکسیال و سانتریفیوژی هستند. قبل از انتخاب جت فن برای دستگاه ماینر، باید شرایط محیطی مثل نیاز به کانال کشی هوا را بررسی کرد.

جت فن‌ها از حجم هوادهی بالاتری نسبت به فن‌های خنک‌کننده معمولی برخوردار هستند که این امر به بهبود عملکرد خنک‌کننده دستگاه‌ها کمک می‌کند.

جت فن سایلنت

جت فن سایلنت یک وسیله است که برای ایجاد جریان هوا و خنک کردن به کار می‌رود. این فن‌ها عملکرد بی‌صدا و مصرف انرژی کمی دارند، بنابراین برای استفاده در خانه‌ها بسیار مناسب هستند و همچنین نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری دارند که این می‌تواند به صرفه‌جویی در هزینه‌ها کمک کند.

جت فن به طور کلی یک نوع هواکش آکسیال است که ساختار حرفه‌ای دارد و از نظر فنی قوی و پرقدرت است. این فن‌ها می‌توانند به صورت دمنده یا مکنده استفاده شوند و کاربردهای متنوعی دارند.

آن‌ها به خوبی در پارکینگ‌ها، تونل‌ها و معادن مورد استفاده قرار می‌گیرند زیرا قادرند فضای بزرگی را پوشش دهند و جریان هوا را بهبود ببخشند.

ابعاد جت فن

جت فن‌ها ابزارهایی هستند که برای کنترل جریان هوا استفاده می‌شوند و می‌توانند هوای آلوده را خارج کنند. به همین دلیل، در مکان‌هایی که نیاز به گردش هوای زیادی است، کاربرد دارند.

ابعاد جت فن بستگی به کاربری آن دارد و شما می‌توانید ابعاد مناسب را بر اساس متراژ فضا و میزان آلودگی هوا انتخاب کنید.

اما به طور کلی، از آنجا که جت فن را می‌توان بر روی دیوار نصب کرد، نیازی به فضای خاصی برای نصب آن ندارید. بنابراین، نگرانی بابت ابعاد و اشغال فضا توسط جت فن‌ها وجود ندارد.

استفاده از جت فن‌ها نسبت به سایر سیستم‌های تهویه هوا مزایای بسیاری دارد. این مزایا شامل صرفه جویی در زمان، بهبود کیفیت هوا، صرفه جویی در مصرف مصالح، زیبایی، کنترل دود، صرفه جویی در اشغال فضا و انرژی، و عدم تولید صدا می‌شود.

به طور کلی، جت فن‌ها در مقایسه با دستگاه‌های مشابه، از هر زاویه‌ای بهترین گزینه به شمار می‌آیند. آن‌ها از قطعات مختلفی تشکیل شده‌اند که هر کدام وظیفه خاصی را انجام می‌دهند و کیفیت و مقاومت آن‌ها تأثیر زیادی بر روی قیمت آن‌ها دارد.

عوامل موثر بر قیمت جت فن

قیمت جت فن یکی از مهم‌ترین عواملی است که بر انتخاب آن تأثیر می‌گذارد. به طور کلی، شما باید بر اساس نیاز خود، این دستگاه را انتخاب کرده و قیمت مناسبی برای آن پرداخت کنید.

برند از جمله عواملی است که بر روی قیمت جت فن تأثیرگذار است. برند، به عنوان یکی از مهم‌ترین فاکتورهای کیفیتی هر محصول، می‌تواند قیمت آن را متأثر کند. برای دانستن از بهترین و معتبرترین برندهای جت فن، می‌توانید با کارشناسان تماس بگیرید.

هر یک از جت فن‌ها می‌توانند محدوده خاصی را پوشش دهند. به همین دلیل، برای انتخاب نوع و قدرت جت فن، باید بر اساس متراژ فضا نیاز خود را مشخص کنید. این نیاز همچنین می‌تواند بر روی قیمت تأثیرگذار باشد.

جنس بدنه و اجزای جت فن‌ها نیز از دیگر فاکتورهای مؤثر بر قیمت آن‌ها هستند. کیفیت جنس بدنه می‌تواند مدت زمان استفاده طولانی‌تری را از جت فن فراهم کند و به طور کلی هزینه‌ی پایین‌تری برای شما داشته باشد.